Pracownicze plany kapitałowe to jedyny program długoterminowego oszczędzania, w którym uczestnik w każdej chwili może skorzystać ze swoich oszczędności. Zwrot środków nie oznacza konieczności rezygnacji z oszczędzania w PPK na przyszłość.
- Wypłata środków z PPK – warunki określa ustawa
- Zwrot środków z PPK nie ma wpływu na dalsze oszczędzanie
- Deklaracja o rezygnacji dotyczy przyszłych wpłat
Środki zgromadzone w pracowniczych planach kapitałowych są w każdej chwili dostępne dla każdego uczestnika PPK. To jedna z zalet PPK, która odróżnia je od innych, podobnych programów długoterminowego oszczędzania na przyszłość, w których możliwość wypłaty środków istnieje dopiero po osiągnięciu określonego wieku przez osobę gromadzącą oszczędności. I co istotne, podjęcie takiej decyzji przez uczestnika PPK nie ma wpływu na jego dalsze oszczędzanie w tym programie.
W praktyce oznacza to, że uczestnik PPK jeszcze przed ukończeniem 60 lat (to wiek, w którym można rozpocząć docelową wypłatę oszczędności) może wycofać środki zgromadzone na jego rachunku PPK, bez podawania przyczyny, dokonując tzw. zwrotu albo wypłacić je w przypadku wystąpienia tzw. szczególnych sytuacji życiowych, tj.:
- w razie poważnego zachorowania uczestnika, jego małżonka lub dziecka (z takiej wypłaty uczestnik PPK może skorzystać w każdym wieku) bądź
- na pokrycie wkładu własny przy kredycie hipotecznym np. na zakup mieszkania domu lub gruntu (do ukończenia przez uczestnika PPK 45. roku życia).
Podstawowym celem programu PPK jest budowa oszczędności na okres po zakończeniu aktywności zawodowej (ustawodawca założył, że pracownik będzie oszczędzał w PPK przynajmniej do 60. roku życia). Dlatego też ustawa o PPK przewiduje korzystniejsze warunki korzystania z oszczędności przez pracownika, który osiągnął ten wiek. Nie zmienia to jednak faktu, że ze swoich oszczędności uczestnik PPK może skorzystać w każdym wieku.
Wypłata środków z PPK – warunki określa ustawa
Przypomnijmy: dokonanie zwrotu przez uczestnika PPK wiąże się z pewnymi pomniejszeniami. Przed przekazaniem uczestnikowi PPK środków w ramach zwrotu, instytucja finansowa potrąca bowiem:
- 30% środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez pracodawcę (informacja o tej kwocie zostaje zewidencjonowana na koncie ubezpieczonego jako składka na ubezpieczenie emerytalne),
- kwotę odpowiadającą środkom z wpłaty powitalnej i dopłat rocznych od państwa (dotyczy to oczywiście sytuacji, gdy uczestnik PPK otrzymał już takie środki) oraz
- 19% podatek od zysków kapitałowych, wypracowanych przez środki zwracane uczestnikowi.
W razie poważnego zachorowania, uczestnik PPK może zawnioskować o wypłatę do 25 proc. środków zgromadzonych na jego rachunku PPK. Taka wypłata może zostać zrealizowana wielokrotnie i w dowolnym czasie (także po ukończeniu przez uczestnika 60. roku życia), przy czym jedno ze zdarzeń mieszczących się w katalogu „poważnego zachorowania” (jednej osoby) może uzasadniać jedną taką wypłatę z rachunku PPK (do 25 proc. środków – jednorazowo albo w ratach).
Ponadto uczestnik PPK, który nie ukończył 45 lat, może zwrócić się do instytucji finansowej z wnioskiem o wypłatę do 100 proc. środków zgromadzonych na jego rachunku PPK na pokrycie wkładu własnego przy kredycie hipotecznym – np. na zakup mieszkania (z obowiązkiem ich zwrotu w terminie maksymalnie 15 lat od dnia wypłaty).
Zwrot środków z PPK nie ma wpływu na dalsze oszczędzanie
Chcąc dokonać zwrotu czy wypłaty na jeden ze wskazanych powyżej celów, uczestnik PPK składa odpowiednią dyspozycję instytucji finansowej. Należy także pamiętać, że – aby dokonać zwrotu albo jednej z tych wypłat – uczestnik nie składa deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.
Skorzystanie przez uczestnika PPK ze zwrotu bądź z wypłaty w przypadku poważnego zachorowania lub na pokrycie wkładu własnego nie oznacza końca gromadzenia nowych środków na rachunku PPK. Na rachunek, z którego dokonano zwrotu lub jednej z wymienionych wyżej wypłat, nadal będą wpływać wpłaty do PPK, finansowane przez tego uczestnika i jego pracodawcę.
Deklaracja o rezygnacji dotyczy przyszłych wpłat
Oczywiście, jeśli uczestnik PPK nie chce – czy to na stałe, czy tylko na jakiś czas – aby na jego rachunek PPK wpływały nowe środki, może złożyć pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Wówczas nowe wpłaty nie będą już zasilały jego rachunku PPK. To kolejny dowód na to, że oszczędzanie w PPK jest dla uczestniczących w tym programie osób całkowicie dobrowolne. I co istotne – decyzję o zaprzestaniu oszczędzania uczestnik PPK może w każdej chwili zmienić, składając pracodawcy wniosek o dokonywanie wpłat do PPK.
Istotne jest zatem, aby odróżnić dyspozycje zwrotu czy wypłaty w szczególnej sytuacji życiowej, które są składane instytucji finansowej, od deklaracji lub wniosku uczestnika PPK, dotyczących dalszych wpłat do PPK, które są składane jego pracodawcy.
Uczestnik PPK zamierza dokonać tzw. zwrotu. W związku z tym, że zwrot nie może być częściowy, oznacza to wycofanie z rachunku PPK tego uczestnika wszystkich zgromadzonych przez niego na tym rachunku środków. Złożenie dyspozycji zwrotu nie będzie miało jednak żadnego wpływu na nowe wpłaty do PPK, dokonywane przez pracodawcę tego uczestnika. Od wynagrodzenia wypłaconego temu uczestnikowi – pomimo dokonania zwrotu – pracodawca nadal będzie obliczał i pobierał wpłaty do PPK, a następnie przekazywał te wpłaty do instytucji finansowej. Jeżeli uczestnik PPK nie chce, aby tak było, może złożyć pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, która jest skuteczna już od momentu jej złożenia.
Uczestnik PPK może także nie korzystać z wycofania zgromadzonych oszczędności w PPK, ale złożyć pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, gdyż oba te uprawnienia nie są ze sobą powiązane.
Więcej na temat PPK na www.mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj.