To już ostatni raz w 2024 r. Pewna grupa pracowników bardzo się cieszy! Inni mniej. Ale jak będzie wyglądała sytuacja w 2025 r.? Wciąż czekamy na decyzję Prezydenta RP i jego podpis, w kwestii zmiany tej jednej z kluczowych ustaw dla polskiego prawa pracy.
- Czy 22 grudnia to niedziela handlowa?
- Kiedy niedziele handlowe w 2025?
- Czy handel 24 grudnia 2024 r. jest dozwolony?
Czy 22 grudnia to niedziela handlowa?
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 158, dalej jako: ustawa). Przepisy ustawy określają zasady dotyczące ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy.
W grudniu 2024 r. niedziele handlowe. Był to 15 grudnia 2024 r. oraz będzie 22 grudnia 2024 r.
Ogólnie na 2024 r. przewidziano jedynie 7 niedziel handlowych: 28 stycznia 2024, 24 marca 2024, 28 kwietnia 2024, 30 czerwca 2024, 25 sierpnia 2024,15 grudnia 2024, 22 grudnia 2024 r.
Kiedy niedziele handlowe w 2025?
W 2025 roku przewidziano jedynie osiem niedziel handlowych. Niedziele handlowe w 2025 roku wypadają w następujące dni:
- 26 stycznia 2025 r.,
- 13 kwietnia 2025 r.,
- 27 kwietnia 2025 r.,
- 29 czerwca 2025 r.,
- 31 sierpnia 2025 r.,
- 7 grudnia 2025 r.?
- 14 grudnia 2025 r.,
- 21 grudnia 2025 r.
Taka konfiguracja obowiązuje przy założeniu, że Prezydent RP podpisze ustawę z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. W tej ustawie zmieniającej jest przewidziana dodatkowa niedziela, niż jest to uregulowane w "macierzystej" ustawie. W konsekwencji przed Wigilią w 2025 r. według założenia mają być łącznie 3 niedziele z handlem.
Czy handel 24 grudnia 2024 r. jest dozwolony?
Tak, handel w dniu 24 grudnia jest dozwolony. W okresie Świąt Bożego Narodzenia przedsiębiorcy zacierają ręce na duże zyski. W dniu 24 grudnia też zrobimy zakupy. Przedsiębiorcy muszą jednak pamiętać o karze, która grozi za pracę w handlu po 14:00. Może to być nawet do 100 000 zł.
Wynika to z tego, że w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy w placówkach handlowych:
1) handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem,
2) powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem - po godzinie 14:00 są zakazane, z wyjątkiem pewnych przypadków! Tak więc w dniu 24 grudnia 2024 r., pewne grupy zawodowe będą pracowały dłużej niż do 14:00, a nawet niekiedy całodobowe, w zależności od charakteru pracy i ułożonego grafiku. Są to takie działy i zawody z tym związane:
- na stacjach paliw płynnych;
- w piekarniach, cukierniach i lodziarniach, w których przeważająca działalność polega na handlu wyrobami piekarniczymi i cukierniczymi;
- w placówkach handlowych, w których przeważającą działalnością jest działalność gastronomiczna;
- w strefach wolnocłowych;
- w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych;
- w placówkach handlowych w zakładach hotelarskich;
- w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku;
- w przypadku sprzedaży ryb w gospodarstwach rybackich, ze statku rybackiego i w placówkach handlowych zajmujących się wyłącznie odbiorem produktów rybnych;
- w sklepach internetowych i na platformach internetowych;
- w przypadku handlu towarami z automatów;
- w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu kwiatami;
- w aptekach i punktach aptecznych.
Co ważne, jak potwierdzają przepisy ustawy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem wymiaru jego czasu pracy z powodu wykonywania pracy w dniu 24 grudnia do godziny 14:00. Nie może więc mieć miejsca sytuacja, że pracodawca wypłaci wynagrodzenie tylko za kilka godzin pracy tego dnia, np. pracownikowi pracującemu w sklepie, w handlu. Wynagrodzenie oblicza się stosując zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego.
Kary grzywny za naruszenie zakazu handlu są duże, bo aż od 1000 do 100 000 zł. Kara ta może być nałożona za wykonywanie czynności związanych z handlem w niedziele lub święta, w tym powierzenie wykonywania pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu. Sprawcą wykroczenia może być każdy, kto narusza zakaz - zatem ten kto powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, wbrew zakazowi. Oczywiście tej samej karze podlega, kto wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14.00 w dniu 24 grudnia lub w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu.
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 158)
Ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw (czeka na podpis Prezydent RP)