Umowa o zabezpieczeniu społecznym z Białorusią
Informacja o wejściu w życie Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym
Od 1 kwietnia 2022 r. weszła w życie Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 575) podpisana w Warszawie 13 lutego 2019 r. oraz Porozumienie Administracyjne w sprawie stosowania Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 577), podpisane w Mińsku 2 czerwca 2020 r.
Zawarcie Umowy między Polską a Białorusią zabezpieczy interesy obywateli Polski i Białorusi w zakresie nabywania prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Postanowienia Umowy mają zastosowanie do pracowników i osób prowadzących działalność na własny rachunek (t.j. działalność rolniczą, dział specjalny produkcji rolnej oraz pozarolniczą działalność gospodarczą), podlegających ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, na terytorium której wykonywana jest praca, jak również do członków ich rodzin i innych osób uprawnionych, pozostałych po śmierci żywiciela. Umowa ma szczególne znaczenie dla tych osób w zakresie uzyskiwania prawa do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy oraz starości.
Szczegóły umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym
Od 1 kwietnia 2022 r. weszła w życie Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 575), podpisana w Warszawie w dniu 13 lutego 2019 r. oraz Porozumienie Administracyjne w sprawie stosowania Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 577), podpisane w Mińsku w dniu 2 czerwca 2020 r.
Zawarcie Umowy między Polską a Białorusią zabezpieczy interesy obywateli Polski i Białorusi w zakresie nabywania prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Postanowienia Umowy mają zastosowanie do pracowników i osób prowadzących działalność na własny rachunek (t.j. działalność rolniczą, dział specjalny produkcji rolnej oraz pozarolniczą działalność gospodarczą), podlegających ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, na terytorium której wykonywana jest praca, jak również do członków ich rodzin i innych osób uprawnionych, pozostałych po śmierci żywiciela. Umowa ta ma szczególne znaczenie dla tych osób w zakresie uzyskiwania prawa do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy oraz starości.
Konsekwencje umowy dla polskich i białoruskich obywateli
Związanie Polski Umową z Białorusią, która odpowiada międzynarodowym standardom w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, umożliwia obywatelom polskim i białoruskim między innymi:
- opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne przez osoby migrujące między Polską a Białorusią w celu wykonywania pracy tylko w jednym państwie (unikanie podwójnego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za pracę wykonywaną przejściowo w drugim państwie),
- uwzględnianie okresów ubezpieczenia przebytych na Białorusi oraz w państwach trzecich (objętych podobnymi umowami) w celu ustalenia prawa i wysokości polskich świadczeń emerytalno-rentowych i odwrotnie,
- transfer świadczeń osobom uprawnionym do miejsca ich zamieszkania (do Polski lub na Białoruś),
- ochronę przed utratą praw przysługujących z zabezpieczenia społecznego, nabytych na terytorium drugiej Strony, a ponadto ułatwia swobodę przepływu osób między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi poprzez zapewnienie ochrony przed utratą prawa z tytułu polskich okresów ubezpieczenia lub okresów ubezpieczenia przebytych na Białorusi, po wyjeździe na terytorium drugiej Strony.
Jakie świadczenia?
W odniesieniu do Rzeczypospolitej Polskiej Umowa znajduje zastosowanie do następujących świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników:
- emerytur rolniczych,
- rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy,
- rent rodzinnych,
- jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy rolniczej lub rolniczych chorób zawodowych,
- zasiłków chorobowych,
- zasiłków macierzyńskich,
- zasiłków pogrzebowych.
Natomiast w odniesieniu do Białorusi umowa znajduje zastosowanie m.in. do następujących świadczeń:
- emerytur pracowniczych (emerytur z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego, emerytur inwalidzkich, emerytur w przypadku utraty żywiciela, emerytur za wysługę lat),
- jednorazowych i comiesięcznych świadczeń w związku z obowiązkowym ubezpieczeniem z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
- zasiłków z tytułu czasowej niezdolności do pracy i zasiłków macierzyńskich
- zasiłków pogrzebowych.
Kontakt z KRUS
Ze strony KRUS wszelkich informacji dotyczących Umowy z Białorusią w zakresie polskich świadczeń emerytalno-rentowych z ubezpieczenia społecznego rolników, udziela jednostka wyznaczona do realizacji tej Umowy, tj.:
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
Oddział Regionalny w Krakowie –
Wydział Świadczeń Zagranicznych w Nowym Sączu
ul. Młyńska 8
33-300 Nowy Sącz
telefony:
+48 (18) 440 73 03
+48 (18) 440 73 04
+48 (18) 440 73 05
e-mail: nowysacz(at)krus.gov.pl
Informacje na temat zastosowania Umowy do świadczeń z KRUS można uzyskać także w Biurze Świadczeń Centrali KRUS, pełniącym jako jedno z Biur w ramach Centrali KRUS funkcję instytucji łącznikowej przy realizacji Umowy:
Centrala
Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego
Biuro Świadczeń
Al. Niepodległości 190
00-608 Warszawa
Tel.: +48 (22) 5926412
e-mail: bs(at)krus.gov.pl
Informacje na temat zastosowania Umowy do stosowanego ustawodawstwa wobec rolników podejmujących pracę na terytorium Białorusi (art. 6 oraz art. 7 ust. 2 tej Umowy) można uzyskać w Biurze Ubezpieczeń Centrali KRUS, pełniącym funkcję instytucji łącznikowej przy realizacji umowy polsko-białoruskiej, a także w jednostkach terenowych KRUS (właściwych ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego) pełniących funkcję instytucji właściwych przy realizacji Umowy między Polską a Białorusią.
Centrala
Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego
Biuro Ubezpieczeń
Al. Niepodległości 190
00-608 Warszawa
Tel.: +48 (22) 5926411
e-mail: bu(at)krus.gov.pl