Kilkaset wypadków rocznie. To bilans branży budowlanej. Z danych Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że w ich wyniku w 2024 r. w poszkodowanych zostało 463 pracowników, z czego 49 zmarło. Okazuje się, że poprawić bezpieczeństwo na budowie może sztuczna inteligencja. W jaki sposób?
- Bezpieczniej na placach budowy dzięki AI
- Nietrzeźwego pracownika zauważy sztuczna inteligencja
- Najczęstsze przyczyny wypadków
Bezpieczniej na placach budowy dzięki AI
Jeszcze w 2021 r. Państwo Inspekcja Pracy odnotowała 537 poszkodowanych pracowników w branży budowlanej. W 2024 r. były to już o 74 osoby mniej. Bez wątpienia wpływ na mniejszą wypadkowość ma coraz większa świadomość zagrożeń i przestrzeganie zasad BHP, ale też rozwój technologii, które w czasie rzeczywistym monitorują teren i wykrywają potencjalnie niebezpieczne sytuacje, czy złamanie zasad bezpieczeństwa.
Monitoring wizyjny na budowie powszechnie kojarzony jest z ochroną mienia - zabezpieczeniem terenu przed potencjalnym zdarzeniami jak np. akty wandalizmu, czy kradzież materiałów bądź sprzętu budowlanego. Tymczasem technologia ta potrafi dużo więcej – dba o przestrzeganie zasad BHP i bezpieczeństwo pracowników.
- Dzięki algorytmom opartym na sztucznej inteligencji monitoring w czasie rzeczywistym jest w stanie wykrywać potencjalnie niebezpieczne sytuacje. Między innymi na bieżąco weryfikuje, czy pracownicy znajdujący się na budowie są wyposażeni we wszystkie środki ochrony bezpośredniej. Zatem wykryje on np. brak kasku, czy odzieży roboczej – mówi Michał Kalinowski, Dyrektor Działu Handlowego, Seris Konsalnet S.A. - Co więcej, połączenie kamer termowizyjnych z algorytmami AI może służyć nie tylko wykrywaniu pożarów, ale też wychwyceniu sytuacji, w której w strefie zakazu palenia osoby przebywające na terenie budowy zakaz ten złamią – dodaje Michał Kalinowski.
Monitoring ma „oczy” wszędzie tam, gdzie nie może mieć ich człowiek i w pewnym stopniu działa prewencyjnie – wykrywa potencjalne zagrożenia, czy złamanie zasad BHP nim w wyniku nadużycia dojdzie do wypadku. Po zidentyfikowaniu konkretnej sytuacji system generuje powiadomienie uruchamiając np. alarm na stanowisku ochrony, dzięki czemu ochroniarz pracujący na miejscu lub kierownik budowy mogą natychmiast zainterweniować. Powiadomienie o zdarzeniu może zostać także automatycznie odnotowane w raporcie, do którego mają dostęp osoby z odpowiednimi uprawnieniami.
Nietrzeźwego pracownika zauważy sztuczna inteligencja
Aktualnie rozwijane algorytmy są w stanie wykryć również nietypowe zachowanie na budowie. Zatem jeśli pracownik będzie się np. chwiał na nogach, zataczał, nie mógł utrzymać równowagi, to system monitoringu wychwyci to zachowanie, dzięki czemu będzie możliwa interwencja pracownika ochrony bądź kierownika budowy.
- Rozwój AI i systemów monitoringu w tym kierunku, to kolejny krok w zapewnieniu wszechstronnego bezpieczeństwa z wykorzystaniem systemów telewizji przemysłowej. Tego rodzaju funkcjonalność jest o tyle istotna, że po wykryciu nietypowego zachowania przez monitoring pozwala na szybką reakcję człowieka – podkreśla Michał Kalinowski. - Z jednej strony takie zachowanie może wskazywać na pracownika pod wpływem alkoholu – zatem jak najszybsza reakcja jest kluczowa dla bezpieczeństwa jego i pozostałych osób przebywających na budowie. Z drugiej strony przyczyna takiego zachowania może być medyczna – gorsze samopoczucie, czy bardziej poważne problemy zdrowotne. Szybkie wykrycie i reakcja pozwolą na sprawne działanie, powiadomienie pogotowia ratunkowego i zapewnienie pracownikowi odpowiedniej pomocy medycznej – dodaje.
Najczęstsze przyczyny wypadków
Ze wstępnych danych zebranych przez PIP za 2024 r. wynika, że inspektorzy zostali wezwani do zbadania okoliczności 1717 wypadków. Obrażenia w nich odniosło 1956 pracowników, a 174 zmarło. Najwięcej poszkodowanych pracowników zostało w branży przetwórstwa przemysłowego (633 osoby) – budownictwo jest na drugim miejscu (463 osoby).
Wśród najczęstszych przyczyn wypadków we wszystkich raportowanych branżach inspektorzy PIP wskazują na:
- „uszkodzenie, rozerwanie, pęknięcie, ześlizgnięcie, upadek, załamanie się czynnika materialnego” – łącznie 440 poszkodowanych osób,
- „utrata kontroli nad: maszyną, obsługiwanym sprzętem ruchomym, transportowanym ładunkiem, narzędziem, obiektem” – 353 poszkodowanych
- „poślizgnięcie, potknięcie się, upadek osoby” – 333 poszkodowanych pracowników.
Najwięcej poszkodowanych osób było w województwie śląskim – 415, mazowieckim – 271 oraz wielkopolskim – 192.
Rozwój technologii jest jednym z kluczowych aspektów poprawy bezpieczeństwa w branży budowlanej, ale nie tylko. Monitoring wizyjny oparty na algorytmach AI z powodzeniem może być wykorzystywany w innych gałęziach biznesu, w których pracownicy są szczególnie narażeni na wypadki przy pracy. Nowoczesne systemy nie tylko chronią mienie, ale także aktywnie identyfikują zagrożenia, takie jak naruszenia zasad BHP czy nietypowe zachowania pracowników, które mogą wskazywać na zagrożenie zdrowia. Automatyzacja nadzoru pozwala na błyskawiczną reakcję i minimalizowanie ryzyka wypadków. Wdrażanie inteligentnych systemów monitoringu redefiniuje podejście do bezpieczeństwa, sprawiając, że nadzór nad przestrzeganiem procedur staje się nieustanny i bardziej precyzyjny.