Zwolnienie od pracy na poszukiwanie zatrudnienia. Czy długość zwolnienia zależy od wymiaru etatu

• Wymiar zwolnienia na poszukiwanie pracy
• Czy wymiar zwolnienia zależy od wymiaru etatu
• Wykorzystanie zwolnienia na poszukiwanie pracy
• Wypowiedzenie zmieniające a zwolnienie na poszukiwanie pracy
• Wynagrodzenie za czas zwolnienia

Wymiar zwolnienia na poszukiwanie pracy

W okresie wypowiedzenia pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie nowego zatrudnienia, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Prawo do tego zwolnienia od pracy przysługuje pracownikowi jeżeli zostaną spełnione dwa warunki:

• wypowiedzenia umowy o pracę dokonał pracodawca,
• okres wypowiedzenia wynosi co najmniej dwa tygodnie.

Wymiar zwolnienia wynosi:

• 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia;
• 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia, także w przypadku jego skrócenia z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników na podstawie art. 36¹ § 1 Kodeksu pracy.

Pracownik może wykorzystać dni zwolnienia osobno lub łącznie w jednym czasie. Terminy wykorzystania wolnego powinien ustalić z pracodawcą.

Czy wymiar zwolnienia zależy od wymiaru etatu

Wymiar zwolnienia na poszukiwanie zatrudnienia nie zależy od rodzaju umowy o pracę. Nie ma więc znaczenia, czy pracownik jest zatrudniony na czas określony, czy na czas nieokreślony. 

Ponadto na liczbę dni wolnych na poszukiwanie pracy nie ma wpływu wymiar zatrudnienia pracownika. Bez względu na to, czy jest on zatrudniony na cały etat, czy np. na pół etatu, należą mu się na poszukiwanie pracy 2 lub 3 dni robocze – w zależności od długości okresu wypowiedzenia jego umowy o pracę.

Wykorzystanie zwolnienia na poszukiwanie pracy

Dni zwolnienia na poszukiwanie pracy powinny być wykorzystane zgodnie z ich przeznaczeniem. Jeśli pracownik znalazł już zatrudnienie bądź z okoliczności wynika, że nie ma zamiaru poszukiwać pracy, a uzyskane dni wolne mają służyć innemu celowi, pracodawca ma prawo odmowy udzielenia zwolnienia. 

Należy przy tym pamiętać, że w praktyce problemem może być kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnienia. Przepisy nie zawierają bowiem regulacji w tym zakresie i tak naprawdę nie ma faktycznej możliwości kontroli. 

Jeżeli pracownik nie wykorzysta wszystkich bądź części dni zwolnienia, przepisy nie przewidują wypłaty z tego tytułu ekwiwalentu pieniężnego.

Wypowiedzenie zmieniające a zwolnienie na poszukiwanie pracy

Także w przypadku wypowiedzenia zmieniającego pracownik ma prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy. Chodzi tu o sytuację, gdy pracownik odmówi przyjęcia zaproponowanych mu warunków pracy lub płacy. Umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Przypomnijmy, że jeśli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki - pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Pracownik, który przed upływem połowy okresu wypowiedzenia złożył oświadczenie o odrzuceniu zaproponowanych warunków, nabywa prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy. W przypadku braku pouczenia – do końca okresu wypowiedzenia przysługują mu dni wolne na poszukiwanie zatrudnienia.

Wynagrodzenie za czas zwolnienia

Pracownik, który korzysta ze zwolnienia na poszukiwanie pracy, zachowuje prawo do wynagrodzenia. Wynagrodzenie oblicza się zgodnie z zasadami obowiązującymi przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Przy czym składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy (§ 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy). 

Podstawa prawna:

• art. 37 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)
• § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (j.t. Dz.U. z 2017 r., poz. 927)