Charakterystyka
Umowa na czas nieokreślony jest dla każdego niejako umową docelową. Stanowi główna podstawę długotrwałego zatrudnienia i de facto jest to najkorzystniejsza z umów o pracę z punktu widzenia pracownika i trwałości stosunku pracy.
Szczególna ochrona
Oczywiście tutaj mamy do czynienia z tego samego rodzaju szczególną ochroną stosunku prawnego w okresie ciąży. Od momentu zajścia w ciążę Twoja umowa o pracę podlega szczególnej ochronie. Pracodawca bowiem nie może wypowiedzieć Ci umowy o pracę, ani Twoja umowa nie może ulec rozwiązaniu. Pamiętaj, że ciąża powinna być potwierdzona zaświadczeniem lekarskim, bo właśnie dzięki niemu nabywasz dodatkowe uprawnienia, związane z ciążą.
Czas określony vs czas nieokreślony
Tu chciałam CI przypomnieć o dwóch ważnych zasadach, które przekształcają z automatu twoją umowę na czas określony w umowę na czas nieokreślony.
Po pierwsze podpisanie czwartej umowy na czas określony (do liczby umów nie wlicza się umowa na okres próbny), powoduje jej przekształcenie w umowę na czas nieokreślony.
Druga zasada to zasada 33 miesięcy, które wyznaczają maksymalny czas stosunku pracy, jaki może być nawiązany na podstawie umów na czas określony. Po przekroczeniu tego limitu, Twoja umowa również staje się umową na czas nieokreślony.
Polecamy: RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach
Jak wypowiedzieć umowę na czas nieokreślony?
Umowa na czas nieokreślony nie kończy się z upływem czasy, na jaki jest zawarta, bo jak sama nazwa wskazuje, nie ma ona daty końcowej. Oznacza to, że podstawową formą rozwiązania umowy jest jej wypowiedzenie z zachowaniem poniższych terminów:
- 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony poniżej 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony powyżej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata (W przypadku wypowiedzenia umowy z powodu likwidacji bądź upadłości pracodawcy, możliwym jest skrócenie tego okresu do 1 miesiąca. Za pozostałą część okresu wypowiedzenia pracownikowi przysługuje odszkodowanie w formie wynagrodzenia.)
Wypowiedzenie umowy przez pracodawcę, skutkuje koniecznością podania przez niego w wypowiedzeniu przyczyny. Prawo pracy nie zawiera katalogu takich przyczyn wypowiedzenia.
Dodatkowo umowa na czas nieokreślony może zostać rozwiązana:
- na mocy porozumienia stron, czyli zgodnego oświadczenia obu stron;
- przez pracodawcę z winy pracownika (potocznie dyscyplinarka): w racie ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych; popełnienia przez pracownika przestępstwa, uniemożliwiającego dalszego zatrudnienia; utraty koniecznych uprawnień do zajmowania danego stanowiska;
- przez pracodawcę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika jeżeli niezdolność pracownika z powodu choroby trwa: dłużej niż 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy;
lub dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania pierwszych 3 miesięcy świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
lub w razie dłuższej niż miesiąc usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż choroba (żaden z powyższych przypadków nie dotyczy niezdolności do pracy, przypadającej w okresie ciąży);
- przez pracownika bez wypowiedzenia z przyczyn zawinionych przez pracodawcę: w razie ciężkiego naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika;
- przez pracownika bez wypowiedzenia w przypadku wydania orzeczenia lekarskiego o szkodliwym wpływie wykonywanej pracy na zdrowie pracownika (a pracodawca nie przeniesie go w określonym w orzeczeniu terminie na inne stanowisko).
Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę na czas nieokreślony w okresie:
- ciąży,
- urlopu macierzyńskiego,
- urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- w okresie urlopu rodzicielskiego,
- w okresie urlopu ojcowskiego,
- urlopu wychowawczego.
Oczywiście wyjątkiem od tej zasady jest wystąpienie przyczyn, uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (a organizacja związkowa u danego pracodawcy wyraziła na to zgodę).
Drugim wyjątkiem jest ogłoszenie upadłości, bądź likwidacji pracodawcy.
Uprawnienia rodzicielskie, wynikające z zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony:
- urlop macierzyński,
- urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- urlop rodzicielski,
- urlop ojcowski,
- urlop wychowawczy.
Likwidacja, bądź upadłość pracodawcy a zasiłek macierzyński
Jeżeli powodem rozwiązania z Tobą umowy była likwidacja lub upadłość pracodawcy, do dnia porodu przysługuje Ci zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (wypłacany przez ZUS), a dalej od dnia porodu zasiłek macierzyński. W praktyce więc rozwiązanie umowy z powyższych przyczyn, nie odbiera Ci uprawnień do zasiłku macierzyńskiego.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks Pracy, Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141 z późn. zm w szczególności: art. 30, art 32, art 36, art. 177, art. 182-183, art 186.
- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Dz.U. z 2014 r., poz. 159 z późn. zm. w szczególności: art. art, 29, 29a, art. 30, art. 53.
Marzena Pilarz-Herzyk | Mama Prawniczka | www.mamaprawniczka.pl
www.facebook.com/mamaprawniczka | www.instagram.com/mama_prawniczka