Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada zmiany dotyczące podstawowych uprawnień pracowniczych. Do stażu pracy będzie wliczany okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą. Wpłynie to m.in. na długość okresu wypowiedzenia oraz wysokość odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę.
- Zmiana w ustalaniu stażu pracy
- Okresy wliczane do okresu zatrudnienia
- Okresy służby wliczane do okresu zatrudnienia
- Konsekwencje nowelizacji Kodeksu pracy
- Wejście w życie nowelizacji
Zmiana w ustalaniu stażu pracy
W Rządowym Centrum legislacji pojawił się projekt nowelizacji Kodeksu pracy. Projekt ustawy o zmianie ustawy – kodeks pracy przewiduje rewolucyjne zmiany dotyczące okresu zatrudnienia.
Celem nowelizacji jest kompleksowe uregulowanie kwestii stażu pracy. W obecnym stanie prawnym nie ma jednolitych zasad ustalania stażu pracy dla celów ustalania wszystkich uprawnień pracowniczych wynikających ze stosunku pracy.
Okresy wliczane do okresu zatrudnienia
Według proponowanych w projekcie nowych przepisów, do okresu zatrudnienia wliczane będą okresy prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz okresy pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, za które zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe.
Ponadto do okresu zatrudnienia będą wliczane okresy:
- wykonywania przez osobę fizyczną umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
- wykonywania przez osobę fizyczną umowy agencyjnej,
- pozostawania osobą współpracującą z osobą fizyczną wykonującą umowę zlecenia lub umowy agencyjnej
- pozostawania przez osobę fizyczną członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych - w których podlegała ona ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Projekt zakłada, że do okresu zatrudnienia będzie wliczany udokumentowany, przebyty za granicą okres innej niż zatrudnienie działalności zarobkowej.
Do okresu zatrudnienia w szczególności będą także wliczane okresy:
- odbywania czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego,
- odbywania służby zastępczej,
- kształcenia się w Krajowej Szkole Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego,
- wykonywania przez skazanego odpłatnego zatrudnienia,
- pobierania przez bezrobotnego zasiłku i stypendium,
- udokumentowanego zatrudnienia przebytego za granicą u pracodawcy zagranicznego,
- prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie rolnym
- które podlegają wliczeniu do okresu zatrudnienia lub są okresem, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Okresy służby wliczane do okresu zatrudnienia
W projekcie przewidziano nowelizację przepisów regulujących zatrudnienie w tzw. „służbach”. I tak, do okresu zatrudnienia będzie wliczany okres służby w:
- Policji,
- Urzędzie Ochrony Państwa,
- Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
- Agencji Wywiadu,
- Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
- Służbie Wywiadu Wojskowego,
- Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
- Biurze Ochrony Rządu, Służbie Ochrony Państwa,
- Służbie Więziennej,
- Straży Granicznej,
- Państwowej Straży Pożarnej,
- Straży Marszałkowskiej,
- Służbie Celno-Skarbowej.
Konsekwencje nowelizacji Kodeksu pracy
Dzięki projektowanej nowelizacji Kodeksu pracy zmienią się zasady ustalania:
- zakładowego stażu pracy, od którego zależą uprawnienia wynikające ze stosunku pracy u danego pracodawcy (dotyczy to np. ustalania długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony lub nieokreślony oraz wysokości odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę i odprawy pośmiertnej);
- ogólnego stażu pracy, od którego zależą uprawnienia wynikające ze stosunku pracy ustalane na podstawie okresów pracy u wszystkich pracodawców (dotyczy to ustalenia wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika oraz nabycia prawa do urlopu wychowawczego).
Nowelizacja Kodeksu pracy może pociągnąć za sobą poważne skutki finansowe. Jak przewidują projektodawcy, wliczanie do stażu pracy m.in. umów zlecenie i umów o świadczenie usług może kosztować 992,7 mln zł w 2026 r. i łącznie 14,33 mld zł w okresie 11 lat.
Wejście w życie nowelizacji
Jeżeli ktoś spodziewał się szybkiego wejścia w życie opisanej wyżej nowelizacji Kodeksu pracy, to może poczuć się rozczarowany. Według projektu, ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy ma wejść w życie dopiero od 1 stycznia 2026 r.