Pracownik podejmujący nowe zatrudnienie zwykle zaczyna je na podstawie umowy o pracę na okres próbny. Umowa jest zawierana w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia do wykonywania określonego rodzaju pracy. Jak ją sporządzić i na co uważać?
- Treść umowy o pracę na okres próbny
- Czas trwania umowy o pracę na okres próbny
- Ponowne zawarcie umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem
- Rozwiązanie umowy o pracę na okres próbny
Treść umowy o pracę na okres próbny
Umowa o pracę na okres próbny powinna określać strony umowy, adres siedziby pracodawcy (lub adres zamieszkania pracodawcy będącego osobą fizyczną i nie posiadającego siedziby) oraz rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy. W szczególności umowa powinna określać: rodzaj pracy, miejsce lub miejsca wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, wymiar czasu pracy oraz dzień rozpoczęcia pracy. Ponadto umowa o pracę na okres próbny określa:
- czas jej trwania lub dzień zakończenia oraz, gdy strony tak uzgodnią, postanowienie o przedłużeniu umowy o czas urlopu, a także innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeśli takie nieobecności wystąpią,
- okres, na który strony mają zamiar zawrzeć umowę na czas określony w przypadku umowy na 1 lub 2-miesięczy okres próbny, a także postanowienie o wydłużeniu umowy o nie więcej niż jeden miesiąc, jeśli jest to uzasadnione rodzajem pracy.
Wzór umowy o pracę na okres próbny
Umowa o pracę na okres próbny Zawarta w Warszawie w dniu 28 marca 2024 r. pomiędzy: Pracodawcą: Krzysztofem Marcepanem, Firma Handlowa „Dukat”, ul. Cementowa 2, 02-345 Warszawa a Pracownikiem: Edmundem Koniecznym, ul. Rybia 34/21, 01-234 Warszawa. Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia:
Dodatkowe postanowienia umowy:
Krzysztof Marcepan Edmund Konieczny Pracodawca pracownik |
Czas trwania umowy o pracę na okres próbny
Co do zasady umowę o pracę na okres próbny zawiera się na okres nieprzekraczający 3 miesięcy. Strony mogą jednak uzgodnić, że umowę tę przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności.
Pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej na trzymiesięczny okres próbny. W treści umowy uzgodniono, że umowa o pracę zostanie przedłużona o czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy. W czasie trwania umowy pracownik rozchorował się, otrzymał zwolnienie lekarskie i przez tydzień był nieobecny w pracy. W takim przypadku umowa o pracę uległa przedłużeniu o tydzień.
Przepisy Kodeksu pracy wprowadzają też inne ograniczenia w zakresie dopuszczalnej długości zawierania umów na okres próbny. Mianowicie umowę taką zawiera się na okres nieprzekraczający:
- 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;
- 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.
Okresy te strony mogą jednokrotnie wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny, nie więcej jednak niż o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy. Pracodawca nie może jednostronnie wydłużyć okresu trwania umowy na okres próbny.
Długość umowy o pracę na okres próbny
| Długość umowy o pracę na okres próbny | Długość umowy o pracę planowanej po umowie o pracę na okres próbny |
| 1 miesiąc - z możliwością przedłużenia o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy | Umowa o pracę na czas określony wynoszący mniej niż 6 miesięcy |
| 2 miesiące - z możliwością przedłużenia o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy | Umowa o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy |
| 3 miesiące | Umowa o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 12 miesięcy |
| 3 miesiące | Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony |
Ponowne zawarcie umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem
Pracodawca, co do zasady, nie może zawrzeć umowy o pracę na okres próbny z pracownikiem, z którym wcześniej nawiązał stosunek pracy.
Jednakże ponowne zawarcie umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem możliwe jest tylko w sytuacji, gdy pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy. Oznacza to, że stanowisko i określone związane z nim obowiązki muszą w rzeczywistości się różnić.
Rozwiązanie umowy o pracę na okres próbny
Umowa o pracę na okres próbny rozwiązuje się z upływem tego okresu, a przed jego upływem może być rozwiązana za wypowiedzeniem.
Długość okresu wypowiedzenia zależy od czasu, na jaki umowa została zawarta. Okres wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
W razie zastosowania okresu wypowiedzenia krótszego niż wymagany, umowa rozwiązuje się z upływem okresu wymaganego, a pracownikowi przysługuje wynagrodzenie do czasu rozwiązania umowy.
Umowę o pracę na okres próbny może wypowiedzieć zarówno pracodawca i pracownik. Wypowiedzenie należy złożyć w formie pisemnej.
Jeżeli to pracodawca składa wypowiedzenie, powinien zawrzeć w nim pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sądu pracy oraz o terminie takiego odwołania, a także adres sądu, do którego należy je złożyć. Ponadto wypowiedzenie powinno zawierać informację o jego obowiązującym okresie oraz o dacie rozwiązania stosunku pracy.
Podstawa prawna:
- art. 25, art. 29, art. 30, art. 34, art. 49 ustawy z 26 czerwca 1974 r. -Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)