Art. 30 § 1 Kodeksu pracy - sposoby rozwiązania umowy o pracę
Zgodnie z art. 30 § 1 Kodeksu pracy umowę o pracę można rozwiązać na 4 sposoby:
- na mocy porozumienia stron;
- przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem);
- przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia);
- z upływem czasu, na który była zawarta.
Art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy - rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron
Pierwszym sposobem na rozwiązanie stosunku pracy jest porozumienie stron. Jest to forma najbardziej "pokojowa". Każda ze stron może być inicjatorem rozwiązania umowy o pracę w formie porozumienia. Po drugie, do takiego rozwiązania umowy może nastąpić w każdym czasie jej trwania. W porozumieniu pomiędzy pracodawcą i pracownikiem zawiera się ustalony termin rozwiązania umowy. Art. 30 § 1 pkt 1 reguluje więc możliwość "dogadania się" stron stosunku pracy co do zakończenia współpracy.
Oto wzór rozwiązania umowy o prace za porozumieniem stron: Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron - wzór
Art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy - rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem
Obok porozumienia stron rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jedną z najczęściej stosowanych form zakończenia stosunku pracy. Rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem polega na tym, że jedna ze stron występuje z pismem wypowiadającym umowę. Od tego momentu liczy się okres wypowiedzenia, który jest czasem uregulowanym w Kodeksie pracy. Długość okresu wypowiedzenia zależy od stażu pracy pracownika. Wraz z upływem okresu wypowiedzenia, np. 1 miesiąca, dochodzi do rozwiązania umowy o pracę. Okres wypowiedzenia to specyficzny czas, kiedy zarówno pracodawca jak i pracownik mają szczególne prawa. Dla przykładu pracodawca może w tym czasie bez zgody pracownika wysłać go na zaległy urlop wypoczynkowy. Natomiast pracownik może złożyć wniosek o dni wolne na poszukiwanie pracy. Istnieje również możliwość zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Stosowane jest to np. w sytuacji przejścia pracownika do konkurencji. Wówczas pracodawca wyłącza pracownika z działań firmy w wiadomym celu.
Co do zasady pracownik w okresie wypowiedzenia normalnie pracuje i otrzymuje za ten czas dotychczasowe wynagrodzenie. Więcej informacji o wypowiedzeniu umowy o pracę znajdziesz w artykułach:
- Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
- Wypowiedzenie umowy o pracę - jak je przygotować i co należy wiedzieć? [WZÓR]
- Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika - WZÓR PISMA
Art. 30 § 21 Kodeksu pracy - kiedy kończy się okres wypowiedzenia
Ważną rolę z punktu widzenia obliczania okresu wypowiedzenia spełnia art. 30 § 21 Kodeksu pracy. Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Okres wypowiedzenia umowy o pracę - jak liczyć, przykłady
Art. 30 § 2 Kodeksu pracy
W świetle art. 30 § 2 Kodeksu pracy umowa o pracę na okres próbny rozwiązuje się z upływem tego okresu, a przed jego upływem może być rozwiązana za wypowiedzeniem. Polecamy lekturę artykułu: Umowa na okres próbny 2020
Art. 30 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy - rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia (dyscyplinarka)
Rozwiązanie umowy o pracę na mocy art. 30 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy to tzw. dyscyplinarka czyli zwolnienie dyscyplinarne, a właściwie rozwiązanie umowy o pracę przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia). Wszystkie te określenia dotyczą tej samej sytuacji. dochodzi do niej zwykle w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracownika lub pracodawcy. Złożenie przez jedną ze stron stosunku pracy oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia ma skutek natychmiastowy. Nie stosuje się więc w tym przypadku okresu wypowiedzenia czyli okresu przejściowego pomiędzy złożeniem pisma a rozwiązaniem się umowy. Więcej na temat dyscyplinarki przeczytasz w artykułach:
- Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia – wzór pisma
- Rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę bez wypowiedzenia - WZÓR PISMA
- Zwolnienie dyscyplinarne pracownika
Art. 30 § 3 Kodeksu pracy - rozwiązanie umowy na piśmie
Ustawodawca zobowiązuje zarówno pracownika jak i pracodawcę do pisemnego wypowiadania umowy oraz rozwiązywania jej bez wypowiedzenia. Zgodnie bowiem z art. 30 § 3 Kodeksu pracy oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie.
Art. 30 § 4 Kodeksu pracy - uzasadnienie rozwiązania umowy
W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.
Art. 30 § 5 Kodeksu pracy - prawo odwołania się do sądu pracy
W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.