Inwestycje w bezpieczeństwo i zdrowie w pracy a biznes

Biznesowe znaczenie inwestycji w bezpieczeństwo i zdrowie w pracy

23 września 2022 roku w Ośrodku Szkolenia PIP we Wrocławiu miała miejsce konferencja „Biznesowe znaczenie inwestycji w bezpieczeństwo i zdrowie w pracy”. Spotkanie pozwoliło podkreślić nie tylko fakt, że inwestowanie w bezpieczeństwo, zdrowie i lepsze samopoczucie pracowników się opłaca, ale także zwrócić uwagę na konieczność współpracy przedsiębiorców i naukowców z jednostkami administracji publicznej.

Konferencję rozpoczęła Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy. Następnie list do uczestników konferencji od Marszałek Sejmu Elżbiety Witek odczytał minister Christian Młynarek Zastępca Szefa Kancelarii Sejmu, podkreślając, że inwestowanie w bezpieczeństwo i zdrowie w pracy jest bardzo ważne, a współpraca różnych jednostek w tym zakresie, to istotny sygnał dla wszystkich uczestników rynku pracy.

BHP a korzyści

Argumenty przekonujące do wdrożenia w przedsiębiorstwie dowolnego systemu zarządzania bhp przedstawił zebranym Jakub Chojnicki Dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli Głównego Inspektoratu Pracy prezentując wynikające z tego faktu korzyści dla:

• pracowników – którzy zyskują poczucie bezpieczeństwa, przynależności do organizacji mającej pozytywny odbiór społeczny, możliwość własnego rozwoju/samorealizacji, zadowolenia z pracy;
• osób kierujących pracownikami – którzy zyskują poczucie bezpieczeństwa oraz bezpieczeństwa karno-skarbowego, bardziej stabilny proces oraz łatwiejsze nim zarządzanie;
• pracodawców – którzy zyskują większe zaangażowanie pracowników, utożsamianie się pracowników z firmą, wyższą kreatywność i aktywność w procesie optymalizacji kosztów;
• organizacji, jako osób prawnych, mogących płacić niższe składki na ubezpieczenie; w dużych organizacjach zyskują pozytywne postrzeganie firmy przez inwestorów (np. notowania na giełdzie, wypuszczanie obligacji);
• klientów – którzy zyskują gwarancje wspólnej płaszczyzny współpracy, gwarancję na ciągłość i bezpieczeństwo dostaw, a poprzez certyfikat uznanej jednostki certyfikującej poczucie dobrze wydanych pieniędzy;
• społeczeństwa lokalnego – które zyskuje poczucie bezpieczeństwa, poprzez brak negatywnego oddziaływania na mieszkańców („mamy w okolicy firmę działającą ETYCZNIE”, „fajnie byłoby TAM pracować”);
• społeczeństwa, jako całości – czyli niższe koszty państwa z tytułu kosztów leczenia, rent itp.;
• jednostek kontrolujących (PIP, WIOŚ, Inspekcja Sanitarna, Handlowa itp.) – które zyskują partnera, który nie wymaga tak dużego zaangażowania w kontrole przestrzegania obowiązujących reguł.

Jak wyglądała konferencja?

Konferencja została podzielona na trzy części. Pierwsze dwie to panele dotyczące m.in. szacowania kosztów bhp, ze zwróceniem uwagi na ogólną sytuację w Europie w tym zakresie, a także przykładów konsekwencji prawnych wypadków przy pracy. Podkreślono tu rolę kontroli zakładów pracy oraz prowadzenia kampanii mających na celu budowanie większej świadomości m.in. wśród pracodawców. Omówiono efektywność inwestycji w zdrowie pracownika. W tych sekcjach wystąpili przedstawiciele: Pracowni Prawnych i Ekonomicznych Problemów Ochrony Pracy z Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego, Pracodawców RP, Katedry Prawa Pracy WPiA Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Głównego Inspektoratu Pracy, Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dra med. Jerzego Nofera w Łodzi, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Ogólnopolskiego Stowarzyszenie Pracowników Służby BHP.

– Choć od lat maleje liczba osób, które uczestniczą w wypadkach w czasie pracy, nadal musimy podejmować efektywne działania, aby tych wypadków było coraz mniej – mówił Witold Polkowski, doradca prezesa Pracodawców RP. – Około 2 tysięcy inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy nie jest w stanie wymusić stosowania przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na ok. 2 mln przedsiębiorców działających w Polsce. Ważne jest, aby wykluczać z rynku przedsiębiorców, którzy celowo nie przestrzegających przepisów, bo stanowią oni w ten sposób nieuczciwą konkurencję dla tych, którzy inwestują w bezpieczne warunki pracy.

Zapewnienie pracownikom odpowiednich i bezpiecznych warunków pracy - ile kosztuje?

Dr Małgorzata Pęciłło-Pacek z Pracowni Prawnych i Ekonomicznych Problemów Ochrony Pracy w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy – Państwowym Instytucie Badawczym podkreśliła, że nie da się wprost powiedzieć, ile będzie kosztowało przedsiębiorcę zapewnienie pracownikom odpowiednich i bezpiecznych warunków pracy. Łatwo natomiast policzyć, ile kosztują kwestie administracyjne, koszt szkoleń, koszty wypłat różnych świadczeń z tytuły wypadku, ile kosztują nadgodziny, jakie są koszty zniszczenia urządzeń, środków produkcji i ich napraw. – Z międzynarodowych badań wynika, że każde euro zainwestowane w bezpieczeństwo pracy zwraca się w wysokości 2,2 euro – wyliczyła dr Małgorzata Pęciłło-Pacek – Te zyski wynikają z mniejszej liczby wypadków przy pracy, mniejszej absencji chorobowej pracowników czy lepszej atmosfery pracy.

Z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w I półroczu 2022 r. przedsiębiorcy odnotowali 27,9 tys. poszkodowanych w wypadkach przy pracy, to o 2,6 proc. więcej niż w tym samym okresie poprzedniego roku. Najwyższy wskaźnik wypadkowości (liczba osób poszkodowanych przypadająca na 1000 pracujących) odnotowano w sekcjach: górnictwo i wydobywanie (5,87), dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (4,86) oraz przetwórstwo przemysłowe (3,18), natomiast najniższy w sekcjach: rolnictwo , leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (0,26), informacja i komunikacja (0,28) oraz działalność finansowa i ubezpieczeniowa (0,42).

– Koszty ochrony czy badania zdrowia pracowników są stosunkowo małe – podkreślała prof. dr fab. Jolanta Walusiak-Skorupa, dyrektor Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dra med. Jerzego Nofera w Łodzi. – Pracodawcy ponoszą znacznie większe koszty organizacyjno-inwestycyjne, które zwiększają bezpieczeństwo pracowników. Bezpośrednim zyskiem z tych inwestycji jest zwiększona motywacja pracowników, lepsza jakość ich pracy, co przekłada się na innowacje i lepszy wizerunek firmy.

Panelowa dyskusja w ostatniej części była zwieńczeniem konferencji. W wydarzeniu wzięło udział blisko pół tysiąca osób. Podczas konferencji wszyscy podkreślali, jak ważna jest współpraca przedsiębiorców z jednostkami administracji publicznej.

Omawiając działania promocyjne, różnego rodzaju kampanie świadomościowe prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy, Dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli Głównego Inspektoratu Pracy Jakub Chojnicki podkreślił:

– Adresaci kampanii powinni zrozumieć ważność przepisów prawa pracy i zdobyć przekonanie że nie jest to zbędny obowiązek, przeszkadzający w prowadzeniu firmy. Przestrzeganie przepisów służy bowiem tworzeniu bezpiecznych warunków pracy i jest wyrazem dbałości o zdrowie i życie wszystkich osób pracujących w danej firmie. Staramy się budować przekaz przede wszystkim pozytywny, unikamy krytykowania, wytykania błędów, pokazujemy, że można lepiej, inaczej, z korzyścią dla wszystkich.