Od 1 kwietnia 2025 r. obowiązują nowe, wyższe kwoty odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy lub choroby zawodowej. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.
- Odszkodowanie najczęściej dla pracownika
- Jak uzyskać odszkodowanie z ZUS
- Kiedy odszkodowanie nie przysługuje
- Wysokość jednorazowego odszkodowania
Odszkodowanie najczęściej dla pracownika
Ubezpieczonemu pracownikowi, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje jednorazowe odszkodowanie.
- Osoby, które są objęte ubezpieczeniem wypadkowym i doznały stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy, lub choroby zawodowej, mogą starać się o jednorazowe odszkodowanie. O te pieniądze mogą ubiegać się także uprawnieni członkowie rodziny osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy czy choroby zawodowej – mówi Iwona Kowalska-Matis, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS na Dolnym Śląsku.
Rzeczniczka informuje, że tylko w IV kwartale ubiegłego roku dolnośląskie oddziały ZUS wypłaciły 753 jednorazowe odszkodowania wypadkowe w łącznej kwocie przekraczającej 8,1 mln zł. W skali kraju w IV kwartale 2024 r. ZUS wypłacił 10 160 odszkodowań na kwotę 96,9 mln zł. Przeciętna wysokość odszkodowania w kraju wyniosła 9,5 tys. zł. Odszkodowania za wypadek przy pracy najczęściej są wypłacane osobom zatrudnionym, a nie pracodawcom. W IV kwartale ubiegłego roku w całej Polsce ZUS wypłacił odszkodowania tylko 549 osobom prowadzącym działalność gospodarczą.
Niezbędnik kadrowo-płacowy 2025
Jak uzyskać odszkodowanie z ZUS
W celu uzyskania odszkodowania, należy złożyć do ZUS kompletny wniosek. Powinien on zawierać: wniosek o jednorazowe odszkodowanie, protokół powypadkowy wraz z dokumentacją, sporządzony i zatwierdzony przez zakład pracy i wypełniony przez lekarza druk OL-9, zawierający adnotację, że leczenie i rehabilitacja zostały zakończone.
- Po zakończeniu przez pacjenta leczenia lub rehabilitacji oraz po dostarczeniu kompletnej dokumentacji do ZUS, stopień uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ocenia lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis.
Według rzeczniczki, ZUS wydaje decyzję przyznającą lub odmawiającą prawa do świadczenia w ciągu 14 dni:
- od otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej albo
- od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Odszkodowanie wypłacane jest w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji. Wysokość jednorazowego odszkodowania to 20 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent przysługiwać będzie 1636 zł.
Kiedy odszkodowanie nie przysługuje
Są jednak sytuacje, gdy jednorazowe odszkodowanie nie należy się pracownikowi. Jest tak, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów bhp spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Pieniędzy nie dostanie również pracownik, który był pod wpływem alkoholu lub substancji psychotropowych i przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Nie dotyczy to wypadków ze skutkiem śmiertelnym.
Wysokość jednorazowego odszkodowania
Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej w okresie od 1 kwietnia 2025 r. do 31 marca 2026 r. wynoszą:
- 1636 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (obecnie 1431 zł);
- 1636 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych (obecnie 1431 zł);
- 28636 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego (obecnie 25044 zł);
- 28636 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty (obecnie 25044 zł);
- 147271 zł, jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty (obecnie 128799 zł);
- 73635 zł, jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko (obecnie 64399 zł);
- 147271 zł, jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty (obecnie 128799 zł), oraz 28636 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci (obecnie 22212 zł);
- 147271 zł, jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawnionych równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty (obecnie 128799 zł), oraz 28636 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko (obecnie 22212 zł);
- 28636 zł, jeżeli obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, każdemu z nich niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom (obecnie 25044 zł);
- 73635 zł, jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty (obecnie 64399 zł), oraz 28636 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego (obecnie 22212 zł).