Zasady udzielania dni wolnych z tytułu opieki nad dzieckiem

Ewa Łukasik
rozwiń więcej
Poza urlopem macierzyńskim, ojcowskim i wychowawczym, pracownicy-rodzice mają jeszcze wiele innych uprawnień. Jednym z nich jest zwolnienie od pracy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.

Zobacz: Dni wolne na opiekę nad dzieckiem 2016

Autopromocja

Wniosek o dni wolne na opiekę nad dzieckiem 2016

Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Prawo do dni wolnych z tytułu wychowywania dziecka przysługuje tylko do dnia 14. urodzin dziecka. W dniu 14. urodzin dziecka pracownikowi nie przysługuje już prawo do zwolnienia, gdyż wychowuje dziecko, które osiągnęło już wiek 14 lat. Taki sposób liczenia terminu wykorzystania zwolnienia wynika z prawa cywilnego, gdyż w Kodeksie pracy nie został przewidziany żaden specjalny sposób ustalenia wieku dziecka. Dlatego też jego wiek oblicza się według zasad określonych w art. 112 k.c.

Opieka nad dzieckiem - obniżenie wymiaru czasu pracy >>

Pracodawca na początku roku kalendarzowego ma prawo zażądać od pracownika oświadczenia o tym, czy będzie, czy też nie będzie korzystał ze zwolnienia z tytułu wychowywania dziecka w wieku do 14 lat. Oświadczenie takie przechowuje się w aktach osobowych pracownika w części B (§ 6 ust. 2 pkt 2 lit. c rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych, DzU nr 62, poz. 286 ze zm.).

Polecamy produkt: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia (książka)

Niewykorzystane zwolnienie przepada

Przewidziane w art. 188 k.p. 2 dni zwolnienia „na dziecko” mogą być przez pracownika wykorzystane w dowolnym terminie, w ciągu jednego roku kalendarzowego.
Kodeks pracy nie określa, w jakiej formie pracownik ma poinformować pracodawcę o zamiarze skorzystania z dni wolnych z tytułu wychowywania dziecka w wieku do 14 lat. Zazwyczaj pracodawcy ustalają obowiązek uprzedniego składania wniosków o „dni na dziecko”, z podaniem terminu wykorzystania tego zwolnienia. Nie jest to jednak obligatoryjne.


Jeżeli pracownik nie wykorzysta tego zwolnienia w danym roku kalendarzowym, nie może go przenieść na rok następny i uprawnienie to przepada. Nie ma przeszkód, żeby dni wolne z tytułu wychowywania dziecka w wieku do 14 lat przypadały bezpośrednio przed lub po urlopie wypoczynkowym pracownika.

Dni opieki nie są zwolnieniem celowym

Często w sytuacji, kiedy ojciec lub opiekun dziecka pracuje, a matka nie pozostaje w stosunku pracy (np. jest bezrobotna, prowadzi własną działalność gospodarczą, zajmuje się prowadzeniem domu), pracodawcy mają wątpliwości, czy uprawnienie do tego zwolnienia przysługuje ojcu lub opiekunowi dziecka. Jednak z przepisu art. 188 k.p. wynika, że uprawnienie do zwolnienia przysługuje pracownikowi, a więc osoba, która nie pozostaje w stosunku pracy, nie może korzystać z uprawnienia określonego w tym przepisie. Jeśli pracownikiem jest tylko ojciec dziecka, to tylko on może skorzystać z tego uprawnienia i tak samo korzysta z niego tylko matka, jeśli jedynie ona jest pracownikiem. Fakt, że dziecko ma zapewnioną opiekę niepracującego (względnie niebędącego pracownikiem) rodzica lub opiekuna, nie stanowi przeszkody w udzieleniu pracownikowi zwolnienia z tytułu wychowywania dziecka w wieku do 14 lat, ponieważ z Kodeksu pracy nie wynika, by było to zwolnienie celowe udzielane np. w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.

Uprawnienia kobiety karmiącej piersią >>

Podobna sytuacja jest wtedy, gdy jedno z rodziców lub opiekunów przebywa na urlopie wychowawczym. Mimo że oboje są w tym czasie pracownikami, to rodzic lub opiekun przebywający na urlopie wychowawczym nie świadczy pracy i ze zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia może skorzystać tylko drugie z rodziców lub opiekun, który nie korzysta z urlopu.

Podstawa prawna:

Kadry
Zmiany w BHP 2024. Tak powinno wyglądać miejsce pracy po 17 maja. Laptopy, krzesła biurka i nowe zasady ergonomii
26 kwi 2024

W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 nowelizacja zobowiązuje pracodawców do dostosowania istniejących stanowisk z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.

Redukcja etatów w Poczcie Polskiej. Czy nowy plan transformacji przewiduje likwidację spółki?
26 kwi 2024

Zarząd Poczty Polskiej planuje w bieżącym roku zmniejszenie liczby stanowisk pracy o 5 tysięcy etatów. Wiceminister aktywów państwowych, Jacek Bartmiński, poinformował o tym w Sejmie. Przede wszystkim nie będą przedłużane umowy zlecenia oraz umowy o pracę na czas określony.

28 kwietnia Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
26 kwi 2024

W dniu 28 kwietnia przypada Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Warto w tym szczególnym czasie przypomnieć sobie, że każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.

Ważne zmiany dla pielęgniarek i położnych
26 kwi 2024

Wreszcie sytuacja pielęgniarek i położnych będzie zrównana z innymi zawodami medycznymi.  Za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych odpowiada Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). W przypadku kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ono monitorowane przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Będzie unifikacja i zawody medyczne będą podlegały pod CMKP.

Świadczenie przedemerytalne z ZUS w 2024, ile wynosi, komu przysługuje, ile czasu jest wypłacane, jak załatwić
26 kwi 2024

Takie świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymywać nawet przez cztery lata. Jak sama nazwa wskazuje – świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego, a nie są objęte ochroną przedemerytalną z innego tytułu.

Zrób zakupy 28 kwietnia. Przed Tobą długi weekend!
26 kwi 2024

W najbliższą niedzielę, 28 kwietnia, sklepy będą otwarte. Jest okazja, żeby zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne na majówkę 2024.

Zwolnienia grupowe: Jakie są zasady przyznawania i obliczania wysokości odprawy pieniężnej?
26 kwi 2024

Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową
25 kwi 2024

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową. Można więc domniemywać, że z Internetu znikną banery wymuszające „zgody” na profilowanie w celach marketingowych. Użytkownicy Internetu są coraz bardziej chronieni. Szczególnie teraz kiedy zapadł ważny wyrok TSUE potwierdzający coraz szery katalog danych osobowych. Trzeba też pamiętać o akcie o usługach cyfrowych w UE, który obowiązuje od lutego 2024 r. W sieci nie jest się już tak bezkarnym jak kiedyś.

MZ: dane wrażliwe nie mogą być ujawniane w rejestrze zawodów medycznych
26 kwi 2024

Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa do wykonywania przez daną osobę zawodu medycznego. Przyczyny utraty mogą być różne, np. z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym, nałogów, wyroków karnych czy dyscyplinarnych. To są dane wrażliwe - nie powinny więc być publicznie ujawniane. Łatwo sobie wyobrazić stygmatyzację tych osób i trudności życia społecznego czy zawodowego. Muszą zajść zmiany w prawie alarmują Ministerstwo Zdrowia i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem dyrektywy
25 kwi 2024

Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem unijnej dyrektywy o ochronie sygnalistów. Pomimo tego, że 2 kwietnia 2024 r. rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów, tj. osób zatrudnionych w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszających naruszenia prawa związane z pracą, to i tak TSUE nałożył karę na Polskę, bo znacznie przekroczyła termin. Trwają wzmożone prace w Sejmie nad projektem, ale kara 7 mln euro jednak jest!

pokaż więcej
Proszę czekać...