Obniżenie wynagrodzenia pracowników maksymalnie o 20% z powodu koronawirusa

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
rozwiń więcej
Obniżenie wynagrodzenia pracowników maksymalnie o 20% z powodu koronawirusa - dofinansowanie - 40% państwo, 40% pracodawca i 20% pracownik? / fot. Shutterstock / shutterstock
Skorzystanie z dofinansowania wynagrodzenia pracowników z powodu kryzysu wywołanego przez koronawirusa nie powinno być traktowane jak obniżenie wynagrodzenia pracowników do 20%. Czy rzeczywiście państwo płaci 40%, pracodawca 40%, a 20% staje się kosztem pracownika? Kto może starać się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników? Czym jest spadek obrotów gospodarczych? Jak i gdzie złożyć wniosek?

Dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników z powodu koronawirusa

Zgodnie z art. 15 g ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych pracodawca, u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 może skorzystać ze świadczeń wypłacanych ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, czyli dofinansowania do wynagrodzeń pracowników objętych:

Autopromocja

w następstwie wystąpienia COVID-19.

Pobierz bezpłatny ebook „WYNAGRODZENIA W CZASIE KRYZYSU”

Przepisy wspomnianej ustawy są potocznie nazywane: „tarczą antykryzysową”.

Od kiedy?

Przepisy „tarczy” weszły w życie w kwietniu a prawo nie działa wstecz, w związku z czym w przypadku złożenia wniosku o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników objętych obniżonym wymiarem czasu pracy wynagrodzenie za marzec należy wypłacić w pełnej wysokości. Dopiero w kwietniu można zawrzeć porozumienie w sprawie obniżenia wynagrodzenia lub redukcji etatu.

Warunki

Warunkiem dofinansowania w przypadku obniżenia wymiaru etatu pracowników jest:

  • porozumienie w sprawie obniżenia wymiaru etatów pracowników,
  • spadek obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19,
  • spełnienie kryteriów o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy z zastrzeżeniem, że przedsiębiorca nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.,
  • wobec przedsiębiorcy nie mogą zachodzić przesłanki do ogłoszenia upadłości,
  • minimalny okres prowadzenia działalności.

Art. 15g. ww ustawy:

(…)

10. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 8, jest dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wysokości połowy wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 8, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1. Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, o którym mowa w ust. 1, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.

(…)

Zgoda związków zawodowych lub przedstawicieli pracowników

Aby uzyskać dofinansowanie na pracowników objętych obniżonym wymiarem czasu pracy, pracodawca jest zobowiązany zawrzeć porozumienie z organizacją związkową (jeśli w zakładzie pracy działa organizacja związkowa) albo

z przedstawicielami pracowników, wyłonionych w trybie przyjętym u danego pracodawcy, czyli musi uzyskać na to zgodę związków zawodowych lub przedstawicieli pracowników.

Warunkiem otrzymania dofinansowania w przypadku obniżenia wymiaru etatów pracowników a w konsekwencji wysokości ich wynagrodzeń maksymalnie o 20% jest uzyskanie zgody związków zawodowych lub przedstawicieli pracowników.

Konsekwencją obniżenia wymiaru czasu pracy co do zasady jest również obniżenie wynagrodzenia. Nie jest to jednak warunek konieczny (przepisy ustawy nie regulują tej kwestii).

Pracodawca przekazuje kopię porozumienia właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia.

W zakresie i przez czas określony w porozumieniu w sprawie określenia warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy nie stosuje się warunków wynikających z układu ponadzakładowego oraz z układu zakładowego warunków umów o pracę i innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy.

Pracownik zarabia 5 tysięcy złotych brutto i jest zatrudniony na pełen etat. W tym wariancie możemy obniżyć pracownikowi etat MAKSYMALNIE do 0,8. Tym samym jego wynagrodzenie zmaleje do 4000 zł (5000 zł x 0,8) Pracodawca może w tym przypadku uzyskać dofinansowanie w wysokości 2000 zł czyli 50% wynagrodzenia (dofinansowanie do maksymalnie połowy wynagrodzenia) Nie więcej jednak niż 40% przeciętnego wynagrodzenia*, ale w tym przypadku jest to kwota wyższa a niżeli 2000 złotych:  2079,43 zł (5198,58 zł przeciętnego wynagrodzenia * 40%)  + składki ZUS w części finansowanej przez płatnika. * przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie (w czwartym kwartale 2019 przeciętne wynagrodzenie wyniosło: 5198,58 zł)

40% państwo, 40% pracodawca i 20% ???

Możliwość skorzystania z dofinansowania wynagrodzeń pracowników objętych obniżeniem wymiaru etatu NIE JEST i NIE POWINNA być rozumiana w następujący w sposób:

wynagrodzenie minimalne - 40% płaci państwo, 40% płaci pracodawca, a 20% - ???

Wysokość dofinansowania do wynagrodzenia

Zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi w ramach tzw. tarczy antykryzysowej pracodawca może między innymi obniżyć etat do 0,8. W konsekwencji będzie to oznaczało obniżenie wynagrodzenia również o 20%. Pracodawca może otrzymać w takim przypadku dofinansowanie do maksymalnie połowy wynagrodzenia (przy 2600 zł brutto maksymalne dofinansowanie wyniesie 1300 zł brutto), ale nie więcej niż 40% przeciętnego wynagrodzenia (czyli nie więcej niż 2079,43 zł).

W przypadku obniżonego wymiaru czasu pracy maksymalna kwota na pracownika wyniesie 2 079,43 zł brutto oraz składki na ubezpieczenie społeczne należne od pracodawcy od przyznanego świadczenia 372,84 zł (wysokość składki uzależniona jest od wysokości składki wypadkowej obowiązującej u danego pracodawcy: od 0,67% do 3,33%), a więc wysokość przyznanej składki na ubezpieczenie społeczne należne od pracodawcy od przyznanego świadczenia może być różna).

Wysokość pomocy może ulec zmianie, gdyż wyliczana jest na dzień złożenia wniosku. „Państwo” dopłaca przy obniżonym wymiarze czasu pracy połowę do wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązującego na dzień złożenia wniosku. Wysokość będzie zmieniała się kwartalnie w zależności od obowiązującego powyżej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Ponadto przy obliczaniu wysokości pomocy uwzględniany jest wymiar czasu pracy.

Zmiana warunków umowy dotycząca obniżenia wymiar etatu (nie więcej niż o 20% jednak maksymalnie do 0,5 etatu) nie musi przebiegać z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bowiem, zgodnie z art. 15g ust. 15 „tarczy antykryzysowej” przy ustalaniu warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy nie stosuje się art. 42 § 1-3 ustawy Kodeks pracy. Co oznacza, że pracodawca nie ma obowiązku powiadamiania pracownika o zmianie warunków umowy i nie jest wymagana jego zgoda na zaproponowane warunki.

Brak porozumień zmieniających i dodatkowych indywidualnych porozumień

Jak wskazano w Przewodniku Antykryzysowym dla Przedsiębiorców, "Przy ustalaniu warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy nie stosuje się art. 42 § 1–3 Kodeksu pracy, czyli przepisów dotyczących zmiany warunków zatrudnienia w trybie wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Oznacza to, że pracodawca nie będzie musiał składać pracownikom tzw. wypowiedzeń zmieniających, ani zawierać z nimi dodatkowych indywidualnych porozumień w celu wdrożenia uzgodnionych rozwiązań."

W jaki sposób poinformować pracowników o obniżeniu wymiaru etatu i zmianie wysokości wynagrodzenia za pracę? Przepisy nie regulują tej kwestii warto zatem poinformować pracowników o tym fakcie na piśmie w formie oświadczenia.

Co oznacza spadek obrotów gospodarczych?

Sprawdź w artykule: Spadek obrotów gospodarczych - jak liczyć?

Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku, tj. w czwartym kwartale 2019 przeciętne wynagrodzenie wyniosło: 5198,58 zł; 5 198,58 zł x 300% = 15 595,74 zł brutto

3 miesiące

Ponadto wspomniane dofinansowanie obejmuje maksymalnie 3-miesięczne wynagrodzenie pracowników oraz opłaty składek na ubezpieczenia społeczne.

Dokumenty do wniosku o dofinansowanie

Dokumenty do wniosku wynikają z przepisów ustawy oraz przepisów wykonawczych do ustawy i są to dokumenty:

  • kopia porozumienia,
  • wykaz pracowników uprawnionych do świadczeń,
  • kopia pełnomocnictwa (o ile dotyczy).

Oświadczenia przedsiębiorcy

Ponadto przedsiębiorca składa oświadczenia o:

  • posiadaniu statusu przedsiębiorcy,
  • wystąpieniu spadku obrotów gospodarczych,
  • braku przesłanek do ogłoszenia upadłości,
  • niezaleganiu w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, FGŚP lub FP do końca III kwartału 2019 r.,
  • nieubieganiu się i rezygnacji z ubiegania się o pomoc w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłaty na rzecz ochrony miejsc pracy,
  • skorzystaniu ze zwolnień w opłacaniu składek na ZUS, o których mowa w ustawie COVID-19,
  • odprowadzaniu składek na ubezpieczenie społeczne od wynagrodzeń pracowników ujętych w wykazie pracowników dołączonym do Wniosku.

Gdzie złożyć wniosek?

Wniosek należy złożyć w Wojewódzkim Urzędzie Pracy, właściwym dla siedziby pracodawcy. Wniosek będzie można złożyć do WUP w formie papierowej lub elektronicznej za pomocą portalu praca.gov.pl

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 374)

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 1040)

Kadry
Dni wolne dla dawców krwi. Czy będą musieli informować pracodawców o zamiarze oddania krwi?
17 paź 2024

Z tytułu oddania krwi honorowym dawcom krwi przysługują dwa dni wolne. Zdarza się, że niektórzy pracownicy nadużywają tego uprawnienia. Z tego powodu dezorganizowana jest praca przedsiębiorstw. Czy są prowadzone prace legislacyjne mające zmienić tę sytuację?

Dyżur w domu 100% płatny, nawet jeśli pracownik nie pracował [jest odpowiedź resortu pracy]
17 paź 2024

Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trafiła petycja w sprawie zmiany przepisów dotyczących dyżurów domowych. Wnioskujący zaapelował do resortu pracy aby zmienić przepisy dot. dyżurów domowych w taki sposób, aby dyżur domowy nakładający na pracownika obowiązki uniemożliwiające mu skupienie się na własnych sprawach - traktować jako czas pracy. Sprawa jest ciekawa bo polskie prawo może być niegodne z orzecznictwem TSUE.

Zmiany w Policji w 2024 r. co do postępowań kwalifikacyjnych do służby i inne [brak testu sprawnościowego i wiedzy. Ważna ustawa z podpisem Prezydenta]
17 paź 2024

Prezydent RP podpisał ważną ustawę, która dotyczy m.in. zmiany w Policji i Straży Granicznej w zakresie postępowań kwalifikacyjnych do służby. Pewne grupy osób, nie będą musiały przechodzić testu sprawnościowego i testu wiedzy. Co będzie z jakością polskiej policji?

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni?
17 paź 2024

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni? Kiedy zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc., a kiedy można liczyć jedynie na 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku? Co zrobić, by pobierać go w wysokości 81,5 proc.?

Od czego zależy czy CV zostanie przeczytane? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy? [WYWIAD]
17 paź 2024

Okazuje się, że rekruterzy czytają tylko 25% nadesłanych CV. Od czego zależy czy zostanie przeczytane dane zgłoszenie kandydata do pracy? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy po wysłaniu CV? W czym tkwi problem i jakie rozwiązania można zastosować tłumaczy ekspertka z zakresu rekrutacji Katarzyna Trzaska, Senior Marketing Manager w eRecruiter.

Pracownicze braki w zawodach uzupełnią cudzoziemcy
17 paź 2024

W czwartek opublikowano strategię migracyjną na lata 2025-2030. Podano w niej, że, aby uzupełnić niedobory w zawodach deficytowych, Polska będzie dopuszczać cudzoziemców na rynek pracy.

Zatrudnianie Ukraińców 2024 [Pytania i odpowiedzi]
16 paź 2024

Jak zatrudniać obywateli Ukrainy w 2024 roku? Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadziła znaczne ułatwienia. Oto często zadawane pytania pracodawców dotyczące zatrudniania Ukraińców i odpowiedzi.

Płaca minimalna 2025 netto
16 paź 2024

W 2025 roku płaca minimalna będzie podnoszona tylko raz z dniem 1 stycznia. Ile wyniesie minimalne wynagrodzenie netto od nowego roku? Podwyżka będzie wyższa niż przewidywano. Jest rozporządzenie Rady Ministrów.

Polacy mieszkający za granicą załatwią swoje sprawy w ZUS bez przyjeżdżania do Polski
16 paź 2024

Do załatwienia sprawy w ZUS może wystarczyć e-wizyta. Taką możliwość mają także Polacy mieszkający za granicą. Umawiając się na spotkanie online należy uwzględnić różnice czasu między państwami czy kontynentami.

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025
16 paź 2024

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025. Co należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu lub ryczałtu za pracę zdalną? Co w przypadku pracy zdalnej okazjonalnej?

pokaż więcej
Proszę czekać...