Uwaga: można obniżyć składkę zdrowotną

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Uwaga: można obniżyć składkę zdrowotną / ZUS / Shutterstock

Czy składkę zdrowotną obniża się do wysokości podatku? Jak ustalić składkę na ubezpieczenie zdrowotne obniżona do wysokości zaliczki na podatek dochodowy? Również i w 2024 r. przedsiębiorcy, czyli osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które mają status: osoby z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności są uprawnione do tego, aby obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości należnego podatku.

Jak rozliczyć składkę zdrowotną roczna? Kto ustala podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zobowiązane są ustalać osoby ubezpieczone, które:

  1. prowadzą pozarolniczą działalność w formie indywidualnej działalności gospodarczej, działalność w formie spółki: cywilnej, partnerskiej, jawnej nie będącej podatnikiem podatku  CIT oraz
  2. prowadzą działalność gospodarczą w okresie korzystania „ulgi na start”, i uzyskują z tytułu prowadzonej działalności przychody kwalifikowane dla celów podatkowych  jako przychody z działalności gospodarczej, które opodatkowują:
    • na zasadach ogólnych (skala podatkowa albo podatek liniowy) lub
    • ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Na stronie www.zus.pl został udostępniony kalkulator do obliczenia rocznej podstawy i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Obniżenie rocznej składki do wysokości należnego podatku

Roczna składka może być obniżona do wysokości należnego podatku wyłącznie w  odniesieniu do osób prowadzących pozarolniczą działalność lub działalność gospodarczą  w okresie korzystania „ulgi na start”, które stosowały formę opodatkowania – skala 
podatkowa. 

Obniżenie to przysługuje tylko tym ubezpieczonym, którzy spełniali warunki do obniżenia miesięcznej składki do wysokości zaliczki na podatek w ujęciu miesięcznym, tj. obniżenie to przysługiwało im przynajmniej w odniesieniu do jednego miesiąca danego roku 
składkowego. 

Obniżenie miesięcznej składki przysługuje natomiast osobom, które: legitymują się umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności, są objęte obowiązkiem ubezpieczenia jedynie z tytułu prowadzenia działalności. Prawo do takiego obniżenia przysługuje począwszy od miesiąca przypadającego po miesiącu,  w którym ubezpieczony został zaliczony do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności.

Ważne
OPŁACANIE MIESIĘCZNEJ I ROCZNEJ SKŁADKI ZDROWOTNEJ

Zgodnie z przepisami osoba z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, która prowadzi pozarolniczą działalność albo działalność gospodarczą w okresie ulgi na start i jest objęta obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego jedynie z tego tytułu oraz dodatkowo rozlicza uzyskiwany przez siebie przychód z zastosowaniem formy opodatkowania, jaką jest skala podatkowa, opłaca:

  • miesięczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne – w wysokości nieprzekraczające kwoty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych należnej za miesiąc, za który jest opłacana składka, począwszy od miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym została zaliczona do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności;

  • roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne – w wysokości nieprzekraczające kwoty należnego podatku dochodowego od osób fizycznych za dany rok kalendarzowy, jeżeli była w tym okresie zaliczona do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności przez co najmniej jeden miesiąc.

Jakie warunki trzeba spełnić do obniżenia składki zdrowotnej?

Osoba, która prowadzi pozarolniczą działalność lub korzysta z ulgi na start i ma orzeczony znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, może skorzystać z ulgi polegającej na obniżeniu składki rocznej za rok 2023 do wysokości kwoty należnego podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli spełnia łącznie następujące warunki:

  1. prowadzi działalność pozarolniczą (gospodarczą),

  2. posiada wyłącznie tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego, którym jest prowadzenie działalności pozarolniczej albo prowadzenie działalności gospodarczej w okresie ulgi na start,

  3. rozlicza podatek dochodowy od osób fizycznych wyłącznie z zastosowaniem skali podatkowej,

  4. ma orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przez co najmniej jeden miesiąc w roku kalendarzowym.

Przesłanki wskazane w pkt 2–3 powinny być spełnione dla każdego miesiąca roku kalendarzowego, natomiast przesłanka wskazana w pkt 4 – dla przynajmniej jednego miesiąca.

Jeżeli dana osoba ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności prowadziła działalność tylko przez część roku, musi spełnić przesłanki z pkt 2–3 w okresie, kiedy była zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu, o którym mowa w pkt 2.

Ponadto osoba ubezpieczona może obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości podatku należnego, jeżeli spełniała warunki do zastosowania takiej ulgi w ujęciu miesięcznym, przynajmniej w odniesieniu do jednego miesiąca danego roku składkowego.

Przykład
Pani Anna Z. ma orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. W dniu 1 września 2022 r. rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie handlu i zgłosiła się do ubezpieczenia zdrowotnego z tego tytułu. Jako formę opodatkowania w roku 2023 Pani Anna Z. stosowała skalę podatkową. Od 1 do 15 maja 2023 r. Pani Anna Z. była dodatkowa zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia.

W ramach rozliczenia rocznego składki zdrowotnej za rok 2023 z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej Pani Anna Z. nie może skorzystać z ulgi polegającej na obniżeniu składki rocznej do wysokości należnego podatku dochodowego od osób fizycznych. Nie spełniła bowiem warunku dotyczącego nieposiadania w roku 2023 innego tytułu ubezpieczenia zdrowotnego. Gdyby Anna Z. nie miała zawartej umowy zlecenia, sprawa wyglądałaby inaczej i mogłaby korzystać ze zwolnienia.

Przykład
Pan Karol W. jest osobą z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym. W dniu 30 kwietnia 2023 r. zakończył swoją działalność gospodarczą, z której przychody opodatkowane były ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Po przerwie od 1 września 2023 r. Pan Karol W. rozpoczął prowadzenie drugiej działalności gospodarczej, w stosunku do której wybrał opodatkowanie według skali podatkowej. Pan Karol W. nie współpracował z nikim innym i nie miał innych tytułów do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym. W rozliczeniach miesięcznych obniżał składkę do wysokości zaliczki na podatek.

W ramach rozliczenia rocznego składki zdrowotnej za rok 2023 z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w kontekście formy opodatkowania, jaką jest skala podatkowa, Pan Karol W. może skorzystać z ulgi polegającej na obniżeniu składki rocznej do wysokości należnego podatku dochodowego od osób fizycznych.

Kadry
Symbole religijne w miejscu pracy
21 maja 2024

Symbole religijne w miejscu pracy to temat bardzo kontrowersyjny. Z jednej strony mamy wolność do wyrażania i uzewnętrzniania swoich przekonań religijnych a pracodawca i współpracownicy nie mogą z tego powodu dyskryminować a z drugiej strony pracodawca może wprowadzić zakaz noszenia w miejscu pracy jakichkolwiek widocznych symboli wyrażających przekonania światopoglądowe lub religijne.

Wyższe emerytury i wynagrodzenia od lipca 2024 r. Dla kogo?
21 maja 2024

Od 1 lipca zwiększają się minimalne wynagrodzenie za pracę i minimalna stawka godzinowa. Jak to może wpłynąć na emeryturę?

Już niedługo praca od poniedziałku do czwartku. Zmiany w Kodeksie pracy już niedługo. Czy szkoły też będą otwarte 4 dni w tygodniu?
21 maja 2024

Wkrótce czeka nas nowelizacja Kodeksu pracy. Projekt ustawy jest już w Sejmie. Czego będą dotyczyć zmiany?

Od 1500 zł do 45 000 zł kary grzywny dla pracodawcy za wypłatę wynagrodzenia wyższego niż wynikające z zawartej umowy o pracę
21 maja 2024

Kiedy pracodawca może otrzymać karę aż do 45000 zł za wypłatę wynagrodzenia wyższego niż wynikające z zawartej umowy o pracę? 

Dni wolne w Boże Ciało 2024 r. Kiedy można odwołać z urlopu
21 maja 2024

Okazuje się, że podczas zbliżającego się długiego weekendu w dniach 30 maja do 2 czerwca 2024 roku - pracodawca może odwołać pracownika z urlopu. Nie uchroni pracowników od tego nawet wolny czwartek i święto Bożego Ciała. Kiedy można odwołać z urlopu? Czy pracownik musi odebrać telefon od pracodawcy w trakcie urlopu wypoczynkowego?

Renta wdowia 2024 r. Ile, dla kogo, kiedy
21 maja 2024

Zmienią się zasady przyznawania świadczeń osobom owdowiałym. W Sejmie trwają prace nad nowym świadczeniem, tzw. rentą wdowią, którego celem jest wsparcie wdów i wdowców po śmierci małżonka.

Od 1000 zł do 30 000 zł kary grzywny dla pracodawcy za zatrudnienie pracownika na umowie śmieciowej
21 maja 2024

Zatrudnienie pracownika na umowie śmieciowej może skończyć się dla pracodawcy karą grzywny w wysokości od 10000 zł do 30000 zł. Kiedy umowa cywilnoprawna wyczerpuje znamiona stosunku pracy i należy zmienić ją na umowę o pracę?

Czas pracy kierowcy autobusu - nowe przepisy od 22 maja 2024 r.
21 maja 2024

Czas pracy kierowców autobusów - zmiany od 22 maja 2024 roku wynikają z wdrożenia przepisów UE. Zmiany dotyczą m.in. przerw w pracy kierowców i wydłużenia doby do 25 godzin.

ABW szuka łowców szpiegów. Jakie warunki musi spełnić kandydat?
21 maja 2024

Rząd Polski buduje 15 delegatur Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w terenie. Głównym wyzwaniem jest brak osób z przygotowaniem kontrwywiadowczym - informuje wtorkowa gazeta "Rzeczpospolita". ABW nie podaje dokładnej liczby osób, które planuje przyjąć do służby.

Sygnalista – dlaczego Polska ma problem z przepisami o ochronie sygnalistów? [WYWIAD]
21 maja 2024

Ustawa o ochronie sygnalistów - "[…] istnieje szansa, że ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku." O problemach Polski z wdrożeniem ustawy opowiada dr Łukasz Bolesta.

pokaż więcej
Proszę czekać...