Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy. W projekcie zawarto również nowy (pomocniczy) wzór świadectwa pracy. Nowe przepisy i nowy wzór wejdą w życie po upływie 7 dni od publikacji rozporządzenia w Dzienniku Ustaw. Nastąpi to prawdopodobnie w drugiej połowie kwietnia 2023 r. W świadectwie pracy trzeba będzie zamieszczać także informacje o wykorzystanych przez pracownika dniach: okazjonalnej pracy zdalnej, zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, urlopu opiekuńczego.
Zmiany w świadectwie pracy 2023. Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej i urlop opiekuńczy
Nowelizacja kodeksu pracy (ustawa z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, która została podpisana przez Prezydenta RP 23 marca br. i aktualnie oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw). Ta nowelizacja wejdzie w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia (tj. publikacji w Dzienniku Ustaw) i wprowadza do Kodeksu pracy m.in. dwie następujące nowe instytucje:
1) zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Zwolnienie te będzie przysługiwać pracownikowi w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w roku kalendarzowym (nowy art. 1481 Kodeksu pracy), a także
2) urlop opiekuńczy w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Urlop ten będzie przysługiwać pracownikowi w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym (nowy art. 1731 Kodeksu pracy).
Pracodawca będzie miał obowiązek zamieszczać w świadectwie pracy także informacje dotyczące wykorzystania przez pracownika:
- dni (godzin) ww. zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej, wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy oraz
- dni urlopu opiekuńczego wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy.
Informacje te pozwolą ustalić wymiar tych uprawnień pracownika kolejnemu pracodawcy, który będzie zatrudniał pracownika w tym samym roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy u poprzedniego pracodawcy.
Okazjonalna praca zdalna - w kodeksie pracy i świadectwie pracy
Przepisy ustawy z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 240) wprowadzają do Kodeksu pracy (od 7 kwietnia 2023 r.) możliwość wykonywania pracy w formie pracy zdalnej. Ta nowelizacja kodeksu pracy przewiduje m.in. przepisy dotyczące okazjonalnej pracy zdalnej. Pracownik będzie mógł wnioskować do pracodawcy o maksymalnie 24 dni okazjonalnej pracy zdalnej w roku kalendarzowym.
Więcej na temat okazjonalnej pracy zdalnej w artykułach:
Okazjonalna praca zdalna – maksymalnie 24 dni w roku - od kiedy, ile dni, czy pracodawca może odmówić. Co w przypadku zmiany pracodawcy?
Czy konieczna jest zgoda pracodawcy na wykonywanie okazjonalnej pracy zdalnej?
Pracodawca będzie miał obowiązek zamieszczania w świadectwie pracy informacji o liczbie dni wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej, w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy. Da to możliwość kolejnemu pracodawcy, zatrudniającemu pracownika w tym samym roku kalendarzowym, prawidłowe ustalenie pozostałego do wykorzystania wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej.
Nowy wzór świadectwa pracy
Omawiany projekt zawiera także nowy pomocniczy wzór świadectwa pracy, który uwzględnia wyżej opisane zmiany dotyczące informacji na temat wykorzystania zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, urlopu opiekuńczego i okazjonalnej pracy zdalnej.
Ponadto konieczne jest dokonanie zmian w tym wzorze z powodu zmian wprowadzanych ww. nowelizacją z 9 marca 2023 r. w zakresie urlopu rodzicielskiego. W związku z uchyleniem art. 1791 Kodeksu pracy jedyną podstawą prawną do korzystania z urlopu rodzicielskiego będzie art. 1821a Kodeksu pracy, uchylony zostanie także art. 1821c
§ 3 Kodeksu pracy.
Zmiany w świadectwie pracy 2023 - od kiedy?
Wyżej wskazany projekt rozporządzenia przewiduje zmiany w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1862).
Projekt zakłada, że zmiany wejdą w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia - czyli od dnia publikacji w Dzienniku Ustaw. Jak tłumaczy Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej skrócenie okresu vacatio legis jest niezbędne, aby jak najszybciej dostosować brzmienie rozporządzenia do ww. nowelizacji Kodeksu pracy oraz umożliwić pracodawcom prawidłowe wypełnianie świadectw pracy.
Projekt nie zawiera przepisów przejściowych - pracodawcy będą mieli obowiązek wystawiania świadectw pracy zawierających wyżej opisane nowe informacje począwszy od dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów rozporządzenia.
oprac. Paweł Huczko