Student studiów niestacjonarnych ma prawo zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna i z tego tytułu zostać objęty ubezpieczeniem zdrowotnym. Niepracujący student studiów stacjonarnych lub student studiów niestacjonarnych niezarejestrowany w urzędzie pracy może być zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny lub uczelnię.
Rodzina studenta
Student, który nie ukończył 26 lat, może być zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny. Może go zgłosić do tego ubezpieczenia rodzic objęty ubezpieczeniem zdrowotnym albo inny członek rodziny, np. jego małżonek. Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego nie wiąże się z obowiązkiem opłacania wyższej składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Student, który ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, może być zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny również po ukończeniu 26 lat.
Uczelnia
Jeśli student nie może być objęty ubezpieczeniem zdrowotnym członka rodziny, to do ubezpieczenia zdrowotnego może go zgłosić uczelnia, w której studiuje. Student musi jednak wystąpić do uczelni z odpowiednim wnioskiem.
Doktorantów, którzy nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia z innego tytułu, do ubezpieczenia zdrowotnego – na ich pisemny wniosek – zgłasza uczelnia i odprowadza za nich składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Uczelnia zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego i opłaca składkę za studentów oraz doktorantów, gdy zainteresowani przedstawią stosowne oświadczenie o niepodleganiu obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu (w szczególności dotyczy to osób, które ukończyły 26. rok życia).
Umowa o pracę lub własna firma
Podpisanie przez studenta umowy o pracę lub rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej powoduje, że będzie miał własny tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownik albo osoba prowadząca działalność gospodarczą.
Umowa zlecenia
Zawarcie umowy zlecenia ze studentem, który nie ukończył 26 lat, nie niesie za sobą obowiązku opłacania za niego składek. Status studenta, który pozwala na zwolnienie z płacenia składek przysługuje od dnia przyjęcia w poczet studentów (czyli immatrykulacji) do dnia, w którym:
- uczelnia skreśli go z listy studentów,
- obroni egzamin dyplomowy,
- złoży ostatni wymagany planem studiów egzamin – jeśli studiuje na kierunku lekarskim, lekarsko-dentystycznym lub weterynarii,
- zaliczy ostatnią przewidzianą w planach studiów praktykę – jeśli studiuje farmację.
Jeśli student korzysta ze zwolnienia z opłacania składek od umowy zlecenia, to do ubezpieczenia zdrowotnego zgłasza go członek rodziny albo uczelnia. Student-zleceniobiorca, który skończy studia lub ma przerwę w statusie studenta, musi poinformować o tym swojego zleceniodawcę. Zleceniodawca będzie go musiał zgłosić do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.
Ważne! Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej wygasa po 4 miesiącach od ukończenia studiów albo skreślenia z listy studentów.
Studenci cudzoziemcy
Studenci obcokrajowcy spoza UE ubezpieczają się w Polsce poprzez zawarcie umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego z oddziałem NFZ właściwym ze względu na miejsce zamieszkania i sami finansują sobie opłacanie comiesięcznej składki zdrowotnej, chyba że posiadają Kartę Polaka lub zaświadczenie o polskim pochodzeniu. Wtedy obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne spoczywa na uczelni, na której studiują.