Forma wypowiedzenia umowy o pracę
Podstawową formą wypowiedzenia umowy o pracę jest forma pisemna. Odpowiedni dokument pracownik musi przekazać pracodawcy do jego rąk bądź też za pośrednictwem poczty. Zgodnie z art. 61 Kodeksu cywilnego oświadczenie woli jest złożone drugiej stronie z chwilą, gdy doszło do adresata w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią. Na podstawie tego przepisu Sąd Najwyższy uznał, że umowę o pracę można wypowiedzieć m.in. ustnie, telefonicznie, faksem, a nawet wysyłając wiadomość SMS i e-maila (uchwała SN z 2 października 2002 r. III PZP 17/02 OSNP 2003/20/48). Niezachowanie formy pisemnej wypowiedzenia nie powoduje jego nieważności, ale trzeba przy tym pamiętać, że to na pracowniku spoczywa ciężar udowodnienia, że jego wypowiedzenie dotarło do pracodawcy i miał on możliwość zapoznania się z jego treścią.
W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę pracownik nie musi tego uzasadniać. Dodatkowo możliwie jest cofnięcie wypowiedzenia umowy o pracę - oświadczenie o cofnięciu musi jednak dotrzeć do wiadomości pracodawcy najpóźniej równocześnie z wypowiedzeniem, aby było skuteczne. W pozostałych przypadkach niezbędne będzie uzyskanie zgody pracodawcy.
Polecamy serwis: Wypowiedzenie
Długość okresu wypowiedzenia
Przepisy prawa pracy wskazują, jaką długość powinien mieć okres wypowiedzenia umowy o pracę. Dwutygodniowy okres wypowiedzenia przysługuje stronom umowy o pracę zawartej na czas określony, o ile należy ona do umów, których rozwiązanie w tym trybie jest możliwe. W przypadku umowy na okres próbny długość okresu wypowiedzenia zależy od długości okresu, na jaki zwarta została umowa. Wynosi on 3 dni robocze – jeżeli okres próbny nie przekracza dwóch tygodni, tydzień – jeżeli okres próbny jest dłuższy niż dwa tygodnie, a także dwa tygodnie – jeżeli okres próbny wynosi trzy miesiące.
W umowach o pracę na czas nieokreślony długość okresu wypowiedzenia zależny jest od długości czasu zatrudnienia pracownika i wynosi:
- dwa tygodnie – jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- miesiąc – jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- trzy miesiące – jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Do okresu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony w rozumieniu art. 36 par. 1 k.p. wlicza się również okres wypowiedzenia tej umowy, a także wcześniejsze okresy zatrudnienia u tego samego pracodawcy – niezależnie od rodzaju umowy, która łączyła strony. Bez znaczenia pozostają także przerwy między poszczególnymi okresami zatrudnienia.
Pracownik musi mieć na uwadze to, że najczęściej od momentu złożenia wypowiedzenia do dnia rozwiązania umowy upłynie okres dłuższy niż wskazany wyżej, gdyż okres wypowiedzenia obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność, kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.
Zobacz również: Jak wypowiedzieć umowę na okres próbny?
Zmiana długości okresu wypowiedzenia
Przez wiele lat przedstawiciele doktryny i praktyki w prawa pracy przepisy regulujące długość okresu wypowiedzenia za bezwzględnie obowiązujące i nie dopuszczali modyfikowania ich w drodze uzgodnień pomiędzy stronami stosunku pracy. Sytuacja ta uległa zmianie na podstawie wyroku SN z 10 stycznia 2006 r. (sygn. I PK 97/05, OSN 2007/ 3-4/ 39), w którym sąd zaznaczył jednak, że ocena ważności postanowienia umowy o pracę wprowadzającego dłuższy okres wypowiedzenia dla pracownika musi być dokonana w kontekście konkretnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu w sposób obiektywny sytuacji pracownika w chwili zawierania umowy, jak również całokształtu regulacji umownych.
Przy dokonywaniu wypowiedzenia umowy o pracę pracownik związany jest wskazanymi w Kodeksie pracy okresami wypowiedzenia. Jest jednak możliwe ustalenie krótszego okresu –dokonuje się tego poprzez porozumienie z pracodawcą już po złożenia wypowiedzenia. Nie powoduje to jednak zmiany trybu rozwiązania umowy o pracę.
Polecamy także: Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika
Ochrona przed wypowiedzeniem nie ma znaczenia
Przepisy chronią pewne kategorie pracowników przed rozwiązaniem umowy o pracę przez pracodawcę, nie oznacza to jednak, że nie mogą oni składać wypowiedzenia umowy o pracę na takich samych zasadach jak inni pracownicy. Podobnie wygląda sytuacja pracowników chronionych przed wypowiedzeniem umowy przez pracodawcę w okresie ich usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Nie istnieją więc przeszkody, aby pracownik złożył pracodawcy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę również w trakcie trwania urlopu wypoczynkowego, zwolnienia lekarskiego czy innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Zadaj pytanie: Forum Kadry