Prestiż i wartość społeczna zawodów są oceniane przez sztuczną inteligencję w sposób bardzo zróżnicowany, co niesie duże ryzyko. Międzynarodowa Organizacja Pracy postanowiła więc zająć się tym zjawiskiem i opracowała raport. Okazuje się, że istnieje pewnego rodzaju algorytmiczne zrozumienie ogólnych opinii ludzkich, co w przyszłości może potencjalnie umożliwić wykorzystanie sztucznej inteligencji w badaniach zawodowych, przynosząc korzyści, w tym wydajność, opłacalność, szybkość i dokładność w wychwytywaniu ogólnych tendencji.
- Prestiżowe zawody okiem artificial intelligence (AI) - sztucznej inteligencji
- Brytyjczycy i sztuczna inteligencja ocenili prestiż danego zawodu
- Jakie zawody są prestiżowe?
- Sztuczna inteligencja się nie myliła, ale przeceniała prestiż danych zawodów
Prestiżowe zawody okiem artificial intelligence (AI) - sztucznej inteligencji
Prestiż i wartość społeczna zawodów są oceniane przez sztuczną inteligencję w sposób bardzo zróżnicowany, co niesie duże ryzyko. Międzynarodowa Organizacja Pracy postanowiła więc zająć się tym zjawiskiem i opracowała raport pt. Technologiczna konstrukcja społeczeństwa: porównanie GPT-4 i ludzkich respondentów do oceny zawodowej w Wielkiej Brytanii (A Technological Construction of Society Comparing GPT-4 and Human Respondents for Occupational Evaluation in the UK). Badania dotyczą tego, w jaki sposób sztuczna inteligencja (AI) ocenia prestiż i wartość społeczną zawodów, rzucając światło na potencjalne zagrożenia związane ze stosowaniem takich metod w badaniach socjologicznych i zawodowych. W dokumencie można znaleźć porównanie oceny zawodów dokonane przez czat GPT-4 (rodzaj sztucznej inteligencji Large Language Model - LLM), która potrafi rozpoznawać i generować tekst) z ocenami wysokiej jakości ankiety przeprowadzonej w Wielkiej Brytanii. W badaniu posłużono się Międzynarodową Standardową Klasyfikacją Zawodów MOP (ISCO-08) – aby uporządkować stanowiska pracy w jasno określone grupy zgodnie z ich zadaniami i obowiązkami.
Brytyjczycy i sztuczna inteligencja ocenili prestiż danego zawodu
Badanie było przeprowadzone w ten sposób, że grupa osób biorąca w nim udział, czyli respondenci w Wielkiej Brytanii dokonali oceny prestiżu i pewnego rodzaju wartości społecznej jaki niesie za sobą dany zawód i wykonywane w ramach niego czynności. Kolejnym etapem było to, że badawcze wydali komunikat dla czata GPT-4 aby przedstawił i zaprezentował jego zdaniem ranking zawodów o największym społecznym uznaniu i prestiżu. Następnie otrzymane wyniki od respondentów i sztucznej inteligencji zostały porównane, aby zrozumieć czy tzw. ludzkie opinie były zgodne z przewidywaniami sztucznej inteligencji.
Jakie zawody są prestiżowe?
Trudno jednoznacznie określić jakie zawody są prestiżowe. Jednak generalnie można wskazać, ze społecznym uznaniem ciszą się zawody zaufania publicznego, czy też takie, które wymagają wieloletniej edukacji, wysokich kwalifikacji, ciągłego doskonalenia się, doświadczenia. Dla przykładu można wymienić takie zawody jak: chirurg, anestezjolog, profesor uczelni, radca prawny, adwokat, prawnik korporacyjny, pilot linii lotniczych, inżynier naftowy.
Sztuczna inteligencja się nie myliła, ale przeceniała prestiż danych zawodów
Jak podają sprawozdawcy, opisujący badania, w tym Międzynarodowa Organizacja Pracy: "Badanie wykazało wysoką korelację między wynikami uzyskanymi przez dwa różne podejścia. GPT-4 wykazał dużą biegłość w przewidywaniu przeciętnych poglądów Brytyjczyków na temat prestiżu i wartości społecznej poszczególnych zawodów oraz w wykorzystywaniu tych prognoz do tworzenia względnych rankingów zawodów. To "algorytmiczne zrozumienie" ogólnych opinii ludzkich może potencjalnie umożliwić wykorzystanie sztucznej inteligencji w badaniach zawodowych, przynosząc korzyści, w tym wydajność, opłacalność, szybkość i dokładność w wychwytywaniu ogólnych tendencji. Jednak badanie ujawniło również pewne problemy. Model sztucznej inteligencji miał tendencję do przeceniania prestiżu i wartości zawodów związanych z gospodarką cyfrową lub silnymi komponentami marketingu i sprzedaży. Nie doceniono również, w porównaniu z ludzkimi oceniającymi, prestiżu i wartości społecznej przypisywanej niektórym nielegalnym lub tradycyjnie stygmatyzowanym zawodom.(…) że nie była ona w stanie zrozumieć hierarchii prestiżu i wartości społecznej zawodów postrzeganych przez mniejszości demograficzne w kontekście Wielkiej Brytanii.".