Zmiana w tym zakresie została wprowadzona ustawą z 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją.
Obecnie pracodawca jest zobowiązany wypłacać pracownikom wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy, co do zasady w formie pieniężnej, do rąk pracownika. Obowiązek wypłacenia wynagrodzenia może być spełniony w inny sposób niż do rąk pracownika, jeżeli tak stanowi układ zbiorowy pracy lub pracownik uprzednio wyrazi na to zgodę na piśmie (art. 86 Kodeksu pracy). Taką zgodę pracownik może w każdym czasie wycofać. Pracodawcy, u których obowiązuje regulamin pracy lub którzy nie są zobowiązani do tworzenia tego regulaminu i nie są objęci układem zbiorowym pracy, nie mogą narzucić pracownikom, aby korzystali z bezgotówkowej formy wypłaty wynagrodzenia za pracę, tj. przelewem na rachunek bankowy.
Do 31 grudnia 2018 r. zasadą jest wypłacanie wynagrodzenia "do rąk pracownika", natomiast wypłata wynagrodzenia w innej formie wymaga pisemnej zgody pracownika lub wprowadzenia regulacji w układzie zbiorowym pracy, który obowiązuje u pracodawcy.
Forma wypłaty wynagrodzenia do 31 grudnia 2018 r.
Aktualnie obowiązujące przepisy Kodeksu pracy nie wymieniają wprost innych dopuszczalnych form wypłaty wynagrodzenia za pracę niż do rąk pracownika, jednak praktyka pokazała, że przy spełnieniu powyższych wymagań (tj. uzyskania pisemnej zgody pracownika lub zawarcia właściwego zapisu w zakładowym układzie zbiorowym pracy) wynagrodzenie może być wypłacane:
- przelewem na wskazany przez pracownika rachunek bankowy,
- przekazem pocztowym.
Wypłata wynagrodzenia w tych przypadkach jest dokonana prawidłowo, jeżeli pieniądze wpłyną na rachunek bankowy lub gdy pracownik odbierze przekaz pocztowy w terminie wypłaty wynagrodzenia ustalonym przez pracodawcę w przepisach wewnątrzzakładowych.
Polecamy: Wynagrodzenia 2019. Rozliczanie płac w praktyce
Wzór zgody pracownika na wypłatę wynagrodzenia na rachunek bankowy
|
Warszawa, 8 października 2018 r.
ZGODA NA PRZEKAZYWANIE WYNAGRODZENIA NA RACHUNEK BANKOWY Wyrażam zgodę na przekazywanie mojego wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń należnych ze stosunku pracy na rachunek bankowy o numerze _____________________________ . Jan Pracownik
|
Wzór zapisu w zakładowym układzie zbiorowym pracy dotyczący przekazywania wynagrodzenia pracownika na rachunek bankowy
|
(…) § 11. Wynagrodzenie za pracę będzie wypłacane pracownikom raz w miesiącu, ostatniego dnia każdego miesiąca, na indywidualny rachunek bankowy wskazany przez pracownika na piśmie, w terminie 3 dni od zawarcia z pracownikiem umowy o pracę. |
Należy przy tym pamiętać, że zgodnie z wyrokiem SN z 24 września 2003 r. (I PK 324/02, OSNP 2004/18/313):
SN
(…) wymaganie pisemnej zgody pracownika na bezgotówkową formę wypłaty wynagrodzenia ma ściśle bezwzględnie obowiązujący charakter, a postanowienie regulaminu pracy dopuszczające ustną zgodę jest nieważne (art. 9 § 2 k.p.).
Ponadto pracownik może w każdej chwili cofnąć zgodę na wypłacanie wynagrodzenia w innej formie niż do jego rąk. Jak stwierdził SN w wyroku z 21 lutego 2002 r. (I PKN 917/00, OSNP 2004/4/61):
SN
(…) pracownik może cofnąć zgodę na wypłacanie wynagrodzenia za pracę w inny sposób niż w formie pieniężnej do jego rąk lub zmienić dyspozycję w tym zakresie i takie zachowanie nie narusza obowiązku lojalności wobec pracodawcy.
Zrealizowanie obowiązku wypłaty wynagrodzenia za pracę może nastąpić również poprzez przekazanie tego wynagrodzenia do rąk małżonka pracownika. Dopuszczalne jest to jednak wyłącznie na podstawie pisemnego pełnomocnictwa pracownika lub na podstawie wyroku sądu. O sądowy nakaz wypłaty wynagrodzenia małżonkowi można wystąpić przy łącznym spełnieniu następujących warunków, tj. gdy:
- małżonek-pracownik nie przyczynia się do zaspokajania potrzeb rodziny, lecz przeznacza swoje wynagrodzenie na zakup alkoholu, gry hazardowe, zakupy niekontrolowane, oraz
- małżonkowie pozostają we wspólnym pożyciu (nie został orzeczony rozwód lub separacja).
Nakaz, o którym mowa, zachowuje moc pomimo ustania po jego wydaniu wspólnego pożycia małżonków. Sąd może jednak na wniosek każdego z małżonków zmienić albo uchylić ten nakaz (art. 28 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Zmiany w wypłacaniu wynagrodzenia od 1 stycznia 2019 r.
Od 1 stycznia 2019 r. sytuacja w zakresie sposobu przekazywania pracownikom wynagrodzenia za pracę ulegnie zmianie. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 86 § 3 Kodeksu pracyzasadą będzie dokonywanie wypłaty wynagrodzenia na wskazany przez pracownika rachunek bankowy, chyba że pracownik złoży pracodawcy w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych. Zostanie więc odwrócona obecnie obowiązująca reguła dotycząca podstawowej formy wypłaty wynagrodzenia.
Porównanie regulacji Kodeksu pracy dotyczących wypłaty wynagrodzenia za pracę przed zmianą przepisów i po zmianie
|
Treść przepisu przed zmianą (do 31 grudnia 2018 r.) |
Treść przepisu po zmianie (od 1 stycznia 2019 r.) |
|
Art. 86. [Miejsce i forma wypłaty wynagrodzenia] § 1. Pracodawca jest obowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy. |
|
|
§ 2. Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w formie pieniężnej; częściowe spełnienie wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy przewidują to ustawowe przepisy prawa pracy lub układ zbiorowy pracy. |
|
|
§ 3. Obowiązek wypłacenia wynagrodzenia może być spełniony w inny sposób niż do rąk pracownika, jeżeli tak stanowi układ zbiorowy pracy lub pracownik uprzednio wyrazi na to zgodę na piśmie. |
§ 3. Wypłata wynagrodzenia jest dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych. |
Wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych pracownik będzie mógł złożyć pracodawcy w każdym czasie, nie tylko przy nawiązywaniu stosunku pracy, ale też w trakcie zatrudnienia. Podobnie należy uznać, że w każdym czasie pracownik będzie mógł zrezygnować z bezgotówkowej formy wypłaty wynagrodzenia.
Od 1 stycznia 2019 r. zasadą będzie wypłata wynagrodzenia za pracę na wskazany przez pracownika rachunek bankowy, a wypłata wynagrodzenia "do rąk własnych" będzie mogła nastąpić wyłącznie po uprzednim złożeniu przez pracownika wniosku w tym zakresie.
Pracodawca, w terminie 21 dni od dnia wejścia w życie omawianych zmian, będzie musiał poinformować pracowników, którzy dotychczas otrzymywali wynagrodzenie za pracę do rąk własnych, o obowiązku:
- podania numeru rachunku płatniczego, na który będzie wypłacane wynagrodzenie za pracę, albo
- złożenia wniosku dotyczącego dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych.
Nie przewidziano szczególnej formy przekazania takiej informacji - powinno to nastąpić w sposób przyjęty u danego pracodawcy, a więc np. poprzez wywieszenie informacji na tablicy ogłoszeń, przesłanie e-mailem, udostępnienie w intranecie itp.
Wzór informacji, jaką należy przekazać do 21 stycznia 2019 r. pracownikom otrzymującym wynagrodzenie do rąk własnych
|
Miejscowość, data _________________
Pan/Pani ____________________
INFORMACJA
Na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją (Dz.U. z 2018 r. poz. 357) informujemy, że w terminie 7 dni jest Pani/Pan zobowiązana/zobowiązany: 1) podać numer rachunku płatniczego, na który będzie wypłacane Pani/Pana wynagrodzenie za pracę, albo 2) złożyć wniosek w sprawie dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych. Ponadto wyjaśniamy, że jeżeli nie poda Pani/Pan informacji o numerze rachunku płatniczego, na który będzie wypłacane wynagrodzenie za pracę, ani nie złoży Pani/Pan wniosku dotyczącego dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych, wynagrodzenie nadal będzie wypłacane do rąk własnych pracownika.
________________ Podpis pracodawcy lub osoby działającej w jego imieniu |
Pracownik w terminie 7 dni od dnia otrzymania wskazanej informacji powinien:
- podać pracodawcy numer rachunku płatniczego, na który wynagrodzenie będzie od tego momentu przekazywane, lub
- złożyć pracodawcy wniosek, w postaci papierowej lub elektronicznej, dotyczący dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych.
Jeżeli w okresie od dnia wejścia w życie zmian, tj. od 1 stycznia 2019 r., do dnia otrzymania przez pracodawcę informacji o rachunku bankowym albo wniosku o wypłacanie wynagrodzenia do ręki, przypadnie termin wypłaty wynagrodzenia za pracę, pracodawca wypłaci wynagrodzenie do rąk własnych pracownika. Tak samo pracodawca będzie musiał postąpić (wypłacić wynagrodzenie do rąk pracownika), jeżeli pracownik nie dopełni obowiązku dotyczącego wyboru formy wypłaty wynagrodzenia.
Pracodawca wypłaca wynagrodzenia 5. dnia następnego miesiąca. Trzech pracowników pobiera wynagrodzenia w kasie pracodawcy. Do dnia wypłaty wynagrodzenia pracownicy, którzy pobierają wynagrodzenie w kasie, nie złożyli dyspozycji wypłaty na rachunek bankowy. Pracodawca powinien wypłacić im wynagrodzenie w przyjętym terminie wypłaty i w dotychczasowej formie, czyli w kasie.
Z nowych przepisów, podobnie jak z obecnie obowiązujących, nie wynika zakaz przekazywania części wynagrodzenia pracownika na rachunek bankowy, natomiast pozostałej części do rąk własnych pracownika. Nadal będzie to możliwe. Po zmianach wciąż możliwe będzie przekazywanie pracownikowi wynagrodzenia w całości np. przekazem pocztowym.
Pracownik 3 stycznia 2019 r. złożył pracodawcy wniosek o przekazywanie stałych składników wynagrodzenia, tj. wynagrodzenia zasadniczego i miesięcznej premii regulaminowej, przelewem na rachunek bankowy, natomiast składniki zmienne, tj. wynagrodzenie i dodatek za godziny nadliczbowe oraz dodatek za pracę w porze nocnej, chce pobierać w formie gotówkowej - z kasy pracodawcy. Pracodawca musi zastosować się do złożonego przez pracownika wniosku.
Znowelizowane przepisy nie przewidują jednak żadnych sankcji za niewywiązanie się przez pracodawcę do 21 stycznia 2019 r. z obowiązku informacyjnego wobec pracowników otrzymujących wynagrodzenia do rąk własnych ani za niezłożenie przez tych pracowników w ciągu 7 dni od otrzymania od pracodawcy informacji oświadczenia o dalszej formie wypłaty wynagrodzenia.
PODSTAWA PRAWNA:
-
art. 86 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1629
-
art. 1 pkt 2, art. 10, art. 13 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją - Dz.U. z 2018 r. poz. 357
-
art. 28 ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 682