Stosunek pracy na podstawie powołania jest zobowiązaniowym stosunkiem prawnym, a nie administracyjnoprawnym. Akt powołania powoduje nawiązanie stosunku pracy i powierzenie funkcji (stanowiska). Powołania dokonuje określony i upoważniony do tego organ, zwany organem powołującym.
Porównaj: Sposób zawarcia umowy o pracę
Pomimo iż akt powołania jest aktem jednostronnym, to jednak do nawiązania stosunku pracy dochodzi po wyrażeniu (oświadczeniu) woli przez drugą stronę - pracownika. Oświadczenie woli pracownika przy nawiązaniu stosunku pracy na podstawie powołania przejawia się najczęściej w sposób bierny, przez przyjęcie aktu powołania. W wyniku powołania pracownik świadczy na ogół pracę na rzecz innego podmiotu niż ten, który go powołał. Stosunek pracy nawiązuje się między pracownikiem powołanym a tym podmiotem, na rzecz którego praca ma być świadczona.
Stosunek pracy na podstawie powołania jest na ogół nawiązywany na czas nie określony. Oznacza to, że w akcie powołania nie określa się czasu, na jaki pracownik został powołany. Kodeks pracy przewiduje także istnienie przepisów szczególnych, zgodnie z którymi możliwe jest powołanie pracownika na czas określony. Stosunek pracy w takiej sytuacji nawiązuje się na czas oznaczony w powołaniu.
Przeczytaj również: Umowa na czas wykonywania określonej pracy
Powołanie powinno być dokonane na piśmie. Podobnie jednak jak w odniesieniu do innych czynności z zakresu prawa pracy, dla nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania decydujący będzie fakt rozpoczęcia świadczenia pracy, pełnienia funkcji na stanowisku, które przepisy określają jako to, na którym stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania.
Niezachowanie formy pisemnej powołania powoduje, że nie dochodzi do skutku nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania.