Pracownicy 55+ chcą mieć prawo do 30 dni urlopu i obniżenia wymiaru czasu pracy

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Pracownicy 55+ chcą mieć prawo do 30 dni urlopu i obniżenia wymiaru czasu pracy / Pracownicy 55+ chcą mieć prawo do 30 dni urlopu i obniżenia wymiaru czasu pracy / Shutterstock

Ze względu na dojrzały wiek, słabszy stan zdrowia osób tzw 55 + bardzo pomocne byłoby wprowadzenie skróconego czasu pracy np. 2 godziny tygodniowo lub dołożenie kilku dni urlopu. Wykorzystany czas mógłby być wykorzystywany na wizyty lekarskie, które w tym wieku zdarzają się częściej niż młodym ludziom, taki postulat trafił do resortu pracy, ten jednak nie jest przychylny. 

Pracownicy 55+ chcą mieć prawo do 30 dni urlopu i obniżenia wymiaru czasu pracy

Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej złożone taką petycję: "Pragnę złożyć petycję w sprawie wprowadzenia zmiany godzin czasu pracy względnie dodatkowych dni urlopu dla osób pracujących w wieku ochronnym i po ukończeniu wieku emerytalnego, a nadal pracujących. […] Ze względu na dojrzały wiek, słabszy stan zdrowia osób tzw 55 + bardzo pomocne byłoby wprowadzenie skróconego czasu pracy np. 2 godziny tygodniowo lub dołożenie kilku dni urlopu. Wykorzystany czas mógłby być wykorzystywany na wizyty lekarskie, które w tym wieku zdarzają się częściej niż młodym ludziom. Jest to wiek, w którym urlopy, przestają być wypoczynkowe, gdyż przeznacza się je coraz częściej na wizyty lekarskie niż na wypoczynek. Mając powyższe na uwadze, zwracam się do Pani Minister z prośbą o podjęcie działań i pozytywnych zmian w tej kwestii dla dobra dojrzałych i pracujących osób.". Co na to resort pracy? No nie jest zachwycony tym pomysłem.

Autopromocja

Departament Prawa Pracy Ministerstwa wskazuje, że w regulacje Kodeksu pracy mają charakter norm ogólnych/gwarancyjnych i prawa oraz obowiązki pracowników mogą być kształtowane korzystniej dla nich w drodze układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub indywidualnych umów o pracę (art. 9, art. 77 zn. 1 - 77 zn. 3 Kp.), z poszanowaniem zasad ogólnych przewidzianych w Kodeksie pracy. No tak, Ministerstwo ma oczywiście racje, ale który pracodawca da osobom w wieku przedemerytalnym, ot tak- dodatkowe dni wolne. Dla przedsiębiorców liczy się przecież kapitał i zyski. 

Odpowiedź Ministerstwa można sparafrazować tak: cieszcie się, że macie ochronę przedemerytalną i nie proście o więcej

Ministerstwo odnosząc się do postulatów podnoszonych w petycji, a dotyczących w szczególności skrócenia wymiaru czasu pracy oraz zwiększenia wymiaru urlopu ze względu na wiek pracownika, podkreślenia wymaga, iż oprócz ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę dla osób w wieku przedemerytalnym na zasadach określonych wart. 39 K,p., realizacji indywidualnych potrzeb pracownika, powiązanych także z jego wiekiem, może służyć szereg rozwiązań zawartych w przepisach K.p., przewidujących, w drodze uzgodnienia stron stosunku pracy, m.in. możliwość świadczenia pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy, świadczenie pracy w formie zdalnej, korzystanie z elastycznych systemów i rozkładów czasu pracy, zwolnień od pracy w przypadku załatwiania spraw prywatnych, itp. Przyjęte w art. 129 § 1 K.p. ogólne zasady stanowią o przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy oraz o przeciętnie czterdziestogodzinnej tygodniowej normie czasu pracy. Zatem pracownik pracuje przeciętnie pięć dni w tygodniu oraz przeciętnie czterdzieści godzin na tydzień, oznacza to w szczególności, że wymiar czasu pracy pracownika ustala się przy uwzględnieniu normy przeciętnie 40 - godzinnej na tydzień w ramach danego okresu rozliczeniowego. Warto mieć na uwadze, że Kodeks pracy przewiduje także możliwość stosowania systemów czasu pracy, w których praca jest świadczona przez mniej niż 5 dni w tygodniu, jak np. system skróconego tygodnia pracy (art. 143 K.p.), w którym praca jest wykonywana maksymalnie przez 4 dni w tygodniu w wymiarze dobowym do 12 godzin. W ten sposób pracownik może mieć na stałe zapewnione, między innymi, dłuższe weekendy mając wolne od pracy 3 dni, a pracując 4 dni tygodniowo. 

Ważne

Strony umowy o pracę (czyli pracownik i pracodawca) ustalając wymiar czasu pracy (art. 29 § 1 pkt 4 K.p.) mogą np. ustalić w umowie o pracę, że pracownik będzie wykonywał pracę przez np. cztery dni w tygodniu lub przez 6 godzin w poszczególnych dniach pracy, a zatem w niższym niż pełny wymiarze czasu pracy (niepełny etat), przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia jak dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy.

W ocenie Departamentu obowiązujące przepisy prawa pracy gwarantują pracownikom prawo do wypoczynku, który zapewniają przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych. Przepisy te są zgodne z postanowieniami dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy, która w art. 6 ww. stanowi, że Państwa Członkowskie przyjmują niezbędne środki w celu zapewnienia, że zgodnie z potrzebą zapewnienia ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników: 

  • a) wymiar tygodniowego czasu pracy jest ograniczony w drodze przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych, lub układów zbiorowych pracy, lub porozumień zawartych między partnerami społecznymi,
  • b) przeciętny wymiar czasu pracy w okresie siedmiodniowym, łącznie z pracą w godzinach nadliczbowych, nie przekracza 48 godzin. 

Więcej urlopu dla pracowników 55+

Ministerstwo odnosząc się do postulatu zwiększenia wymiaru urlopu wypoczynkowego, uprzejmie informuję, że w obecnym stanie prawnym wymiar urlopu wypoczynkowego dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wynosi 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat oraz 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat (art. 154 § 1 K.p.). Taki wymiar urlopu jest zgodny z art. 7 ust. 1 dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy.

Kadry
Dni wolne dla dawców krwi. Czy będą musieli informować pracodawców o zamiarze oddania krwi?
17 paź 2024

Z tytułu oddania krwi honorowym dawcom krwi przysługują dwa dni wolne. Zdarza się, że niektórzy pracownicy nadużywają tego uprawnienia. Z tego powodu dezorganizowana jest praca przedsiębiorstw. Czy są prowadzone prace legislacyjne mające zmienić tę sytuację?

Dyżur w domu 100% płatny, nawet jeśli pracownik nie pracował [jest odpowiedź resortu pracy]
17 paź 2024

Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trafiła petycja w sprawie zmiany przepisów dotyczących dyżurów domowych. Wnioskujący zaapelował do resortu pracy aby zmienić przepisy dot. dyżurów domowych w taki sposób, aby dyżur domowy nakładający na pracownika obowiązki uniemożliwiające mu skupienie się na własnych sprawach - traktować jako czas pracy. Sprawa jest ciekawa bo polskie prawo może być niegodne z orzecznictwem TSUE.

Zmiany w Policji w 2024 r. co do postępowań kwalifikacyjnych do służby i inne [brak testu sprawnościowego i wiedzy. Ważna ustawa z podpisem Prezydenta]
17 paź 2024

Prezydent RP podpisał ważną ustawę, która dotyczy m.in. zmiany w Policji i Straży Granicznej w zakresie postępowań kwalifikacyjnych do służby. Pewne grupy osób, nie będą musiały przechodzić testu sprawnościowego i testu wiedzy. Co będzie z jakością polskiej policji?

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni?
17 paź 2024

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni? Kiedy zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc., a kiedy można liczyć jedynie na 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku? Co zrobić, by pobierać go w wysokości 81,5 proc.?

Od czego zależy czy CV zostanie przeczytane? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy? [WYWIAD]
17 paź 2024

Okazuje się, że rekruterzy czytają tylko 25% nadesłanych CV. Od czego zależy czy zostanie przeczytane dane zgłoszenie kandydata do pracy? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy po wysłaniu CV? W czym tkwi problem i jakie rozwiązania można zastosować tłumaczy ekspertka z zakresu rekrutacji Katarzyna Trzaska, Senior Marketing Manager w eRecruiter.

Pracownicze braki w zawodach uzupełnią cudzoziemcy
17 paź 2024

W czwartek opublikowano strategię migracyjną na lata 2025-2030. Podano w niej, że, aby uzupełnić niedobory w zawodach deficytowych, Polska będzie dopuszczać cudzoziemców na rynek pracy.

Zatrudnianie Ukraińców 2024 [Pytania i odpowiedzi]
16 paź 2024

Jak zatrudniać obywateli Ukrainy w 2024 roku? Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadziła znaczne ułatwienia. Oto często zadawane pytania pracodawców dotyczące zatrudniania Ukraińców i odpowiedzi.

Płaca minimalna 2025 netto
16 paź 2024

W 2025 roku płaca minimalna będzie podnoszona tylko raz z dniem 1 stycznia. Ile wyniesie minimalne wynagrodzenie netto od nowego roku? Podwyżka będzie wyższa niż przewidywano. Jest rozporządzenie Rady Ministrów.

Polacy mieszkający za granicą załatwią swoje sprawy w ZUS bez przyjeżdżania do Polski
16 paź 2024

Do załatwienia sprawy w ZUS może wystarczyć e-wizyta. Taką możliwość mają także Polacy mieszkający za granicą. Umawiając się na spotkanie online należy uwzględnić różnice czasu między państwami czy kontynentami.

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025
16 paź 2024

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025. Co należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu lub ryczałtu za pracę zdalną? Co w przypadku pracy zdalnej okazjonalnej?

pokaż więcej
Proszę czekać...