Niebieska Karta UE
Cudzoziemiec zamierzający podjąć w Polsce zatrudnienie powinien uzyskać odpowiednie zezwolenie umożliwiające mu legalny pobyt i pracę. Zdecydowana większość pracowników ubiega się o udzielenie „zwykłego” zezwolenia na pobyt czasowy i pracę (zgodnie z art. 114 ustawy o cudzoziemcach). Pomimo upływu ponad 8 lat od wprowadzenia w ustawie o cudzoziemcach specjalnego rozwiązania dedykowanego osobom wykonującym pracę w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (tzw. Niebieska Karta UE) wciąż zarówno wśród cudzoziemców jak i samach urzędników zauważalna jest niska świadomość jego istnienia. Prowadzi to do sytuacji, w której cudzoziemcy spełniający kryteria uzyskania Niebieskiej Karty UE aplikują o udzielenie im „zwykłego” zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, przez co tracą szereg należnych im przywilejów.
Polecamy: Seria poradników z prawa pracy
Ideę wdrożenia Niebieskiej Karty UE wprowadziła Dyrektywa Rady 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wysokich kwalifikacji. Celem Rady UE było przyciągnięcie na teren UE wysoko wykwalifikowanych pracowników z państw trzecich i umożliwienie ich łatwiejszego zatrudniania oraz elastyczności w zmianie miejsca praca czy też kraju zamieszkania.
Rozwiązania dotyczące Niebieskiej Karty UE zostały wprowadzone w Polsce w 2012 roku jeszcze w poprzedniej wersji ustawy o cudzoziemcach. W obecnej ustawie uregulowane zostały w artykułach od 127 do 138.
Kryteria otrzymania Niebieskiej Karty UE są w znacznej części zbliżone do tych warunkujących otrzymanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Do dokumentów zbieżnych niezbędnych do udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz zezwolenia na pobyt czasowy i pracę zaliczamy:
- wypełniony wniosek,
- załącznik nr 1,
- informację starosty,
- dokumenty potwierdzające posiadanie w Polsce miejsce zamieszkania oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Ponadto cudzoziemiec powinien dołączyć zawartą na okres co najmniej roku umowę o pracę, umowę o pracę nakładczą, umowę cywilnoprawną, na podstawie której wykonuje pracę, świadczy usługi lub pozostaje w stosunku służbowym.
Wynagrodzenie zawarte w ww. umowie nie może być niższe niż 150% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym zawarcie umowy (w roku 2020 wynagrodzenie to nie może być niższe niż 7377,26 PLN).
Dodatkowo należy udowodnić posiadanie kwalifikacji uzyskanych w wyniku ukończenia studiów wyższych albo co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe na poziomie porównywalnym z poziomem kwalifikacji uzyskanych w wyniku ukończenia studiów wyższych, niezbędne do wykonywania pracy określonej w zawartej umowie.
Ponadto, jeżeli praca ma być wykonywana w zawodzie regulowanym trzeba dołączyć dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji oraz spełnienie warunków umożliwiających jego wykonywanie.
Konieczność spełnienia dodatkowych wymagań związanych z odpowiednim poziomem wynagrodzenia czy też posiadaniem odpowiednich kwalifikacji zawodowych rekompensowana jest szeregiem korzyści jakie przysługują posiadaczowi Niebieskiej Karty UE.
Przywileje, jakie ze sobą niesie posiadanie Niebieskiej Karty UE:
-
Możliwość zmiany zezwolenia oraz elastyczność na rynku pracy.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach zezwolenie, o którym mowa w art. 127, może być w każdym czasie, na wniosek cudzoziemca, zmienione przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca, jeżeli cudzoziemiec zamierza rozpocząć wykonywanie pracy u innego podmiotu niż określony w zezwoleniu, zamierza zmienić stanowisko lub będzie otrzymywać niższe wynagrodzenie niż określone w zezwoleniu.
Oznacza to, iż zmiana pracodawcy odmiennie niż w przypadku „zwykłego” zezwolenia na pobyt czasowy i pracę nie powoduje konieczności ponownego ubiegania się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. Cudzoziemiec będzie mógł po prostu zmienić posiadane zezwolenie.
Co więcej przez pierwsze 2 lata wykonywania pracy na podstawie Blue Card cudzoziemiec będzie mógł zmienić rodzaj umowy i wymiar czasu pracy, informując jedynie o tym fakcie urząd. Po przepracowaniu na Niebieskiej Karcie UE dwóch lat również zmiana pracodawcy czy też stanowiska pracy nie będzie wymagała (przy spełnieniu pewnych warunków) zmiany zezwolenia.
-
Możliwość „łączenia rodzin”
Członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego Niebieską Kartę UE będą mogli do niego dołączyć i otrzymać zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną zgodnie z art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. h. Zezwolenie takie umożliwia posiadaczowi swobodny dostęp do polskiego rynku pracy i możliwość jej wykonywania bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę.
-
Dostęp do świadczeń rodzinnych
Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy z o świadczeniach rodzinnych, świadczenia rodzinne przysługują cudzoziemcom przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127.
-
Mobilność w obrębie Unii Europejskiej
Osoba legalnie przebywająca przez osiemnaście miesięcy w pierwszym państwie członkowskim na podstawie Niebieskiej Karty UE oraz członkowie jej rodziny mogą (po spełnieniu pewnych warunków) przenieść się do państwa członkowskiego innego niż pierwsze państwo członkowskie w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
-
„Elastyczność” w uzyskaniu tytułu rezydenta długoterminowego UE w Unii Europejskiej[1]
Zgodnie z art. 16 Dyrektywy, posiadacz niebieskiej karty UE, który skorzystał z możliwości przewidzianej w art. 18 (wskazana w pkt 4 Mobilność w obrębie Unii Europejskiej) niniejszej dyrektywy, może łączyć okresy pobytu w różnych państwach członkowskich w celu sprostania wymogowi dotyczącemu długości pobytu, jeżeli spełnione są następujące warunki: a) pięć lat legalnego i nieprzerwanego pobytu na terytorium Wspólnoty na podstawie niebieskiej karty UE; oraz b) legalny i nieprzerwany pobyt przez okres dwóch lat bezpośrednio poprzedzających złożenie odnośnego wniosku na podstawie niebieskiej karty UE na terytorium państwa członkowskiego, w którym złożono wniosek o zezwolenie na pobyt długoterminowego rezydenta WE. Oznacza to w praktyce, iż posiadacz Niebieskiej Karty UE po zmianie kraju zamieszkania i pracy w obrębie Unii Europejskiej nie traci okresu pobytu w innych krajach Wspólnoty zaliczanego do otrzymania rezydenta długoterminowego UE.
[1] Wskazane regulacje nie obowiązują w Danii, w Irlandii oraz Wielkiej Brytanii.
Źródło: JP Business Law Firm