Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop
Ekwiwalent pieniężny przysługuje pracownikowi w sytuacji, w której nie skorzysta on z należnego mu urlopu. Zgodnie z przepisami prawa pracy jedyną okoliczność, na podstawie której możliwe jest wypłacenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, stanowi ustanie stosunku pracy. Regulacja ta ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że strony stosunku pracy nie mogą dokonać odmiennych ustaleń w postanowieniach umowy o pracę. Rozwiązanie to ma na celu ochronę pracowników przed arbitralnym nieprzyznawaniem im urlopów i wypłacaniem w zamian za nie określonej kwoty przez pracodawców.
Zobacz również: Kiedy pracodawca musi wypłacić ekwiwalent za urlop wypoczynkowy?
Szczegółowe zasady, na podstawie których w razie niewykorzystania urlopu ustalana jest wysokość przysługującego pracownikowi ekwiwalentu, zawierają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U.1997.2.14 ze zm.). Zgodnie z ich treścią podstawą do obliczenia ekwiwalentu są:
- składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości w wysokości należnej w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do tego ekwiwalentu,
- wynagrodzenie zmienne wypłacone w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (dotyczy to składników przysługujących za okresy nie dłuższe, niż jeden miesiąc),
- wynagrodzenie zmienne wypłacone w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (dotyczy to składników przysługujących za okresy dłuższe niż jeden miesiąc).
W razie nieświadczenia przez pracownika pracy podczas całego wyżej omówionego okresu, wysokość rzeczywiście należnego mu wynagrodzenia za ten okres dzielona jest przez liczbę dni pracy, za które ono przysługiwało. Tak otrzymana wartość mnożona jest przez liczbę dni, w ciągu których pracownik powinien był pracować (na podstawie obowiązującego go rozkładu czasu pracy). Kiedy ustalany jest ekwiwalent w średniej wysokości z danego okresu, pod uwagę brane są składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okres dłuższy niż jeden miesiąc, wypłacone w okresie dwunastu miesięcy (bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu).
Współczynnik służący do ustalenia ekwiwalentu za 1 dzień urlopu ustalany jest na dany rok kalendarzowy i służy do obliczania ekwiwalentów dla pracowników, którzy w jego trakcie nabyli prawo do urlopu.
Zobacz również: Urlopy pracownicze (art. 152- 175 k.p.)
Sposób obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w 2015 r.
- Od sumy dni w danym roku kalendarzowym (365) odejmujemy łączną liczbę dni ustawowo wolnych od pracy, niedziel oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy (113) – otrzymujemy: 252.
- Otrzymaną liczbę dzielimy przez 12 – otrzymujemy 21.
- Ew. w razie zatrudnienia danego pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy otrzymaną w pkt. 2. liczbę obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.
Polecamy serwis: Urlopy
Kiedy otrzymaliśmy już wysokość współczynnika ustalenia ekwiwalentu na 2015 r. i znamy wysokość łącznej kwoty miesięcznych wynagrodzeń pracownika przypadających na ten rok, możemy obliczyć wysokość samego ekwiwalentu przysługującego mu za niewykorzystany urlop:
- Sumę miesięcznych wynagrodzeń przez dzielimy współczynnik – otrzymujemy ekwiwalent za jeden dzień urlopu pracownika w danym roku,
- Ekwiwalent za jeden dzień urlopu dzielimy przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika – otrzymujemy ekwiwalent za jedną godzinę urlopu pracownika.
- Ekwiwalent za 1 godzinę urlopu mnożymy przez liczbę rzeczywiście niewykorzystanych godzin urlopu – otrzymujemy wysokość faktycznie przysługującego mu ekwiwalentu.
Jak ustalił w Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 grudnia 1972 r. (o sygn. III PZP, 40/72), roszczenie o ekwiwalent za niewykorzystany urlop przysługujące pracownikowi przedawnia się z upływem 3 lat, zaś jego bieg trwa w czasie trwania stosunku pracy, jak i po jego ustaniu. Ponadto, zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 1996 r. (o sygn. I PKN 34/96) roszczenie to staje się wymagalne w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Zadaj pytanie: Forum Kadry