Podreperuj niską rentę wdowią środkami zmarłego męża z OFE i subkonta. Wypłata gwarantowana (udział w emeryturze zmarłego, limit trzech lat)

• Niekorzystne dla wdów i wdowców zaniżenie renty wdowiej - niskie 15% i 20%
• Przykład: Zaniżenie renty wdowiej. 375 zł i 500 zł miesięcznie zamiast 1250 zł. Łączne przez rok 9750 zł mniej dla wdowy
• Ile wynosi strata na modelu kroczącym 15%, 20%, 50%? Ile rząd zaoszczędzi na tym modelu w 2025 r.?
• Udział wdowy w emeryturze zmarłego męża (wypłata gwarantowana) 
• Sytuacja szczególna - wypłata gwarantowana poza małżeństwem
• Jak obliczyć wartość jednorazowej wypłaty na rzecz wdowy albo wdowca
• Renta wdowia (przełom 2024 i 2025 r.)

Do końca 2025 r. renta wdowia bez pełnej wypłaty (prawdopodobnie). Świadczenie jest tak niskie, że pojawia się temat wyrównania za zaniżenie świadczenia, o czym w poniższym artykule:

Renta wdowia 15%. Nie dla zaniżenia świadczenia. Postulaty wyrównania dla wdów pokrzywdzonych modelem kroczącym. I przyznania zwolnienia z PIT

Niekorzystne dla wdów i wdowców zaniżenie renty wdowiej - niskie 15% i 20%

Z uwagi na brak pieniędzy w budżecie zwiększanie wypłaty do poziomu docelowego będzie etapowe (prawdopodobnie). Podkreślamy słowo "prawdopodobnie" z uwagi na to, że wciąż trwają prace w Sejmie. I wszystko może się zmienić. 

Dochodzenie do pełnej wysokości 50% odbędzie się (prawdopodobnie) następująco:

Etap 1 wypłata 15% przez pierwsze 6 miesięcy.

Etap 2 wypłata 20% przez kolejne 6 miesięcy.

Etap 3 wypłata 100% po 12 miesiącach (6 miesięcy + 6 miesięcy).

O ryzyku takiego stopniowego (etapowego, kroczącego) Infor.pl informował już w grudniu 2023 r. (zob. MRiPS: Renta wdowia etapami. Nie w całości w 2024 r. Co roku większa wartość. To "model kroczący"). Liczyliśmy trochę, że rządowi uda się znaleźć pieniądze, ale tak się chyba nie stanie.

Przykład: Zaniżenie renty wdowiej. 375 zł i 500 zł miesięcznie zamiast 1250 zł. Łączne przez rok 9750 zł mniej dla wdowy

Założenia:

1) Emerytura zmarłego (męża albo żony) 2941 zł. 

2) Renta rodzinna, to 85% emerytury z pkt 1) = 2500 zł.

3) Renta wdowia, to 50% z pkt 2) = 1250 zł. 

Ile wynosi strata na modelu kroczącym 15%, 20%, 50%? Ile rząd zaoszczędzi na tym modelu w 2025 r.?

Etap 1. 6 miesięcy wypłata w wysokości 15% od 2500 zł. Wdowa zamiast wypłaty 1250 zł (50% od 2500 zł) otrzyma wypłatę w wysokości 375 zł miesięcznie (15% od 2500 zł brutto). W każdym miesiącu wdowa straci 875 zł. Przez 6 miesięcy jej strata wynosi 5250,00 zł.

Etap 2. 6 miesięcy wypłata w wysokości 20% od 2500 zł. Wdowa zamiast wypłaty 1250 zł (50% od 2500 zł), otrzyma wypłatę 500 zł (20% od 2500 zł). Jej strata wynosi 4500 zł (za każdy miesiąc mniej o .

Łącznie za etap 1 i etap 2 jej strata wynosi 4500 zł + 5250 zł = 9 750 zł

Etap 3 – po roku renta wdowia jest wypłacana w jej rzeczywistej wartości 50% świadczenia zmarłego, czyli w przykładzie 1250 zł.

Jak sobie poradzić z niską wartością renty wdowiej? Sprawdź, czy zmarły miał pieniądze z OFE (na subkoncie ZUS)

Udział wdowy w emeryturze zmarłego męża (wypłata gwarantowana) 

Na początku będą małe wypłaty z tytułu renty wdowiej. Można je zwiększyć poprzez złożenie wniosku do ZUS o wypłatę jednorazową. Wszystko wskazuje na to, że można jednocześnie pozyskać prawo do: 

1. renty wdowiej i
2. wypłaty gwarantowanej. 

Wypłata gwarantowana to jednorazowe świadczenie pieniężne, które może być wypłacone po śmierci osobom uposażonym. Używamy słowa "może" bo ZUS nie wypłaci tego świadczenia bez wniosku. Jeśli zmarły miał subkonto w ZUS i nabył prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego (65 lat) albo do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku miał ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej, to  mógł za życia wskazać imiennie jedną lub kilka osób jako osoby uposażone, na rzecz których wypłacone będzie po jego śmierci jednorazowe świadczenie pieniężne.

Wypłatę gwarantowaną można otrzymać tylko w okresie trzech lat od momentu wypłaty pierwszej emerytury docelowej. Po 3 latach pobierania emerytury – wypłata gwarantowana nie będzie już wypłacana.

Sytuacja szczególna - wypłata gwarantowana poza małżeństwem

Jest też możliwe, że emeryt (mając żonę/męża) wskaże osobę niespokrewnioną - wtedy niezbędna jest pisemna zgoda współmałżonka. Zgoda nie jest wymagana, jeżeli jako osoby uposażone  emeryt wskaże dzieci własne, przysposobione,  dzieci drugiego małżonka, rodziców (za rodzica uważa się także ojczyma, macochę oraz osoby przysposabiające) oraz przyjęte na wychowanie wnuki bądź rodzeństwo.  W sytuacji, gdy nie zostanie wskazana żadna osoba, to uposażonym będzie małżonek (jest tu warunek wspólności majątkowej na moment śmierci). W pozostałych przypadkach środki wchodzą w skład spadku.

Jak obliczyć wartość jednorazowej wypłaty na rzecz wdowy albo wdowca

Wartość subkonta zmarłego - [liczba miesięcy pobierania przez zmarłego emerytury x 1/37 wartości subkonta] - (podstawę prawną dla wzoru podajemy na końcu artykułu). 

Więcej w poniższym artykule:

SN: Zmarły nie skorzystał z emerytury. Wdowa ma gwarantowaną wypłatę z tej emerytury [Limit trzech lat]

WAŻNE! Nie ma podatku od spadku i darowizn, ale jest zryczałtowany podatek dochodowy zabierający wdowie/wdowcowi (innej osobie upoważnionej) aż 19% (dlaczego aż tyle - bo obniżka w ostatnich latach PIT do 12% dotyczy podatku PIT ogólnego (skala podatkowa), a nie podatków PIT ryczałtowych).

O podatku PIT w artykule (są tam przykłady rozliczeń):

ZUS pobrał 4000 zł od wdowy. Wdowa dostała 20 680,00 zł [Udział w emeryturze zmarłego]. Zapłaciła prawie 4000 zł podatku

Renta wdowia (przełom 2024 i 2025 r.)

Renta wdowia ma dwa warianty (według wyboru)

Wariant 1. Renta rodzinna powiększona o: 

1. 50% emerytury, 
2. 50% emerytury rolniczej, 
3. 50% emerytury wojskowej, 
4. 50% emerytury policyjnej, 
5. 50% świadczenia przedemerytalnego, 
6. 50% nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, 
7. 50% renty z tytułu niezdolności do pracy,
8. 50% wojskowej renty inwalidzkiej, 
9. 50% policyjnej renty inwalidzkiej

Wariant 2. 50% renty rodzinnej powiększone o:

1. 100 % emerytury, 
2. 100 % emerytury rolniczej, 
3. 100 % emerytury wojskowej, 
4. 100 % emerytury policyjnej, 
5. 100 % świadczenia przedemerytalnego, 
6. 100 % nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, 
7. 100 % renty z tytułu niezdolności do pracy, 
8. 100 % wojskowej renty inwalidzkiej, 
9. 100 % policyjnej renty inwalidzkiej.