Jaka będzie cena truskawki w tym roku? Wysoka, bo brakuje rąk do pracy. Poszukiwani są pracownicy sezonowi. Dosłownie brakuje osób, które miałyby pracować przy zbiorach truskawek. Skąd to wynika? Z tego pracownicy sezonowi się cenią a ponadto wiele pracowników ze wschodu nie przyjedzie już na polskie plantacje.
- Problem ze zbiorem truskawek
- Truskawki z Grecji czy Hiszpanii to nie to samo co polskie truskawki - wszyscy na nie czekamy
- Kiedy truskawki z Polski?
- Po ile truskawki?
- Czym jest praca sezonowa?
- Czy można zatrudnić sezonowo młodocianego pracownika?
- Umowa o pracę sezonową
- Limit umów na czas określony
Problem ze zbiorem truskawek
Sadów, plantacji i szklarni wciąż w Polsce przybywa, truskawek siłą rzeczy też - ale niestety nie przybywa pracowników sezonowych. Jaka będzie cena truskawki w tym roku? Wysoka, bo brakuje rąk do pracy. Poszukiwani są pracownicy sezonowi, szczególnie na lubelszczyźnie czy w takich miejscowościach jak: Płońsk, Wyszogród, Góra Kalwaria. Dosłownie brakuje osób, które miałyby pracować przy zbiorach truskawek. Skąd to wynika? Z tego pracownicy sezonowi się cenią a ponadto wiele pracowników ze wschodu nie przyjedzie już na polskie plantacje. Jeśli przyjeżdżają to albo młodociani albo osoby w wieku powyżej 60. lat. W związku z tym, że Ukraina obniżyła wiek poborowy dla mężczyzn z 27 do 25 lat, niewiele mężczyzn z tej grupy wiekowej będzie się pojawiało w Polsce na zbiorach. A szkoda, bo to jedna z najbardziej wydajnych grup wiekowych. Jeżeli sytuacja dalej będzie tak wyglądała, nawet 40% owoców może się zmarnować i zostać na polu. Oznacza to jedno: brak zysków dla plantatorów i marnowanie się tego cennego źródła witaminy C.
Truskawki z Grecji czy Hiszpanii to nie to samo co polskie truskawki - wszyscy na nie czekamy
Polskie truskawki są najlepsze. Szczególnie smakują takie z plantacji, świeżo zebrane, chociaż te szklarniowe też nie są złe. Cóż, czekać sobie możemy … skoro tych truskawek nie ma kto zbierać. Te wczesne truskawki z krajów UE według wielu badaczy mają jendak szkodliwe dla naszego zdrowia substancje. W wielu zagranicznych truskawkach wykryto różne pestycydy, w tym etirimol, spinosad w nieco podwyższonym stężeniu oraz śladowe ilości bupirymatu. Bez wątpienia takie substancje, szczególnie w większych ilościach mogą zaburzać naszą gospodarkę hormonalną i zwiększają ryzyko wielu chorób.
Kiedy truskawki z Polski?
Już pojawiają się pierwsze polskie truskawki, jednak powoli i dość nieśmiało. Wprawdzie pogoda początkiem kwietnia sprzyjała uprawom ale teraz aż do weekendu majowego, pogoda znacznie się pogorszyła i ma być poniżej średniej dla tej pory roku. Będzie to miało wpływ na uprawę truskawek. Patrząc na ubiegłe lata polskie truskawki już pod koniec kwietnia, z początkiem maja pojawiały się na targowiskach i w sklepach.
Po ile truskawki?
Cena truskawek zależy od regionu. Na ten moment można uśrednić cenę i uznać, że na początku sezonu truskawki są po około 25 złotych za kilogram. Przykładowo mały lokalny sprzedawca, pod Warszawą sprzedaje truskawki nawet po 20-23 zł/ kg. Z kolei na giełdzie w Wielkopolsce sprzedaje się truskawki po 36,00 zł/kg. Znacznie droższe są w Krakowie, na znanym targowisku na Rybitwach, gdzie cena polskich truskawek waha się od 45,00 do 50,00 zł/kg.
Czym jest praca sezonowa?
Sformułowanie "praca sezonowa" pochodzi od słowa "sezon", który oznacza w takim rozumieniu porę roku. Chodzi więc o pracę wykonywaną tylko przez część roku, związaną z określonym sezonem, tj. z właściwościami pór roku, zwłaszcza warunkami atmosferycznymi. W Polsce szczególnie popularny jest sezon letni i okres wakacyjny (miesiące czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień). To w tym okresie młode osoby, zwykle studenci czy też bezrobotni mogą "dorobić" - ponieważ szczególnie wtedy potrzebni są pracownicy w branżach usługowych, a szczególnie hotelarsko-gastronomicznej. Okazuje się, że Kodeks pracy i ogólnie prawo pracy nie definiują pojęcia pracy sezonowej, a zagadnienia z nią związane są uregulowane w różnych przepisach, jednak nie zawsze wprost. Zdarza się tak, że praca sezonowa jest utożsamiana z czasową pracą cudzoziemców lub z pracą tymczasową (właśnie o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym) wykonywaną na rzecz danego pracodawcy użytkownika, w ramach agencji zatrudnienia. Nie jest to jednak typowa praca sezonowa, ponieważ ją określa się jako pracę tymczasową, dla której istnienia nie jest ważna pora roku czy sezon letni i wakacyjny.
Czy można zatrudnić sezonowo młodocianego pracownika?
W Polsce, młodocianych którzy ukończyli 15 lat, a nie przekroczyli 18 lat można zatrudniać przy tzw. pracach lekkich. Co ważne, praca lekka nie może powodować zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego, a także nie może utrudniać młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego. Często młodociani w okresie wakacyjnym są zatrudniani do takich prac jak: roznoszenie ulotek, segregowanie dokumentów czy korespondencji, prace pomocnicze w ogrodnictwie i prace polowe takie jak: pielenie, zbiory płodów ogrodniczych i prace porządkowe (bez używania sprzętu mechanicznego i bez pracy na wysokości.
Umowa o pracę sezonową
Każdy kraj UE może mieć swoje regulacje, ale przykładowo w Polsce umowa o pracę sezonową, zawierana w ramach stosunku pracy powinna być sporządzona w formie pisemnej. Powinna określać: strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności: rodzaj pracy w tym zakres obowiązków; miejsce wykonywania pracy; wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia; wymiar czasu pracy; termin rozpoczęcia pracy.
Praca sezonowa może być również wykonywana na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia czy też umowy o dzieło). Wówczas nie istnieje obowiązek stosowania się do praw pracowniczych określonych w kodeksie pracy.
Należy jednak zagwarantować minimalną stawkę godzinową, która od 1 stycznia 2024 r. wynosi 27,70 zł brutto zł za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług, a od 1 lipca 2024 r. będzie wynosiła 28,10 zł. Typem takiej cywilnoprawnej umowy, charakterystycznej dla pracy sezonowej jest też umowa o pomocy przy zbiorach, zawierana z rolnikiem i jego pomocnikiem (np. na czas prac w polu, zbioru truskawek czy ogórków). W ramach umowy o pracę minimalna wysokość wynagrodzenia wynosi 4242 zł. brutto.
Limit umów na czas określony
Umowy na pracę sezonowe zawierane są zwykle na czas określony czy na czas wykonania określonej pracy, tj. na okres sezonu, tymczasowo. Co ciekawe, nie trzeba pamięć o generalnych limitach. Zasadą jest, że łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać 3. Przy pracach sezonowych i dorywczych ww. obostrzenia nie obowiązują - jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.