Wypowiedzenie umowy o pracę
Wypowiedzenie umowy o pracę jest jedną z możliwości przewidzianą przepisami Kodeksu pracy umożliwiającą rozwiązanie trwającej umowy o pracę. Wypowiedzenie umowy o pracę może być dokonane zarówno przez pracownika i pracodawcę. Niezależnie od rodzaju zawartej przez strony umowy o pracę, (z pewnym wyjątkiem dotyczącym umowy zawartej na czas określony krótszy niż 6 miesięcy) prawo wypowiedzenia tej umowy przysługuje zarówno pracownikowi i pracodawcy. Wypowiedzenie umowy o pracę jest oświadczeniem woli, które zmierza w kierunku wywołania określonego skutku prawnego jakim jest rozwiązanie umowy o pracę.
Forma pisemna
Pracodawca wypowiadający umowę o pracę jest zobowiązany do zachowania formy pisemnej. W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę, co do zasady powinno nastąpić na piśmie, jednak skuteczność wypowiedzenia nie zależy od zachowania formy pisemnej. Przyjmuje się, że do rozwiązania umowy o pracę w drodze wypowiedzenie dojdzie w formie wypowiedzenia umowy ustnie, w przypadku przesłania faksem, mailem lub sms-em. Oświadczenie woli uważa się za złożone gdy doszło do niej w taki sposób, że druga strona mogła zapoznać się z jego treścią.
Polecany produkt: Przyczyny rozwiązywania umów o pracę w praktyce i orzecznictwie sądowym
Weź udział w bezpłatnym wideoszkoleniu na www.wideoszkolenia.infor.pl
Okresy wypowiedzenia
W zależności od rodzaju umowy o pracę, okres wypowiedzenia jest zróżnicowany. Umowa o pracę może być zawarta na czas nieokreślony, na czas określony, na okres próbny, na czas wykonywanej pracy oraz na zastępstwo. Długość okresu wypowiedzenia wskazana przepisami Kodeksu pracy obowiązuje zarówno pracownika jak i pracodawcę.
Umowa na czas nieokreślony
W przypadku umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, okres wypowiedzenia wynosi:
- 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeśli był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Zadaj pytanie: FORUM
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy, co oznacza uwzględnienie wszystkich okresów zatrudnienia u konkretnego pracodawcy, niezależnie od ilości zawartych z tym pracodawcą umów o pracę, długości przerw między nimi czy trybu ich rozwiązania.
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony wlicza się okres wypowiedzenia tej umowy.
Pracownik wypowiedział umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony w dniu 30 czerwca 2015 r. Jego staż pracy u danego pracodawcy liczony na dzień 30 czerwca 2015 r. wynosi 2 lata 11 miesięcy 3 dni. Okres wypowiedzenia zaczyna biec od 1 lipca 2015 r. W dniu 27 lipca 2015 r. zakładowy staż pracy pracownika wyniesie 3 lata zatem obowiązujący pracownika okres wypowiedzenie równy jest 3 miesiącom, mimo, że w dniu złożenia pisma wypowiadającego umowę pracownika obowiązywał krótszy okres wypowiedzenia.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący miesiąc lub wielokrotność miesiąca kończy się zawsze w ostatnim dniu miesiąca i liczony jest od 1 dnia pełnego miesiąca kalendarzowego, np. wypowiedzenie złożone 15 lipca rozpoczyna swój bieg dopiero 1 sierpnia.
Przyczyna wypowiedzenia
Pracodawca wypowiadając umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony jest zobowiązany wskazać przyczynę wypowiedzenia. Przyczyna wypowiedzenia musi być konkretna i rzeczywista. Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony, na okres próbny, na zastępstwo nie wymaga wskazania przyczyny wypowiedzenia.
Częste zwolnienia lekarskie jako przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę
Umowa na czas określony
Umowa na czas określony co do zasady rozwiązuje się z upływem terminu, na który została zawarta. Jednak w przypadku umowy o pracę zawartej na czas określony dłuższy iż 6 miesięcy (choćby 6 miesięcy i 1 dzień) pracodawca może zawrzeć w treści tej umowy tzw. klauzulę o możliwości wypowiedzenia umowy za dwutygodniowym okresem wypowiedzenia.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub wielokrotność tygodnia kończy się zawsze w sobotę.
Pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej na okres próbny trwający 3 miesiące. Zgodnie z art. 34 Kodeksu pracy pracownika obowiązuje 2 tygodniowy okres wypowiedzenia. Pracownik złożył wypowiedzenie umowy o pracę w dniu 30 czerwca 2015 r. tj. we wtorek. Okres wypowiedzenia rozpocznie bieg w najbliższą po 30 czerwca sobotę, tj. od 4 lipca 2015 r. i zakończy się również w sobotę, tj. 18 lipca 2015 r. 18 lipca 2015 r. jest dniem rozwiązania umowy o pracę, jest to również ostatni dzień pracy pracownika.
Umowa na okres próbny
Umowa na okres próbny może zostać zawarta maksymalnie na okres 3 miesięcy. W zależności od czasu trwania umowy zawartej na okres próbny, okres wypowiedzenia jest zróżnicowany, i trwa:
- 3 dni robocze jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeśli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeśli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Depresja jako powód wypowiedzenia umowy o pracę
Umowa na okres próbny może być zawarta na jeden dzień, maksymalnie może trwać 3 miesiące.
Umowa na zastępstwo
Umowa na zastępstwo rozwiązuje się za trzydniowym wypowiedzeniem.
3-dniowy okres wypowiedzenia obejmuje dni robocze, przypadające od poniedziałku do soboty, z wyjątkiem niedziel i świąt będącymi dniami ustawowo wolnymi od pracy.
Umowa na czas wykonywania określonej pracy
Umowa o pracę zawarta na czas wykonywania określonej pracy rozwiązuje się z dniem wykonania przez pracownika zleconej pracy. Nie ma możliwości wypowiedzenia tej umowy, co nie oznacza, że nie może zostać rozwiązana w innym trybie, np. na mocy porozumienia stron lub w trybie dyscyplinarnym.
Skrócenie okresu wypowiedzenia
Okresy wypowiedzenia nie mogą być skracane poza pewnymi wyjątkami, które dotyczą umowy na czas nieokreślony. Zgodnie z art. 361 § 1 Kodeksu pracy pracodawca może skrócić okres trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia do 1 miesiąca, ale tylko w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.
Natomiast zgodnie z art. 36 § 6 Kodeksu pracy, strony umowy o pracę, czyli zarówno pracownik jak i pracodawca, mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony przez jedną ze stron, zawnioskować o ustalenie wcześniejszego terminu rozwiązania umowy o pracę.
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę - przyczyny
Jeśli strony umowy dojdą do porozumienia w kwestii wcześniejszego terminu rozwiązania umowy o pracę, umowa nadal zostanie rozwiązana w trybie wypowiedzenia umowy, poprzez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
Wydłużenie okresu wypowiedzenia
Okresy wypowiedzenia mogą być wydłużane, jeśli ich wydłużenie jest korzystne dla pracownika. Wskazane przepisami Kodeksu pracy okresy wypowiedzenia gwarantują stronom zawartego stosunku pracy minimum czasu, który musi upłynąć zanim umowa o pracę zostanie rozwiązana. W ocenie Sądu Najwyższego wydłużenie okresu wypowiedzenia nie jest niekorzystne dla pracownika, jeżeli w rezultacie pracownik zyskuje większą stabilność zatrudnienia. Oczywiście wydłużenie okresu wypowiedzenia musi zostać odniesione do konkretnych okoliczności, należy uwzględnić „bilans korzyści i strat” dla pracownika.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony, na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, to strony mogą ustalić w umowie o pracę, że w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, w momencie legitymowania się przez pracownika zakładowym stażem pracy krótszym niż 6 miesięcy - okres wypowiedzenia może być wydłużony do 1 miesiąca, a w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę w momencie gdy staż zakładowy pracownika wynosi co najmniej 6 miesięcy, to okres wypowiedzenia może być wydłużony do 3 miesięcy.
Zwolnienie na poszukiwanie pracy
Jeśli pracodawca wypowiada umowę o pracę (tylko w przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę!), pracownikowi przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Jeśli ze względu na zakładowy staż pracy pracownika obowiązuje 2 tygodniowy lub 1 miesięczny okres wypowiedzenia, ma on prawo do skorzystania z 2 dni zwolnienia na poszukiwanie pracy. Jeśli pracownika obowiązuje 3 miesięczny okres wypowiedzenia, może wykorzystać 3 dni na poszukiwanie pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika - wzór
Aby móc skorzystać z dni wolnych na poszukiwanie pracy nie wolno zapomnieć o złożeniu stosownego wniosku do pracodawcy o udzielenie dni wolnych od pracy.
Pracodawca nie może odmówić udzielenia dni wolnych na poszukiwanie pracy. Jeśli pracownik nie wykorzysta dni wolnych na poszukiwanie pracy, nie przysługuje mu ekwiwalent pieniężny.
Cofnięcie wypowiedzenia
Pracownik, który wypowiedział umowę o pracę a następnie zmienił zdanie, może wycofać wypowiedzenie. Jednak cofnięcie wypowiedzenia będzie skuteczne tylko i wyłącznie w sytuacji gdy pismo o wycofaniu wypowiedzenia wpłynęło do pracodawcy najpóźniej równocześnie z wypowiedzeniem. W innym przypadku, wycofanie złożonego wypowiedzenia umowy o pracę nie będzie możliwe chyba, że za zgodą pracodawcy.
Pracownik złożył w sekretariacie firmy pismo wypowiadające umowę o pracę. Jednak kilka dni później postanowił wycofać się podjętej decyzji i złożył w sekretariacie firmy pismo informujące o wycofaniu złożonego oświadczenia woli.
Pracodawca przebywał na urlopie wypoczynkowym i dopiero po powrocie z wypoczynku zapoznał się z treścią obu pism. W związku z tym, że oświadczenie o cofnięciu wypowiedzenia doszło do wiadomości pracodawcy równocześnie z pismem wypowiadającym umowę o pracę, cofnięcie wypowiedzenia jest skuteczne.
Urlop wypoczynkowy
Niezależnie od tego, czy umowa została wypowiedziana przez pracownika, czy pracodawcę, pracodawca może zobowiązać pracownika do wykorzystania w okresie wypowiedzenia urlopu wypoczynkowego. Oczywiście termin urlopu wypoczynkowego musi zostać uzgodniony przez obie strony, a pracownik powinien złożyć wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego.
W przypadku rozwiązania umowy o pracę w trakcie roku kalendarzowego pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy obliczony proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy.
Pracodawca może, ale nie musi wyrazić zgody na udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia. Jeśli nie uwzględni wniosku pracownika, będzie zobowiązany do wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Nowe okresy wypowiedzenia umów o pracę na czas określony
Podstawa prawna:
- Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U.2014.1502 j.t. )
- Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 1979 r. (I PZP 33/78)
- Uchwała Sądu Najwyższego z 9 listopada 1994 r. (I PZP 46/94 OSNAP 1995, Nr 7 poz. 87)
- Uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 15 stycznia 2003 r. (III PZP 20/02)
- Wyrok Sądu Najwyższego z 2 października 2003 r. (I PK 416/02, OSNP 2004, nr. 19, poz. 328)
- Pismo Głównego Inspektoratu Pracy z 1 marca 2010 r. znak: GPP-517-4560-14-1/10/PE/RP