Mikroprzedsiębiorca, któremu wszystkie osoby zatrudnione zadeklarowały niedokonywanie wpłat do PPK i który w związku z tym nie uruchomił tego programu, po zakończeniu roku obrotowego powinien sprawdzić, czy nadal nie stosuje się do niego przepisów o PPK. Prawo do niewdrożenia PPK mogą także utracić podmioty, które nie uruchomiły PPK z uwagi na prowadzenie PPE. Zwolnienie z PPK nie jest bezterminowe. Pracodawca ma obowiązek weryfikacji statusu mikroprzedsiębiorcy i uczestnictwa w PPE.
- Podmioty zwolnione z wdrożenia PPK muszą weryfikować czy nadal mają to uprawnienie
- Utrata statusu mikroprzedsiębiorcy a PPK
- Obowiązek wdrożenia PPK mimo prowadzenia PPE
Podmioty zwolnione z wdrożenia PPK muszą weryfikować czy nadal mają to uprawnienie
W ustawie o pracowniczych planach kapitałowych przewidziano, że przepisów tej ustawy nie stosuje się do mikroprzedsiębiorcy, któremu wszystkie osoby zatrudnione złożyły deklaracje o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Dotyczy to oczywiście osób zatrudnionych, które nie osiągnęły 55. roku życia. Osoby zatrudnione, które osiągnęły ten wiek, ale nie mają jeszcze 70 lat, zostają „zapisane” do PPK (czyli zostaje, w ich imieniu i na ich rzecz, zawarta umowa o prowadzenie PPK) tylko na swój wniosek - jeżeli takie osoby nie chcą zostać uczestnikami PPK nie składają deklaracji o rezygnacji (wystarczy, że nie złożą wniosku o zawarcie umowy o prowadzenie PPK). Nie można „zapisać” do PPK osoby, która osiągnęła 70 rok życia. Mikroprzedsiębiorca, który spełnia te wymagania, nie zawiera ani umów o prowadzenie PPK, ani umowy o zarządzanie PPK. Jego sytuacja w zakresie obowiązków dot. PPK może jednak w każdej chwili ulec zmianie. Wystarczy, że mikroprzedsiębiorca zatrudni nową osobę, która nie złoży mu deklaracji o rezygnacji, lub jedna z osób zatrudnionych, która nie chciała wcześniej zostać „zapisana” PPK, zmieni zdanie w tej sprawie.
W połowie ubiegłego roku mikroprzedsiębiorca zatrudnił pierwsze „osoby zatrudnione” w rozumieniu ustawy o PPK: pracownika (w wieku 35 lat) oraz zleceniobiorcę (w wieku 56 lat), który podlega z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Pracownik, od razu po rozpoczęciu zatrudnienia, złożył mikroprzedsiębiorcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, a zleceniobiorca nie złożył wniosku o zawarcie umowy o prowadzenie PPK. Spowodowało to, że mikroprzedsiębiorca nie uruchomił PPK. Jeżeli jednak pracownik złoży mikroprzedsiębiorcy wniosek o dokonywanie wpłat do PPK lub zleceniobiorca – wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK, mikroprzedsiębiorca będzie musiał wdrożyć ten program. Jeżeli pracownik złoży taki wniosek np. 24 lutego br., to mikroprzedsiębiorca będzie miał czas na zawarcie dla niego umowy o prowadzenie PPK do 10 czerwca br., a umowy o zarządzanie PPK - do 27 maja br. (w takim przypadku, przy ustaleniu terminu na zawarcie umowy o prowadzenie PPK stosuje się odpowiednio art. 16 ust. 1 ustawy o PPK, a przy ustaleniu terminu na zawarcie umowy o zarządzanie PPK - art. 8 ust. 1 ustawy o PPK).
Utrata statusu mikroprzedsiębiorcy a PPK
Zawrzeć umowę o zarządzanie PPK musi także podmiot, który utracił status mikroprzedsiębiorcy - choćby żadna z osób zatrudnionych nadal nie chciała zostać uczestnikiem PPK. Status „mikroprzedsiębiorcy” ustala się zgodnie z przepisami ustawy - Prawo przedsiębiorców.
„Mikroprzedsiębiorcą” jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki: a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
Średnioroczne zatrudnienie określa się w przeliczeniu na pełne etaty, nie uwzględniając pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich, urlopach opiekuńczych i urlopach wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Wyrażone w euro wielkości przelicza się na złote według średniego kursu ogłaszanego przez NBP w ostatnim dniu roku obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy. Po zakończeniu roku obrotowego, przedsiębiorca powinien sprawdzić, czy nadal ma status mikroprzedsiębiorcy.
Rok obrotowy przedsiębiorcy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Na początku br. przedsiębiorca sprawdził, czy nadal jest „mikroprzedsiębiorcą” w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców (czy w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał wymagania określone w tej ustawie) i okazało się, że nie ma już tego statusu. Przedsiębiorca nie ma wdrożonego PPK, gdyż wszystkie osoby zatrudnione zadeklarowały mu niedokonywanie wpłat do PPK. Utrata statusu „mikroprzedsiębiorcy” spowodowała jednak, że przedsiębiorca ma obowiązek zawrzeć umowę o zarządzanie PPK. Ma na to czas do 27 marca br.
Obowiązek wdrożenia PPK mimo prowadzenia PPE
W przepisach przejściowych ustawy o PPK przewidziano, że podmiot zatrudniający - należący do jednego z czterech etapów wdrożenia PPK - mógł podjąć decyzję o niestosowaniu przepisów ustawy o PPK, jeżeli w terminie objęcia go przepisami tej ustawy prowadził pracowniczy program emerytalny (PPE), w którym uczestniczyło co najmniej 25% osób zatrudnionych, oraz naliczał i odprowadzał składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia. Uprawnienie to nie jest bezterminowe. Podmiot zatrudniający traci je m.in. w przypadku, jeżeli - według stanu na 1 stycznia albo 1 lipca danego roku - w PPE uczestniczyło mniej niż 25% osób zatrudnionych w tym podmiocie. W takim przypadku przepisy ustawy o PPK stosuje się tego podmiotu zatrudniającego począwszy od dnia następującego po wskazanej wyżej dacie (czyli od 2 stycznia albo od 2 lipca).
Spółka z o.o. korzystała z uprawnienia do niewdrożenia PPK z uwagi na prowadzenie PPK, ale - po zweryfikowaniu stanu partycypacji w PPE na 1 stycznia br. - okazało się, że ma obowiązek stosować przepisy ustawy o PPK i uruchomić ten program. W takim przypadku spółka ma czas na zawarcie umów o prowadzenie PPK, w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych, do 12 maja br. (10 i 11 maja to sobota i niedziela), a umowy o zarządzanie PPK - do 25 kwietnia br.
Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 427)
Ustawa z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 236 ze zm.)
Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 556)