Zestawiamy w artykule obliczenia wypłat dodatku do renty wdowiej porównując ostateczną wersję ustawy oraz pierwotną. Obliczenia na przykładzie renty rodzinnej po zmarłym 2500 zł. Za okres 2025 - 2027 r. pierwotna wersja ustawy o rencie wdowiej dawała skumulowaną wartość świadczenia 45 000 zł. Ostateczna ustawa przyznała kwotę 14 250 zł. Różnica między tymi kwotami jest tak duża, że pojawia się pytanie o wyrównanie. Nic nie wskazuje na takie takie wyrównanie.
W obliczeniach w artykule przyjmujemy, że zmarły mąż miał emeryturę 2941 zł. Co daje prawo do renty rodzinnej 2500 zł (85% z 2500 zł). W artykule przedstawimy jaka jest różnica wypłat dodatku dla wdowy między pierwszą wersją ustawy o rencie wdowiej a ostateczną (w artykule jest poniżej ustawa w formacie PDF). Obliczenia przedstawiamy dla okresu 2025 r. - 2027 r.
Obliczenia, przykłady dla renty wdowie - [okres 1 lipca 2025 r. - 31 grudnia 2026 r.]
Dla tego okresu świadczenie obliczane jest jako 15% od renty rodzinnej:
18 miesięcy x 15% od 2500 zł (renta rodzinna) = 375 zł x 18 = 6750 zł
W przypadku pierwotnej wersji ustawy (formuła 50%) mamy: 18 miesięcy x 50% od 2500 zł (renta rodzinna) = 22 500 zł
Obliczenia, przykłady dla renty wdowie - [okres 1 stycznia 2027 r. - 31 grudnia 2027 r.]
Dla tego okresu świadczenie obliczane jest jako 25% od renty rodzinnej:
12 miesięcy x 25% od 2500 zł (renta rodzinna) = 7500 zł
W przypadku pierwotnej wersji ustawy (formuła 50%) mamy: 12 miesięcy x 50% od 2500 zł (renta rodzinna) = 15 000 zł
Finalnie po zakończeniu okresów przejściowych renta wdowia dla renty rodzinnej 2500 zł wyniesie za 12 miesięcy 7500 zł zamiast deklarowanych 15 000 zł (w formule 50%). Okres wypłat w rocznej wartości 7500 zł rozpocznie się 1 stycznia 2027 r. Pierwotnie miało być 50% od renty rodzinnej od 1 stycznia 2025 r.
Renta wdowia w modelu kroczącym 15%, 25%
Po wielu propozycjach ostatecznie obowiązują dwa okresy wypłaty rent:
OKRES PRZEJŚCIOWY - od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. wypłata 15% stawki bazowej przez 1,5 roku
OKRES ZASADNICZY - od 1 stycznia 2027 r. 25% stawki bazowej.
Stawką bazową jest renta rodzinna przysługująca po zmarłym. Wdowy, które będą otrzymywały rentą wdowią protestowały przeciwko takiej kwocie bazowej, gdy taka renta to
Wypłaty miesięczne:
1) według wskaźnika 15% od renty rodzinnej 2500 zł = 375 zł
2) według wskaźnika 25% od renty rodzinnej 2500 zł = 625 zł
3) według wskaźnika 50% od renty rodzinnej 2500 zł - 1500 zł
Renta wdowia - jak miało być?
Renta wdowia miała wynosić 50% renty rodzinnej po zmarłym małżonku. I miała wejść w życie od 1 stycznia 2025 r. W okresie 2025 r. - 2027 r. wdowa otrzymałaby wypłatę (dodatkową do swojej emerytury) w kwocie 45 000 zł.
Wynika to z: 36 miesięcy x 1250 zł = 45 000 zł
W obliczeniach mamy:
1) okres od 1 stycznia 2025 r. do końca 2027 r. oraz
2) 50% od 2500 zł = 1250 zł.
Wyrównanie od zaniżonych wypłat renty wdowiej
Czy rząd zdecyduje się na wyrównania dla osób poszkodowanych? Nie na to nie wskazuje.
Pewną rekompensatą za niską wartość renty wdowiej może być wypłata gwarantowana, ale to rozwiązanie jest zależne od kwestii subkonta i limitu trzech lat. Więcej o tym w poniższych artykułach:
Renta rodzinna po zmarłym małżonku a renta wdowia
Renta rodzinna wynosi dla jednej osoby uprawnionej – 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu. I to jest podstawowa sytuacja, o które mówią wdowy (przepisy przewidują jeszcze 90% dla dwóch uprawnionych i 95% świadczenia dla trzech lub więcej osób uprawnionych).
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu
niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.
Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.
Podstawa prawna: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981621118/U/D19981118Lj.pdf
Dlaczego nie rekompensaty dla osób poszkodowanych rentą wdowią w modelu kroczącym?
Skala protestu i niezadowolenia osób zaskoczonych wskaźnikiem 15% jest tak duża, że rozwiązaniem wydaje się zaproponowanie przez rząd rekompensat dla osób otrzymujących zaniżone świadczenia. Wszyscy wiedzą, że powodem zaniżenia tych wypłat w 2025 r. (być może pierwsze wypłaty będą pod koniec 2024 r.) jest spodziewana trudna sytuacja budżetu w 2025 r. Nie tłumaczy ona jednak tego, aby osoby poszkodowane zrezygnowały z prawa do wyrównania w 2026 r. i 2027 r. Podobnie racjonalne jest przyznanie tym osobom zwolnienia PIT, aby kwoty renty wdowiej wypłacane w modelu kroczącym na poziomie 15%, nie były jeszcze zmniejszane podatkiem PIT (dotyczy osób, które nie wyczerpały zwolnienie w PIT do 30 000 zł).
Czy rząd zdecyduje się na wyrównania dla osób poszkodowanych? Zobaczymy.
Pewną rekompensatą za niską wartość renty wdowiej może być wypłata gwarantowana, ale to rozwiązanie jest zależne od kwestii subkonta i limitu trzech lat. Więcej o tym w poniższych artykułach:
Problem braku wyrównań to nie tylko renta wdowia, ale także wcześniejsze emerytury (czekają na wyrównanie)
Emeryci znają bieżące orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Przykładem jest ten wpis w Internecie:
wyrównania po wyroku TK [wcześniejsze emerytury]
Infor.pl
Dotyczy wyroku TK w sprawie Pana Tadeusza Kopcia, emeryta, któremu pomniejszono emeryturę jako rodzaj sankcji ekonomicznej za przejście na wcześniejszą emeryturę. TK procedował w sprawie indywidualnej skargi konstytucyjnej. Choć wyrok dotyczy jednej osoby, ma wpływ na wysokość świadczeń tysięcy emerytów.
Szacuje się, że około 150 000 osób mogłoby liczyć na wyrównania (co do wypłat z przeszłości) średnio na poziomie 64 000,00 zł. Taki byłby koszt naprawy krzywd z przeszłości. Oznaczałoby to jednak także podwyżkę bieżących świadczeń emerytalnych - nawet o 1200,00 zł.
To jest kolejna grupa - po osobach czekających na rentą wdowią - liczących na wyrównania budżetowe.