Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe w razie rozpoczęcia pracy w trakcie miesiąca

Pracownik ma prawo do rekompensaty każdej godziny pracy w nadgodzinach. Jedną z form rekompensaty takiej pracy jest wynagrodzenie wraz z dodatkiem.

Normalne wynagrodzenie za pracę

Za każdą godzinę pracy w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługuje zawsze normalne wynagrodzenie. Do tego wynagrodzenia zaliczamy więc np. dodatek stażowy czy funkcyjny, a także premię regulaminową.

Przykład
W maju 2010 r. pracownik przepracował 14 godzin nadliczbowych dobowych. Pracownik wynagradzany jest stałą stawką w wysokości 2800 zł oraz otrzymuje dodatek za znajomość języków obcych w wysokości 190 zł miesięcznie.

Aby ustalić wynagrodzenie za 1 godzinę pracy w maju, należy:
2800 zł + 190 zł = 2990 zł,
2990 zł : 152 godz. (wymiar czasu pracy w maju 2010 r.) = 19,67 zł/godz.

Kolejnym krokiem jest obliczenie normalnego wynagrodzenia pracownika za czas nadgodzin:
19,67 zł x 14 nadgodzin = 275,38.

W związku z tym pracownikowi za 14 nadgodzin w maju, niezależnie od wyboru formy rekompensaty, przysługuje 275,38 zł dodatkowego wynagrodzenia.

W przypadku pracownika wynagradzanego stawką godzinową obliczenie normalnego wynagrodzenia za nadgodziny jest prostsze – należy stawkę godzinową pomnożyć przez liczbę nadgodzin.

Ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych >>

Dodatek za nadgodziny

Jedną z form rekompensaty pracy w godzinach nadliczbowych jest wypłata dodatku. Jego wysokość jest uzależniona od czasu, w którym nadgodziny wystąpiły.

W przypadku nadgodzin przypadających w:

• nocy,
• niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
• dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% (art. 151¹ § 1 pkt 1 k.p.).

Natomiast w przypadku pracy w godzinach nadliczbowych przypadających:

• w dni powszednie,
• w niedziele i święta będące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 50% (art. 151¹ § 1 pkt 2 k.p.).

Sposób obliczania przysługującego pracownikowi dodatku jest uzależniony od tego, jak zostało określone wynagrodzenie pracownika.

Jeżeli pracownik jest wynagradzany stałą stawką miesięczną, należy ją podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu, w którym wystąpiła praca nadliczbowa. Dodatek za godzinę pracy nadliczbowej stanowi odpowiednio 50% lub 100% tej stawki.

Jeśli na pensję pracownika składa się wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, oraz zmienny element (np. premia regulaminowa), przy ustalaniu dodatku za pracę nadliczbową należy wziąć pod uwagę tylko stałe wynagrodzenie miesięczne lub godzinowe. W celu obliczenia dodatku za pracę nadliczbową nie uwzględnia się żadnych innych składników wynagrodzenia, nawet jeśli faktycznie były co miesiąc wypłacane.

Przykład
W maju 2010 r. pracownik przepracował 7 godzin nadliczbowych wynagradzanych 100% dodatkiem. Pracownik jest wynagradzany stałym wynagrodzeniem w wysokości 4500 zł oraz otrzymuje premie z zysku w wysokości 23%. Aby obliczyć dodatek za godziny nadliczbowe takiego pracownika, pod uwagę należy wziąć jedynie pensję zasadniczą, bez przysługującej pracownikowi premii.

W związku z tym wynagrodzenie określone w stałej stawce miesięcznej dzielimy przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w maju:
4500 zł : 152 godz. = 29,60 zł/godz.

Obliczamy wysokość dodatku za 1 godzinę pracy:
29,60 zł/godz. x 100% = 29,60 zł/godz.

Stawkę za 1 godzinę 100% dodatku mnożymy przez liczbę godzin pracy nadliczbowej:
29,60 zł/godz. x 7 godz. = 207,20 zł.

Pracownikowi za 7 godzin nadliczbowych przysługuje dodatek w wysokości 207,20 zł oraz normalne wynagrodzenie za te godziny.

WAŻNE!
Jeżeli pensja pracownika jest tak skonstruowana, że nie ma on wyodrębnionego wynagrodzenia wynikającego z osobistej stawki jego zaszeregowania, określonego w stałej stawce miesięcznej lub godzinowej (system akordowy, prowizyjny), wówczas przy obliczaniu dodatku za pracę nadliczbową przyjmujemy jako podstawę 60% otrzymywanego wynagrodzenia.

Zatrudnianie kadry menedżerskiej w godzinach nadliczbowych >>

Nadgodziny przy niepełnym miesiącu pracy

Pracownik, który zaczyna pracę w trakcie miesiąca, też może pracować w nadgodzinach. W takiej sytuacji należy od początku obliczyć wymiar czasu pracy w danym miesiącu i każda godzina przepracowana ponad ten wymiar będzie pracą w nadgodzinach.

Przykład
Pracownik pracuje od 14 czerwca 2010 r. na cały etat. Jego pensja została określona w stawce godzinowej i wynosi 18 zł/godz. Przez kilka dni w czerwcu pracownik zostawał po godzinach. W sumie okazało się, że przepracował 119 godzin. Norma w czerwcu wynosi 168 godzin. Ponieważ pracownik został zatrudniony w trakcie miesiąca, wymiar obowiązującego go w czerwcu czasu pracy należy wyliczyć na nowo:

• 2 x 40 (pełne tygodnie pracownika) = 80 godz.,
• 3 (dni wystające poza pełne tygodnie) x 8 = 24 godz.,
• 80 godzin + 24 godz. = 104 godz.

W związku z tym pracownikowi należy zapłacić dodatkowe wynagrodzenie z dodatkiem za 15 godzin nadliczbowych.
Pracodawca ustalił, że są to nadgodziny dobowe, za które przysługuje dodatek w wysokości 50% wynagrodzenia. Dlatego pracownik za godziny nadliczbowe w czerwcu otrzyma:

• normalne wynagrodzenie:
  18 zł x 15 godz. = 270 zł,

• dodatek za godziny nadliczbowe:
  18 zł x 50% = 9 zł,
  9 zł x 15 godz. = 135 zł.

Za dodatkową pracę w czerwcu pracownik powinien otrzymać 405 zł, mimo że podstawowy limit godzin za czerwiec nie został przekroczony.

Podstawa prawna:

• art. 151¹ Kodeksu pracy.