Czy pracodawca może zmusić do pracy na kwarantannie?

Emilia Panufnik
rozwiń więcej
Praca na kwarantannie - czy pracodawca może zmusić?
Coraz więcej osób otrzymuje pośredni lub bezpośredni nakaz pracy na kwarantannie. Co na to prawo? Jaka jest opinia ZUS? Czy pracodawca może zmusić pracownika do pracy podczas odbywania kwarantanny?

Kwarantanna nałożona przez sanepid

Na kwarantannę kieruje się osoby zdrowe, które:

Autopromocja
  • miały kontakt z osobami chorymi na COVID-19, zakażonymi koronawirusem lub nawet podejrzanymi o zakażenie;
  • wróciły z zagranicy i nie są obywatelami Polski, kraju UE lub EFTA;
  • mają objawy wskazujące na zakażenie koronawirusem;
  • mieszkają wspólnie z osobą objętą kwarantanną.

Obowiązek kwarantanny nie dotyczy:

  • obywateli Polski, krajów UE i EFTA przekraczających granicę;
  • zawodowych kierowców transportu towarowego i osobowego wykonujących swoje obowiązki. Rodziny tych osób nie muszą po ich powrocie do domu przestrzegać kwarantanny;
  • przedstawicieli służb mundurowych i dyplomatów, którzy przekraczają granicę w ramach swoich obowiązków;
  • rolników, których pola leżą po obu stronach granicy;
  • osób pracujących (jeśli nie wykonują zawodów medycznych) lub uczących się w państwie sąsiednim.

Kwarantanna może zostaje nałożona decyzją sanepidu. Tylko taka kwarantanna uprawnia do świadczeń chorobowych. Kwarantannę odbywa się w miejscu zamieszkania. Jeśli nie ma takiej możliwości, wówczas służby sanitarno-epidemiologiczne kierują daną osobę do wyznaczonego ośrodka. Na początku kwarantanna trwała 14 dni. została jednak skrócona i aktualnie jest to 10 dni.

Nieprzestrzeganie kwarantanny zagrożone jest grzywną w kwocie nawet do 30 000 zł.

Praca na kwarantannie - praca zdalna

Dotychczas nie było przepisów prawnych mówiących wprost o tym, czy praca na kwarantannie jest możliwa. Chodzi oczywiście o pracę zdalną. To zależało od samopoczucia pracownika, czy chce wykonywać w tym czasie pracę, czy woli wykorzystać ten czas na odpoczynek i regenerację. Czasami praca bywa wręcz niewskazana ze względu na stan zdrowia. Ustawa z dnia 22 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­­‑19 w art. 20 pkt 2 przewiduje jednak możliwość pracy zdalnej na kwarantannie:

"Art. 4h. 1. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pracownicy i inne osoby zatrudnione, poddane obowiązkowej kwarantannie, mogą, za zgodą pracodawcy albo zatrudniającego, świadczyć w trybie pracy zdalnej pracę określoną w umowie i otrzymywać z tego tytułu wynagrodzenie. Do warunków świadczenia pracy stosuje się przepisy art. 3 ust. 3–8.

2. W przypadku świadczenia pracy w trakcie kwarantanny, o której mowa w ust. 1, nie przysługuje wynagrodzenie, o którym mowa w art. 92 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, ani świadczenie pieniężne z tytułu choroby określone w odrębnych przepisach.”

Pandemia przybiera na sile i coraz więcej osób nie stawia się w pracy ze względu na izolację spowodowaną zakażeniem lub kontaktem z osobą zakażoną. Często więc osoba przymusowo izolowana może być zdrowa i czuć się dobrze, a jedynym powodem przebywania na kwarantannie jest obcowanie z osobą, która uzyskała pozytywny wynik testu na COVID-19. W takim wypadku jak najbardziej uzasadniona jest praca zdalna. Ustawa dopuszcza więc możliwość pracy zdalnej za zgodą pracodawcy lub przełożonego.

Praca zdalna została na czas pandemii uregulowana tymczasowo w ustawie covidowej. Trwają jednak prace nad wprowadzeniem tego pojęcia do Kodeksu pracy. Praca zdalna ma zastąpić telepracę, która jest mniej elastycznym rozwiązaniem. Więcej na ten temat znajdziesz w artykułach:

Praca na kwarantannie - ZUS

W sprawie pracy zdalnej na kwarantannie wypowiedział się również ZUS. Zakład informuje, że praca podczas kwarantanny stanowi okoliczność pozbawiającą prawa do zasiłku chorobowego. Jeśli pracownik nie wystąpi w tym czasie o zasiłek chorobowy i będzie pracował w uzgodnieniu z pracodawcą, za ten czas otrzyma wynagrodzenie wynikające z jego umowy o pracę.

Nakaz pracy na kwarantannie

Dochodzimy do pytania: czy pracodawca może zmusić do pracy na kwarantannie? Otóż nie. Nie ma takiego prawa. Pomimo tego, że omawiana ustawa nie mówi wprost o zakazie przymusowego kierowania pracowników przebywających na kwarantannie do pracy, przepis traktujący o możliwości zastosowania home office za zgodą pracodawcy lub przełożonego należy traktować jako wymagający wspólnego uzgodnienia w tej sprawie dwóch stron stosunku pracy. Odmowy wykonywania pracy w trakcie trwania kwarantanny nałożonej na podstawie decyzji sanepidu nie należy więc traktować jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Doktryna wyróżnia na tym polu dwa problemy:

  1. pracownik nie chce pracować, ale pracodawca go do tego zmusza,
  2. pracownik chce pracować, ale pracodawca nie wyraża zgody.

Druga sytuacja może wystąpić w sytuacji, gdy pracownikowi zależy na otrzymywaniu wyższego wynagrodzenia za czas kwarantanny. Wykonując bowiem pracę zdalną, otrzymałby 100% swojej pensji. Natomiast za czas kwarantanny traktowany na równi ze zwolnieniem lekarskim przysługuje prawo do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego w wysokości 80% wynagrodzenia. Jeśli pracodawca znajduje się w ciężkim kryzysie, może być mu na rękę wypłata niższego wynagrodzenia. Nowe przepisy dają pracodawcy prawo odmowy pracy na kwarantannie.

Aktualne prace nad przedmiotową ustawą >>>

Kadry
Dni wolne dla dawców krwi. Czy będą musieli informować pracodawców o zamiarze oddania krwi?
17 paź 2024

Z tytułu oddania krwi honorowym dawcom krwi przysługują dwa dni wolne. Zdarza się, że niektórzy pracownicy nadużywają tego uprawnienia. Z tego powodu dezorganizowana jest praca przedsiębiorstw. Czy są prowadzone prace legislacyjne mające zmienić tę sytuację?

Dyżur w domu 100% płatny, nawet jeśli pracownik nie pracował [jest odpowiedź resortu pracy]
17 paź 2024

Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trafiła petycja w sprawie zmiany przepisów dotyczących dyżurów domowych. Wnioskujący zaapelował do resortu pracy aby zmienić przepisy dot. dyżurów domowych w taki sposób, aby dyżur domowy nakładający na pracownika obowiązki uniemożliwiające mu skupienie się na własnych sprawach - traktować jako czas pracy. Sprawa jest ciekawa bo polskie prawo może być niegodne z orzecznictwem TSUE.

Zmiany w Policji w 2024 r. co do postępowań kwalifikacyjnych do służby i inne [brak testu sprawnościowego i wiedzy. Ważna ustawa z podpisem Prezydenta]
17 paź 2024

Prezydent RP podpisał ważną ustawę, która dotyczy m.in. zmiany w Policji i Straży Granicznej w zakresie postępowań kwalifikacyjnych do służby. Pewne grupy osób, nie będą musiały przechodzić testu sprawnościowego i testu wiedzy. Co będzie z jakością polskiej policji?

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni?
17 paź 2024

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni? Kiedy zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc., a kiedy można liczyć jedynie na 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku? Co zrobić, by pobierać go w wysokości 81,5 proc.?

Od czego zależy czy CV zostanie przeczytane? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy? [WYWIAD]
17 paź 2024

Okazuje się, że rekruterzy czytają tylko 25% nadesłanych CV. Od czego zależy czy zostanie przeczytane dane zgłoszenie kandydata do pracy? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy po wysłaniu CV? W czym tkwi problem i jakie rozwiązania można zastosować tłumaczy ekspertka z zakresu rekrutacji Katarzyna Trzaska, Senior Marketing Manager w eRecruiter.

Pracownicze braki w zawodach uzupełnią cudzoziemcy
17 paź 2024

W czwartek opublikowano strategię migracyjną na lata 2025-2030. Podano w niej, że, aby uzupełnić niedobory w zawodach deficytowych, Polska będzie dopuszczać cudzoziemców na rynek pracy.

Zatrudnianie Ukraińców 2024 [Pytania i odpowiedzi]
16 paź 2024

Jak zatrudniać obywateli Ukrainy w 2024 roku? Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadziła znaczne ułatwienia. Oto często zadawane pytania pracodawców dotyczące zatrudniania Ukraińców i odpowiedzi.

Płaca minimalna 2025 netto
16 paź 2024

W 2025 roku płaca minimalna będzie podnoszona tylko raz z dniem 1 stycznia. Ile wyniesie minimalne wynagrodzenie netto od nowego roku? Podwyżka będzie wyższa niż przewidywano. Jest rozporządzenie Rady Ministrów.

Polacy mieszkający za granicą załatwią swoje sprawy w ZUS bez przyjeżdżania do Polski
16 paź 2024

Do załatwienia sprawy w ZUS może wystarczyć e-wizyta. Taką możliwość mają także Polacy mieszkający za granicą. Umawiając się na spotkanie online należy uwzględnić różnice czasu między państwami czy kontynentami.

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025
16 paź 2024

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025. Co należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu lub ryczałtu za pracę zdalną? Co w przypadku pracy zdalnej okazjonalnej?

pokaż więcej
Proszę czekać...