Rezygnacja z PPK - co to jest?
PPK czyli Pracownicze Plany Kapitałowe to ogólnopolski program dotyczący oszczędzania na emeryturę. Nie ingeruje jednak w polski system emerytalny. Celem PPK jest zabezpieczenie Polaków po 60. roku życia. Przeznaczeniem programu jest bowiem wypłata gromadzonych środków pieniężnych po ukończeniu 60 lat. Oszczędzanie polega na odkładaniu części wynagrodzenia pracownika na specjalnie założony rachunek imienny w wybranej wspólnie przez pracodawcę i pracowników instytucji finansowej. Do tych oszczędności dokłada się comiesięczne wpłaty pracodawcy, wpłatę powitalną finansowaną przez państwo i wpłaty coroczne również finansowane przez państwo.
Polecamy: 20 problemów z wdrażaniem i prowadzeniem PPK (PDF)
Rezygnacja z PPK - kto?
W PPK mogą oszczędzać osoby zatrudnione (tutaj znajdziesz definicję osób zatrudnionych w rozumieniu ustawy o PPK). Muszą to być osoby od 18 do 54 roku życia. Są one zapisywane automatycznie wraz z przystąpieniem ich pracodawcy do PPK (ostateczne terminy przystąpienia do PPK). Osoby starsze mogą same przystąpić do programu (procedura). Natomiast ci, którzy nie chcą uczestniczyć w PPK zawsze mogą zrezygnować.
Rezygnacja z PPK - druk do pobrania
Rezygnacja z PPK polega na złożeniu pracodawcy stosownego dokumentu: „Deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat do Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK)”. Druk do pobrania znajduje się tutaj >>>
Do kiedy rezygnacja z PPK?
Zrezygnować z PPK można w każdym czasie, nawet przed przystąpieniem pracodawcy do PPK. Wówczas wybrana instytucja finansowa nie tworzy rachunku dla tego pracownika. Jeśli rezygnacja nastąpi już do wdrożeniu PPK w firmie, rachunek, który już istnieje, zostaje, ale nie odprowadza się na to konto wpłat. Gdy pracownik zdecyduje się na powrót do programu, na ten sam rachunek pracodawca będzie odprowadzał składki. Wznowienie wpłat następuje również co 4 lata. Pracodawca ma obowiązek poinformowania o tym pracownika tak, aby ten mógł ponownie złożyć deklarację o rezygnacji (jeśli w dalszym ciągu nie życzy sobie oszczędzać w PPK). De facto rezygnacja będzie więc musiała być składana co 4 lata.
Od kiedy obowiązuje rezygnacja z PPK?
Rezygnacja obowiązuje już od kolejnej wypłaty danego pracownika. Pierwsza wypłata wynagrodzenia za pracę następująca po złożeniu rezygnacji nie będzie więc już pomniejszona o wpłaty na PPK.
Co oznacza rezygnacja z PPK? (skutki)
Rezygnacja z PPK oznacza pozbawianie opłaty powitalnej w wysokości 250 zł, dopłat corocznych w wysokości 240 zł oraz wpłat pracodawcy.
Zwrot składek PPK
Składki na PPK, które zostały pobrane w miesiącu złożenia deklaracji o rezygnacji, pracodawca powinien zwrócić pracownikowi. Czy jest tu mowa o wpłatach zarówno dokonanych jak i wpłatach pobranych w miesiącu, w którym została złożona deklaracja rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Pracodawca nalicza i pobiera wpłaty na PPK z wynagrodzenia pracownika w dniu wypłaty wynagrodzenia, a przekazuje je do instytucji finansowej do 15. dnia kolejnego miesiąca. Brak jest jednolitego stanowiska w tej kwestii. Wydaje się jednak, że mniej problematyczna jest wersja zakładająca zwrot jedynie pobranych, a jeszcze nieprzekazanych do PPK wpłat z wynagrodzenia pracownika.
Jak odzyskać pieniądze wpłacone do PPK po rezygnacji z programu?
Pozostałe wpłaty dokonane wcześniej nie podlegają zwrotowi. Można jedynie złożyć dyspozycję zwrotu. Wiąże się to jednak z potrąceniami w postaci zapłacenia podatku od zysków, oddania dopłat od Państwa i 30% wpłat finansowanych przez pracodawcę.
Gdzie przechowywać rezygnację z PPK?
Z punktu widzenia kadr ważna jest odpowiedź na pytanie, gdzie należy przechowywać deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat na Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK). Zgodnie z PFR Portal PPK dokumentację związaną z PPK przechowuje się przez „okres zatrudnienia, a także przez 10 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy uległ rozwiązaniu lub wygasł, chyba że odrębne przepisy przewidują dłuższy okres jej przechowywania.” Ponadto wskazuje się, że dokumentację tę należy przechowywać „w sposób gwarantujący m.in. jej poufność i kompletność, w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem”. Brak prowadzenia takiej dokumentacji stanowi wykroczenie, za które grozi grzywna w wysokości 1000 zł do 1 000 000 zł. Uznaje się, że dokumenty związane z naliczaniem i odprowadzaniem składek na PPK należy przechowywać w dokumentacji płacowej pracownika.
Rezygnacja z PPK na urlopie wychowawczym i macierzyńskim
Będąc na urlopie macierzyńskim i wychowawczym, również podlega się pod automatyczny zapis, jednak wpłaty na PPK w tym okresie nie są odprowadzane. W definicji osoby zatrudnionej znajduje się również osoba przebywająca na urlopie wychowawczym i macierzyńskim. Skoro każdy ma prawo do rezygnacji w każdym czasie, należy uznać, że rodzice przebywający na tych urlopach również mogą to uczynić.
Jakie obowiązki ma pracodawca po rezygnacji pracownika z PPK?
Przy rezygnacji z PPK obowiązki pracodawcy wiążą się przede wszystkim z przekazaniem informacji o rezygnacji instytucji prowadzącej PPK, co skutkuje wstrzymaniem konieczności odprowadzania wpłat. Pracodawca ma 7 dni od złożenia mu deklaracji przez pracownika na poinformowanie o tym instytucji finansowej. Po drugie, pracodawca co 4 lata ma obowiązek przypominania pracownikowi o odnowieniu udziału w PPK. Pracownik, który nie chce uczestniczyć w PPK, składa kolejną deklarację o rezygnacji. Po trzecie, pracodawca zwraca naliczone i pobrane z wynagrodzenia pracownika wpłaty na PPK. Dotyczy to wpłat z miesiąca złożenia deklaracji.
Rezygnacja z PPK a zmiana pracy
Ważną kwestią jest konieczność podpisania i złożenia deklaracji o rezygnacji z PPK także w przypadku zmiany pracy. Nowy pracodawca zakłada rachunek w wybranej przez niego instytucji finansowej w terminie do 3 miesięcy pracy nowo zatrudnionego. Tutaj również należy pamiętać o tym, że wcześniejsze złożenie deklaracji będzie oznaczało brak utworzenia rachunku w PPK dla tego pracownika. Jeśli więc pracownik nie życzy sobie zapisu do programu i odprowadzania określonej części jego wynagrodzenia na konto w PPK, musi pamiętać o szybkim złożeniu deklaracji.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1342)