W dniu 4 grudnia obchodzona jest Barbórka, to ważne tradycyjne święto dla górników i innych osób wykonujących zawody związane z poszukiwaniem paliw kopalnych. To święto przypada w dniu św. Barbary z Nikomedii, patronki trudnej pracy wykonywanej m.in. przez górników, marynarzy, architektów, kowali, kamieniarzy, dzwonników, kucharzy. Jaka jest przyszłość górników w związku z trwającym w Polsce procesem dekarbonizacji i przechodzenia na tzw. zieloną energię? Prezydent RP Andrzej Duda wziął udział w odbywającej się właśnie w Dubaju konferencji klimatycznej COP28.
- Górnicy stracą pracę - dekarbonizacja w Polsce
- Nowe miejsca pracy w zielonej energii - prym wiedzie fotowoltaika
- Osłony socjalne dla górników
- Konferencja klimatyczna COP28 w Dubaju
- Potrojenie atomu do 2050 - Polska podpisała deklarację
Górnicy stracą pracę - dekarbonizacja w Polsce
Szacuje się, że w Polsce do 2050 r. około 14 do 36 tys. górników zatrudnionych w dotychczas stopniowo likwidowanych kopalniach będzie potrzebowało wsparcia na rynku pracy. Proponuje się stopniowe zamykanie kopalń w 2030 r., 2040 r. i w 2050 r., kiedy to nastąpi całkowita dekarbonizacja. Teraz stawia się na sprawiedliwą, zrównoważoną i zieloną transformację.
Wydobycie paliw kopalnianych jest coraz bardziej szkodliwe dla środowiska i powoduje wzrost globalnego ocieplenia. Przyszłością jest rozwój źródeł energii odnawialnej i tzw. zielone miejsca pracy. W związku tym w Polsce została wdrożona została Polityka Energetyczna. Wiąże się z nią proces dekarbonizacji - czyli całkowitą rezygnację z wykorzystania węgla w elektroenergetyce, ciepłownictwie, przemyśle i gospodarstwach domowych.
Nowe miejsca pracy w zielonej energii - prym wiedzie fotowoltaika
Do 2030 r. istnieje konieczność stworzenia nawet do 85 tys. nowych miejsce pracy. Szacuje się, że górnicy będą zatrudnieni w takich branżach jak przetwórstwo przemysłowe i energetyka związana z odnawialnymi źródłami energii czy też budownictwo.
Liczba osób bezpośrednio lub pośrednio zatrudnionych w sektorze energii odnawialnej nadal rośnie, z 12 mln w 2020 r. do 12,7 mln w 2021.
Najbardziej dynamicznie rozwijająca się branża to fotowoltaika słoneczna, w której zatrudnienie stanowi 1/3 z 12,7 mln.
Według raportu IRENA w sektorze odnawialnych źródeł energii zatrudnienie do 2050 roku miejsc może wynosić nawet 42 miliony. Rynek pracy jest szeroki i potrzebne są osoby z różnymi kompetencjami, w szczególności co do sektorów związanych z branżą energetyczną, przemysłem wydobywczym, transportem, budownictwem i rolnictwem.
W związku z sukcesywną rezygnacją z wydobycia paliw kopalnych na świecie, szczególnie transformacja ekologiczna i rozwój zielonych miejsc pracy ma miejsce w: USA, Chiny, kraje UE, Brazylia, Wielka Brytania, Japonia, Indie, Australia i Nowa Zelandia tworzą kolejne miejsca dla pracowników.
Osłony socjalne dla górników
W związku z trwającym w Polsce procesem dekarbonizacji, tj. sukcesywnym odchodzeniem od wydobycia węgla brunatnego, w ostatnim czasie w dniu 14 września 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1737). Ustawa reguluje m.in. takie zagadnienia:
nabycie prawa do urlopu energetycznego,
nabycie prawa do urlopu górniczego,
nabycie prawa do jednorazowej odprawy pieniężnej przez pracowników sektora elektroenergetycznego w okresie wyłączania jednostek wytwórczych oraz przez pracowników branży górnictwa węgla brunatnego w okresie systemowej redukcji, ograniczenia lub zakończenia wydobycia węgla brunatnego, w związku z transformacją sektora elektroenergetycznego,
wypłatę świadczenia socjalnego w okresie korzystania przez pracowników z urlopu energetycznego i górniczego oraz wypłaty jednorazowej odprawy pieniężnej.
Konferencja klimatyczna COP28 w Dubaju
Zmiany klimatyczne postępują niepokojąco szybko. Stanowią wyzwanie o charakterze uniwersalnym i dlatego cała społeczność międzynarodowa powinna stawiać mu czoła solidarnie, racjonalnie i w myśl zasad zrównoważonego rozwoju (…) Powtarzałem to nie raz i będę powtarzał dalej – w procesie przemian energetycznych i emisyjnych człowiek i jego potrzeby powinny być traktowane priorytetowo. (…)
Rząd mojego kraju podchodzi do celów klimatycznych z pełną powagą, z sukcesem implementując rozwiązania wspierające obywateli, np. w zakresie fotowoltaiki czy technologii odzysku ciepła. Rozwijamy także farmy wiatrowe – pod względem nakładów inwestycyjnych w energetykę wiatrową zajęliśmy w ubiegłym roku 3. miejsce w Unii Europejskiej (…) Polska podejmuje także intensywne kroki w kierunku zbudowania stabilnej energetyki atomowej, która zapewni tak bardzo pożądane bezpieczeństwo energetyczne i przybliży nasz kraj do neutralności klimatycznej.
mówił Prezydent RP Andrzej Duda w oświadczeniu narodowym podczas sesji plenarnej konferencji klimatycznej COP28 w Dubaju.
Potrojenie atomu do 2050 - Polska podpisała deklarację
Prezydent podpisał deklarację o potrojeniu energii pochodzącej z atomu do 2050 r. Potrojenie mocy wytwórczej energii jądrowej do 2050 roku, zwiększenie i ułatwienie finansowania budowy elektrowni jądrowej, promowanie energii nuklearnej jako czystej energii – to ważne zobowiązania, pod którymi jako prezydent Polski z pełnym przekonaniem się podpisuję - oświadczył. Deklarację przyjęło ponad 20 państw. Oprócz Polski są to m.in. Stany Zjednoczone, Francja, Rumunia, Finlandia, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Kanada, Szwecja, Bułgaria.