Stanowisko w tej sprawie przedstawił Minister Finansów w ogólnej interpretacji z 16 marca 2011 r. (sygn. DD3/033/30/CRS/11/95). Oznacza to, że poniższe wyjaśnienia stanowią dla wszystkich pracodawców wytyczną zapewniającą jednolite stosowanie prawa w tym zakresie.
„W związku z wątpliwościami zgłaszanymi przez organy podatkowe w zakresie stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do świadczeń związanych z zapewnieniem pracownikom okularów korygujących wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego, w celu jednolitego stosowania prawa, na podstawie art. 14a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), uprzejmie wyjaśniam.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.
Odrębnymi przepisami, o których mowa w powołanym zwolnieniu, w zakresie regulacji dotyczących okularów korygujących, jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. Nr 148, poz. 973). Z opinii Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej wynika, iż stosownie do § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia, pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Obowiązek zapewnienia okularów przez pracodawców powinien być realizowany w odniesieniu do pracowników użytkujących w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy (§ 2 pkt 4 tego rozporządzenia).
Powyższe oznacza, że kwestią zasadniczą jest, aby pracownik – względem którego stwierdzono, na podstawie badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, potrzebę stosowania przy obsłudze monitora okularów korygujących wzrok – został zaopatrzony w okulary zgodne z zaleceniem lekarza, tj. o określonych parametrach (odpowiednich do stanu wzroku pracownika), przeznaczone do pracy przy monitorze.
Przepisy te nie określają jednak formy zapewnienia pracownikowi zaleconych okularów, dlatego też, w ocenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, to pracodawca określa sposób zaopatrzenia pracownika w okulary.
Może to nastąpić poprzez:
- otrzymanie od pracodawcy zaleconych okularów korygujących wzrok,
- dokonanie przez pracownika (w porozumieniu z pracodawcą) zakupu zaleconych okularów i otrzymanie zwrotu poniesionych na ten cel wydatków udokumentowanych wystawioną na niego fakturą. W tym przypadku zasadne jest ustalenie przez pracodawcę kwoty przeznaczonej na omawiane okulary i poinformowanie o tym zainteresowanych pracowników. Należy mieć jednak na uwadze, że wysokość środków finansowych, jakie pracodawca przeznacza na okulary, powinna być tak skalkulowana, aby umożliwiała zakup okularów korygujących wzrok zgodnych z zaleceniem lekarza.
W świetle powyższego należy stwierdzić, że obie wyżej opisane formy zapewnienia przez pracodawcę okularów korygujących wzrok – jako zgodne z przepisami powołanego rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej – uprawniają do zastosowania zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Na tle omawianego zagadnienia pojawiają się również wątpliwości co do możliwości korzystania z przedmiotowego zwolnienia podatkowego w przypadku, gdy pracodawca zapewnia pracownikowi szkła (soczewki) kontaktowe zamiast okularów.
Zgodnie z otrzymaną od Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej opinią, w niektórych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie przy obsłudze monitora, zamiast okularów, szkieł (soczewek) kontaktowych, które spełniają ten sam cel. Te przypadki mogą być związane z określonymi wadami wzroku pracownika, przy których nie jest możliwe skorygowanie wzroku za pomocą okularów.
Zatem, jeżeli lekarz specjalista w wyniku badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej zaleci pracownikowi stosowanie przy obsłudze monitora zamiast okularów szkieł (soczewek) kontaktowych, pracodawca ma obowiązek je zapewnić.
Z tych względów należy uznać, że w tych szczególnych sytuacjach świadczenie w postaci zapewnienia szkieł (soczewek) kontaktowych również korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.