Czym jest okres wypowiedzenia?

Okres wypowiedzenia – co to?

Kodeks pracy przewiduje 3 rodzaje rozwiązania stosunku pracy:

• bez wypowiedzenia czyli tryb natychmiastowy (tzw. dyscyplinarka)
• za wypowiedzeniem
• za porozumieniem stron.

Czym jest owo wypowiedzenie? Aby doszło do rozwiązania umowy w tym trybie, musi upłynąć ściśle określony okres czasu czyli tzw. okres wypowiedzenia. Każda ze stron stosunku pracy może rozwiązać w ten sposób umowę, z tym że przy umowie na czas nieokreślony pracodawca musi podać uzasadnienie wypowiedzenia umowy. Trudniej więc wypowiada się umowy bezterminowe. Pracodawca musi bowiem mieć dobry powód do tego, aby nie można było podważyć zasadności zwolnienia pracownika.

Wypowiedzenie składa się na piśmie. Może być to także wersja elektroniczna opatrzona z bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu (nie uznaje się wypowiedzenia w formie wiadomości e-mail lub faksu).

Polecamy: Pakiet Kadrowy: Wynagrodzenia 2020 + Czas pracy 2020 + Zatrudnianie i zwalnianie pracowników + Uprawnienia rodziców w pracy

Czy można go skrócić?

Często dochodzi do sytuacji, w której pracownik znalazł inną pracę i zależy mu na szybkim rozwiązaniu aktualnego stosunku pracy. Dlatego zastanawia się, jak ominąć okres wypowiedzenia. Jednym ze sposobów jest po prostu uzgodnienie wcześniejszego terminu rozwiązania umowy z pracodawcą. Nie zawsze jednak w interesie pracodawcy leży szybsze rozwiązanie umowy, przede wszystkim gdy rola odgrywana przez pracownika w zakładzie pracy jest kluczowa lub jego nieobecność zaburzy organizację pracy.

Można np. wystąpić do pracodawcy z pismem wypowiadającym umowę, ale po rozmowie i zmianie ustaleń możliwe jest rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron.

Art. 36 (1) Kodeksu pracy przewiduje jeszcze jedną sytuację, kiedy możliwe jest skrócenie okresu wypowiedzenia. Jest to przypadek likwidacji lub upadłości firmy. Jeśli wypowiedzenie pracownikowi umowy następuje właśnie z tej przyczyny albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników (np. ciężka sytuacja finansowa firmy) i obejmuje ich 3-miesięczny okres wypowiedzenia, pracodawca może skrócić go, ale najwyżej do 1 miesiąca. Należy jednak zaznaczyć, że pracodawca ma obowiązek wypłacenia wówczas pracownikowi odszkodowania, które jest równe wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

Ponadto, okres ten i tak wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.

Czy trzeba pracować podczas okresu wypowiedzenia?

Kodeks pracy przewiduje możliwość zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Często z tego rozwiązania korzysta się po zawnioskowaniu o to przez samego pracownika, ale czasami również pracodawcy mają w tym interes, aby pracownik już nie przychodził do pracy. Dlaczego? Zwykle chodzi tu o strategie firmy, pomysły, technologię itp. Zdarza się, że pracownicy odchodzą do firm konkurencyjnych i pracodawcy nie chcą, aby informacje przekazywane wewnątrz firmy docierały do konkurentów. Stąd takie osoby odsuwa się ze spotkań, koordynacji, a nawet zwalnia z obowiązku świadczenia pracy podczas okresu wypowiedzenia.

Za taki czas pracownik w dalszym ciągu otrzymuje wynagrodzenie, które zostałyby mu wypłacone, gdyby w tym czasie normalnie pracował. Jest to więc rozwiązanie bardzo korzystne dla pracownika.

Zwolnić ze świadczenia pracy można na cały okres wypowiedzenia, ale również tylko na jego określoną część.

Okres wypowiedzenia a urlop

Czy w czasie okresu wypowiedzenia należy wykorzystać urlop wypoczynkowy? Co do zasady tak, jeśli pracodawca wyśle w tym czasie pracownika na urlop, pracownik ma obowiązek wykorzystać go w czasie wskazanym przez pracodawcę.

Pracodawca może rozdysponować w ten sposób zarówno urlop zaległy jak i bieżący czyli urlop, do którego pracownik uzyskał prawo w aktualnym roku kalendarzowym. Należy jednak pamiętać, że urlop bieżący pomniejsza się proporcjonalnie do czasu pracy pracownika w danym roku ( a więc dla przykładu – pracownik kończący pracę z końcem czerwca nie wykorzysta urlopu w wymiarze 26 dni jak za cały rok kalendarzowy, lecz 13 – jak za połowę roku).

Jeśli pracodawca nie wyśle w tym czasie na urlop, a pracownik nie złoży wniosku o urlop w tym czasie i w konsekwencji nie zostanie on wykorzystany do końca okresu wypowiedzenia, pracodawca zgodnie z przepisami prawa pracy musi wypłacić ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.

Ile trwa?

Długość okresu wypowiedzenia zależy od stażu pracy danego pracownika u aktualnego pracodawcy.

Dla umowy na okres próbny okresy wypowiedzenia wynosi:

Dla umowy na czas określony i umowy na czas nieokreślony okresy wypowiedzenia wynoszą:

Jak liczyć?

Jak wskazują powyższe tabele okres wypowiedzenia może być liczony w dniach, tygodniach albo w miesiącach. Okres wypowiedzenia liczy się od dnia następującego po dniu wręczenia wypowiedzenia (zarówno wręczenia osobistego jak i dnia otrzymania listu poleconego).

Czy wlicza się same dni robocze? Nie, okres wypowiedzenia obejmuje wszystkie dni kalendarzowe.

Zgodnie z ogólną regułą liczenia czasu trwania okresów wypowiedzenia okresy liczone w tygodniach zaczynają się dnia następującego po dniu złożenia wypowiedzenia i kończą się zawsze w sobotę (jest to sobota następująca po upływie określonej liczby tygodni), natomiast okresy liczone w miesiącach zaczynają się pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu złożenia wypowiedzenia i kończą się ostatniego dnia miesiąca.

Więcej na temat liczenia okresów wypowiedzenia i przykłady można znaleźć w artykule: Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony 2021 - jak liczyć?