Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny. Zobowiązany do wniesienia opłaty za pobyt jest mieszkaniec DPS. Zobowiązani są również członkowie jego rodziny, a także gmina. Jakie są zasady ustalania opłaty i kto zapłaci?
- Dom pomocy społecznej
- Opłata za pobyt w domu pomocy społecznej
- Tylko dochód jest uwzględniany przy opłacie za pobyt w DPS
Dom pomocy społecznej
Domem pomocy społecznej (DPS) jest placówka świadcząca usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej przysługuje osobie:
- wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności,
- niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu,
- której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych.
Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na typy domów dla osób w podeszłym wieku, osób przewlekle somatycznie chorych, osób przewlekle psychicznie chorych, dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie, dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, osób niepełnosprawnych fizycznie, osób uzależnionych od alkoholu. Osobę wymagającą tej formy wsparcia kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej.
Opłata za pobyt w domu pomocy społecznej
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.
Opłatę za pobyt w DPS wnosi mieszkaniec domu (nie więcej jednak niż 70 proc. swojego dochodu), a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka (nie więcej niż 70 proc. tego dochodu).
Do opłat zobowiązani są także:
- małżonek, zstępni przed wstępnymi - zgodnie z umową zawartą z kierownikiem ośrodka pomocy społecznej:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300 proc. kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300 proc. tego kryterium,
- w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300 proc. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300 proc. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej - w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca i jego rodzinę.
Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej mogą również wnosić osoby inne niż małżonek, zstępni lub wstępni.
Tylko dochód jest uwzględniany przy opłacie za pobyt w DPS
Ustawa o pomocy społecznej odwołuje się do dochodu osób zobowiązanych do wnoszenia opłaty za pobyt w DPS. Ten właśnie wskaźnik jest brany pod uwagę przy obliczaniu opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej, natomiast składniki i wartość majątku nie mają wpływu na wysokość wnoszonej odpłatności. Posiadane przez mieszkańca DPS zasoby majątkowe, w tym w postaci zgromadzonych oszczędności, nieruchomości itp., nie są uwzględniane.
Według ministerstwa rodziny, pracy i polityki społecznej osoba skierowana do domu pomocy społecznej ma prawo do swobodnego dysponowania swoim majątkiem (np. może go darować, sprzedać, wydzierżawić), natomiast uwzględnienie w odpłatności za pobyt w DPS majątku pensjonariusza jest niezgodne z prawem. Jeżeli mieszkaniec domu pomocy społecznej osiąga dochody ze swojego majątku (np. wynajmując lokal mieszkalny), to dochód ten należy brać pod uwagę ustalając odpłatność za pobyt w DPS. Podobnie jest w przypadku, gdy dana osoba przechowuje swoje środki pieniężne na oprocentowanym koncie bankowym. Oszczędności ulokowane na koncie nie są dochodem osoby i nie mogą być brane pod uwagę przy ustalaniu odpłatności za pobyt w DPS nawet za zgodą tej osoby. Natomiast odsetki od tych oszczędności są dochodem w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej.