Selektywny dostęp cudzoziemców pod kątem kwalifikacji
Przyjmowane rozwiązania dotyczące dostępu cudzoziemców do rynku pracy powinny być w większym stopniu selektywne pod względem ich kwalifikacji - napisano w projekcie dokumentu Polityka migracyjna Polski – kierunki działań 2021-2022. Autorzy dokumentu rekomendują również systemowe sposoby uznawania kwalifikacji cudzoziemców oraz stworzenie scentralizowanego systemu informacji dotyczących prowadzenia postępowań imigracyjnych.
"Przyjmowane rozwiązania dotyczące dostępu cudzoziemców do rynku pracy powinny być w większym niż obecnie stopniu selektywne pod względem ich kwalifikacji (nie tylko tych wysokich, ale również tych obejmujących wykwalifikowaną pracę fizyczną) oraz sektorów, w których występują największe deficyty pracowników. W przypadku zwiększonego zapotrzebowania konkretnych branż na pracę robotników wykwalifikowanych do rozważenia pozostaje ewentualne zawieranie międzyrządowych porozumień dotyczących współpracy na rynku pracy" - napisano w projekcie strategii.
Uznawanie kwalifikacji uzyskanych poza UE
"Kluczowe będzie wprowadzenie systemowych rozwiązań w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych poza UE w m.in. tzw. innych zawodach medycznych oraz system uznawania zagranicznych świadectw, dyplomów i stopni naukowych. Należy rozważyć działania w kierunku rozszerzania zasad uznawania kwalifikacji obowiązujących na podstawie prawa UE na obywateli państw trzecich" - dodano.
W projekcie zarekomendowano silniejsze stosowanie preferencji dla studentów studiujących na kierunkach strategicznych (m.in. technicznych i informatycznych).
Autorzy wskazali także, że należy ułatwić absolwentom zagranicznych uczelni podejmowanie studiów podyplomowych bez wcześniejszej nostryfikacji dyplomu ukończenia studiów.
W projekcie zaproponowano zachęty dla cudzoziemców będących absolwentami polskich studiów stacjonarnych do pozostawania na polskim rynku pracy np. poprzez zmiany w prawie pobytu lub umożliwienie rejestracji jako osoba bezrobotna.
Autorzy zarekomendowali rozważenie wprowadzenia uproszczonej polityki wizowej działającej w oparciu o zapotrzebowanie na rynku pracy.
Uproszczona polityka wizowa dla cudzoziemców
"Analizy powinny także dotyczyć założeń nowej, uproszczonej polityki wizowej, zakładającej jednorazowe uzyskanie wizy na wjazd w związku z pracą. Ważną kwestią jest również dążenie do elektronizacji obiegu dokumentów w procesie wizowym oraz stworzenie +szybkiej ścieżki+ dla wybranych – m.in. ze względu na potrzeby rynku pracy - grup cudzoziemców" - napisano w projekcie strategii migracyjnej.
Scentralizowany system informacji dotyczących postępowań imigracyjnych
W strategii zaproponowano stworzenie scentralizowanego systemu informacji dotyczących prowadzenia postępowań imigracyjnych.
"Należy ujednolicić praktykę prowadzenia postępowań przez urzędy wojewódzkie oraz rozważyć stworzenie portalu szybkiej wymiany informacji i bazy wiedzy na potrzeby prowadzonych postępowań. Kolejnym krokiem może być wypracowanie koncepcji centralnego organu administracji rządowej, zajmującego się wydawaniem zezwoleń pobytowych, obsługiwanego przez urząd posiadający centralę i delegatury na bazie obecnie istniejących wydziałów w urzędach wojewódzkich właściwych w sprawach cudzoziemców" - napisano.
Dialog społeczny i zrównoważony rozwój rynku pracy
Autorzy wskazali, że wprowadzane zmiany powinny powstawać w ramach dialogu społecznego oraz uwzględniać zrównoważony rozwój rynku pracy, w szczególności zasadę komplementarności zatrudnienia cudzoziemców.
Nadmierna imigracja - skutki
Według autorów projektu nadmierna imigracja może stwarzać ryzyko powstawania napięć i sprzyjać obniżaniu standardów zatrudnienia. "Duża skala migracji może wzmacniać polaryzację na rynku pracy i przyczyniać się do obniżania standardów zatrudnienia. Konieczne jest zatem stworzenie rozwiązań zapewniających w większym stopniu, że praca cudzoziemców odbywa się w adekwatnej formie prawnej (z uwzględnieniem ograniczenia skali stosowania umów o dzieło), na warunkach porównywalnych z ogółem pracowników w danym zawodzie" - napisano.
"Nadmierna koncentracja cudzoziemców w określonych branżach i rejonach kraju, przy braku odpowiednich rozwiązań prawno-instytucjonalnych może zwiększać zagrożenie segmentacją rynku pracy oraz prowadzić do napięć społecznych. Kwestia ta powinna być przedmiotem monitorowania i analiz" - dodano.