Trzynastka, czyli dodatkowe wynagrodzenie roczne, przysługuje pracownikom sfery budżetowej. Wysokość tego świadczenia wynosi 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który trzynastka przysługuje.
- Komu przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2023 r.
- Jak ustalić wysokość trzynastki za 2023 r.
- Składniki nie uwzględniane przy ustalaniu wysokości trzynastki
- Termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2023 r.
- Grzywna za nieprawidłowe ustalenie wysokości trzynastki
Komu przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2023 r.
Uprawnionymi do dodatkowego wynagrodzenia rocznego są pracownicy następujących jednostek sfery budżetowej:
- państwowych jednostek sfery budżetowej;
- urzędów organów władzy publicznej, kontroli, ochrony prawa oraz sądów i trybunałów;
- samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
- biur poselskich, senatorskich lub poselsko-senatorskich oraz klubów, kół albo zespołów parlamentarnych.
Prawo do trzynastki mają osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru czy spółdzielczej umowy o pracę.
Jak ustalić wysokość trzynastki za 2023 r.
Dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2023 r. ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie. W przypadku przepracowania okresu krótszego niż rok, wysokość trzynastki ustala się proporcjonalnie do okresu przepracowanego u danego pracodawcy.
Wysokość trzynastki wynosi 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który trzynastka przysługuje.
Ustalając podstawę trzynastki należy uwzględnić wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.
Składniki nie uwzględniane przy ustalaniu wysokości trzynastki
Przy ustalaniu wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego uwzględnia się wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy, z wyłączeniem:
- jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
- wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas nie zawinionego przez pracownika przestoju,
- gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
- wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
- dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
- wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
- odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
- wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.
W 2023 r. pracownik przepracował całe 12 miesięcy, podczas których otrzymywał miesięczne wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 5190 zł oraz 593 zł dodatku stażowego. Ponadto w listopadzie 2023 r. wypłacono mu nagrodę jubileuszową w kwocie 2900 zł. Pracodawca obliczając podstawę trzynastki za 2023 r. uwzględnił roczne wynagrodzenie zasadnicze i dodatek za wysługę lat, nie uwzględnił natomiast nagrody jubileuszowej:
(5190 zł wynagrodzenia + 593 zł dodatku stażowego) x 12 miesięcy = 69396 zł
Następnie pracodawca obliczył wysokość należnej pracownikowi trzynastki za 2023 r.:
69396 zł x 8,5% = 5898,66 zł.
Postępowanie pracodawcy było prawidłowe.
Termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2023 r.
Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych 3 miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Tak więc uprawniony pracownik powinien otrzymać trzynastkę najpóźniej do 31 marca 2024 r.
Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Grzywna za nieprawidłowe ustalenie wysokości trzynastki
Brak wypłaty lub wypłata w niewłaściwej wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego przysługującego pracownikowi jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika.
Pracodawca, który nie wypłaca wynagrodzenia w ustalonym terminie, obniża je bezprawnie lub dokonuje bezpodstawnych potrąceń, może zostać obciążony karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.
Podstawa prawna:
- art. 4, art. 5 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1690)
- art. 282 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r., poz. 1465)
- § 6 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353)