Sprawdź->>> Urlopy dla rodziców w 2019 r. – macierzyński, rodzicielski, wychowawczy, ojcowski
Komu przysługuje
Urlop wychowawczy ma na celu umożliwienie rodzicom sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Z urlopu może skorzystać zarówno matka jak i ojciec dziecka.
Jest to urlop fakultatywny, co oznacza, że pracownik-rodzic nie musi z niego korzystać.
Głównymi przesłankami do nabycia prawa do urlopu jest pozostawanie w stosunku pracy i posiadanie co najmniej 6-miesięcznego stażu pracy. Podkreślić należy, że do stażu pracy wlicza się okres zatrudnienia u poprzednich pracodawców.
Urlop przysługuje na każde dziecko oddzielnie.
Polecamy: e-wydanie Dziennika Gazety Prawnej
Wymiar urlopu
Zgodnie z art. 186 § 2 Kodeksu pracy maksymalny wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy. Przepisy prawa nakazują by jeden miesiąc urlopu był przeznaczony wyłącznie dla drugiego rodzica, np. matka dziecka przebywa na urlopie 35 miesięcy, a ojciec dziecka 1 miesiąc, albo odwrotnie. Oznacza to, że w sytuacji gdy tylko jeden z rodziców wykorzystuje cały urlop wychowawczy, to może on trwać maksymalnie 35 miesięcy.
Wyjątkowo, rodzic będzie mógł skorzystać z pełnego urlopu, czyli 36 miesięcy tylko w przypadku, jeżeli:
1) drugi rodzic dziecka nie żyje,
2) drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
3) drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu.
Z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice lub opiekunowie dziecka, pod warunkiem że łączny wymiar urlopu nie przekroczy ogólnego wymiaru, tj. 36 miesięcy.
Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Urlop wychowawczy dla obojga rodziców
Urlop do 6 r.ż. dziecka
Rodzice mogą skorzystać z urlopu wychowawczego do momentu ukończenia przez dziecko 6 roku życia, a jeśli jest to dziecko niepełnosprawne - do 18. roku życia (stan zdrowia dziecka musi być potwierdzony orzeczeniem lekarskim).
Urlop w częściach
Urlop wychowawczy może być udzielony w maksymalnie 5 częściach, które nie muszą następować bezpośrednio po sobie. Ich liczbę ustala się na podstawie liczby złożonych wniosków o udzielenie urlopu.
Rezygnacja z urlopu
Ustawodawca określił przypadki, w których pracownik może zrezygnować z urlopu:
- w każdym czasie – za zgodą pracodawcy;
- po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy – najpóźniej na 30 dni przed terminem zamierzonego podjęcia pracy.
Wniosek
Urlop wychowawczy udzielany jest wyłącznie na wniosek pracownika. Wniosek powinien być złożony na piśmie w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu.
W przypadku niezachowania ustawowego terminu przez pracownika, pracodawca udzieli urlopu z upływem 21 dni od daty złożenia wniosku.
Wniosek pracownika o udzielenie urlopu jest dla pracodawcy wiążący.
Treść wniosku
Wniosek o urlop wychowawczy powinien zawierać:
1) imię i nazwisko pracownika;
2) imię i nazwisko dziecka, na które ma być udzielony urlop wychowawczy albo jego część;
3) wskazanie okresu, na który ma być udzielony urlop wychowawczy albo jego część na dane dziecko;
4) wskazanie okresu urlopu wychowawczego, który dotychczas został wykorzystany na dane dziecko;
5) określenie liczby części urlopu wychowawczego, z których dotychczas skorzystano na dane dziecko.
Wzór wniosku
Poniżej wzór wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego:
……………………………
(miejscowość i data)
................................................
(dane pracownika)
...............................................
...............................................
(oznaczenie pracodawcy)
Wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego
Na podstawie art. 186 § 1 i § 7 k.p. składam wniosek o udzielenie mi urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad moim dzieckiem ……………….. (data i nazwisko) ur. …………………. (data urodzenia) w wymiarze …………………… (dni/miesiące/lata) począwszy od dnia …………………... do dnia ……………………………...........
Do tej pory nie wykorzystywałam urlopu wychowawczego przysługującego mi na ………………………………. (imię i nazwisko dziecka)
Do tej pory wykorzystałam* .................... miesięcy/dni urlopu wychowawczego przysługującego mi na opiekę nad dzieckiem………………………..……..(imię i nazwisko dziecka).
Załączam stosowne oświadczenie ojca dziecka o braku zamiaru korzystania z urlopu wychowawczego przez okres wskazany w moim wniosku.
* Wariant do wyboru, w zależności od wykorzystania/niewykorzystania urlopu wychowawczego.
Z poważaniem
………………………….
(podpis pracownika)
Dokumenty
Zgodnie z § 23 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków do wniosku należy dołączyć:
1) oświadczenie pracownika dotyczące korzystania z części urlopu rodzicielskiego na dane dziecko w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu poprzedniej części urlopu rodzicielskiego albo zasiłku za okres odpowiadający okresowi części urlopu rodzicielskiego, ze wskazaniem liczby części urlopu wykorzystanych w taki sposób;
2) oświadczenie pracownika o braku zamiaru korzystania przez drugiego rodzica albo opiekuna dziecka z urlopu wychowawczego przez okres wskazany we wniosku albo o okresie, w którym drugi rodzic albo opiekun dziecka zamierza korzystać z urlopu wychowawczego w okresie objętym wnioskiem; oświadczenie nie jest wymagane w razie ograniczenia drugiemu rodzicowi albo pozbawienia drugiego rodzica władzy rodzicielskiej albo ograniczenia albo zwolnienia z opieki drugiego opiekuna dziecka;
3) w przypadku, o którym mowa w pkt 2 - kopię prawomocnego orzeczenia sądu o ograniczeniu albo pozbawieniu drugiego rodzica władzy rodzicielskiej albo o ograniczeniu albo zwolnieniu z opieki drugiego opiekuna dziecka albo dokumenty lub oświadczenie pracownika, że zachodzą niedające się usunąć przeszkody do uzyskania informacji od drugiego rodzica lub opiekuna dziecka o braku zamiaru korzystania z urlopu wychowawczego przez okres wskazany we wniosku albo o okresie, w którym drugi rodzic lub opiekun dziecka zamierza korzystać z urlopu wychowawczego w okresie objętym wnioskiem;
4) kopię prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecka, na które ma być udzielony urlop wychowawczy, w przypadku, o którym mowa w art. 186 § 3 Kodeksu pracy;
5) w przypadku wnioskowania o udzielenie urlopu wychowawczego w wymiarze 36 miesięcy albo o udzielenie części urlopu wychowawczego, której wymiar łącznie z dotychczas wykorzystanym wymiarem urlopu wychowawczego wyniesie 36 miesięcy:
a) skrócony odpis aktu zgonu drugiego rodzica dziecka, w przypadku, o którym mowa w art. 186 § 9 pkt 1 Kodeksu pracy, albo
b) kopię prawomocnego orzeczenia sądu o ubezwłasnowolnieniu drugiego rodzica dziecka albo dokument potwierdzający niepełnoletność drugiego rodzica dziecka, gdy rodzice nie są małżeństwem, albo kopię prawomocnego orzeczenia sądu o ustaleniu ojcostwa, w którym sąd nie przyznał ojcu władzy rodzicielskiej, w przypadku, o którym mowa w art. 186 § 9 pkt 2 Kodeksu pracy, albo
c) kopię prawomocnego orzeczenia sądu o pozbawieniu drugiego rodzica władzy rodzicielskiej albo o jej ograniczeniu lub zawieszeniu, w przypadku, o którym mowa w art. 186 § 9 pkt 3 Kodeksu pracy, albo
d) kopię prawomocnego orzeczenia sądu o przyznaniu opieki nad dzieckiem jednemu opiekunowi albo zwolnieniu drugiego opiekuna z opieki, w przypadku, o którym mowa w art. 186 § 10 zdanie pierwsze Kodeksu pracy.
Podstawa prawna: