Sejm uchwalił przepisy znacznie podwyższające kary za łamanie prawa pracy. Zdaniem przedsiębiorców sposób wprowadzenia zmiany w Kodeksie pracy to przykład zasadniczego naruszenia standardów stanowienia prawa.
- Wyższe kary za łamanie prawa pracy
- Przedsiębiorcy protestują
- Reforma wymiaru kar razem z reformą systemu kontroli
Wyższe kary za łamanie prawa pracy
Sejm na ostatnim posiedzeniu uchwalił ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Niespodziewanie znalazła się w niej poprawka, która znacznie podwyższa kary za łamanie prawa pracy. Zmiany wprowadzone do art. 281 – 283 Kodeksu pracy przewidują kary grzywny:
- od 3000 zł do 50000 zł (obecnie od 1000 zł do 30000 zł) m.in. za zawarcie umowy cywilnoprawnej zamiast umowy o pracę, naruszanie przepisów o czasie pracy lub przepisów o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych, niewypłacanie w terminie wynagrodzenia za pracę, nieudzielanie urlopu wypoczynkowego; niewydawanie świadectwa pracy;
- od 4000 zł do 55000 zł (obecnie od 1500 zł do 45000 zł) m.in. wypłacanie „pod stołem” wynagrodzenia wyższego niż wynikające z zawartej umowy o pracę, bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
- od 5000 zł do 60000 zł za niewypłacanie, wbrew obowiązkowi, przez okres co najmniej 3 miesięcy wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi (alternatywną karą jest kara ograniczenia wolności).
Dodano również nowy przepis, zgodnie z którym kara grzywny od 3000 zł do 50000 zł grozi osobie odpowiedzialnej za stan bhp albo kierującej pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzegającej przepisów lub zasad bhp.
Przedsiębiorcy protestują
Sposób wprowadzenia poprawki budzi sprzeciw przedsiębiorców. Zdaniem Konfederacji Lewiatan narusza to standardy stanowienia prawa.
- Sposób wprowadzenia zmiany w Kodeksie pracy to przykład zasadniczego naruszenia standardów stanowienia prawa. Posłowie na ostatnim etapie prac nad ustawą o zatrudnianiu cudzoziemców wprowadzili poprawkę zmieniającą przepisy Kodeksu pracy, czyli podstawowej regulacji dotyczącej stosunków pracy w Polsce. Tymczasem uchwalona ustawa dotyczy tylko zasad zatrudniania cudzoziemców. Charakter Kodeksu pracy nakazuje nam większą powściągliwość w dokonywaniu zmian. Z tych względów w Sejmie funkcjonuje nadzwyczajna komisja ds. zmian w kodyfikacjach. Pominięto zupełnie fakt, iż podwyższenie wysokości kar w przypadku wykroczeń przeciwko prawom pracownika jest omawiane w ramach prac nad rządowym projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Co istotne wspomniany projekt ustawy jest w konsultacjach społecznych – mówi Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.
Reforma wymiaru kar razem z reformą systemu kontroli
Kwestia wykroczeń w Kodeksie pracy i wymiaru kar jest bardziej złożona. Trzeba zwrócić uwagę na sposób sformułowania obecnego katalogu wykroczeń. Podwyższona kara ma dotyczyć m.in. nieudzielenia pracownikowi w terminie, w postaci papierowej lub elektronicznej, odpowiedzi na jego wniosek.
- Postulowaliśmy o doprecyzowanie, iż w przypadku części regulacji z wykroczeniem mielibyśmy do czynienia w przypadku rażącego naruszenia przepisów. Ponadto powinny one umożliwiać ukaranie rzeczywiście tych firm, które celowo niedopełniają obowiązków lub działają przez rażące niedbalstwo, a jednocześnie powinny pozwolić uniknąć karania tym, u których naruszenie obowiązku miało charakter incydentalny, było wynikiem sporadycznych błędów – dodaje Robert Lisicki.
Zdaniem Lewiatana reformie wymiaru kar powinna towarzyszyć reforma systemu kontroli. Pracodawcy często zwracają uwagę, iż kontrole dotyczą wielokrotnie tych samy podmiotów, kiedy diagnozowane są niewielkie naruszenia, błędy. Nie możemy pomijać, iż przepisy prawa pracy stają się coraz bardziej złożone, co nie ułatwia ich stosowania przez pracodawców. Często błędy nie wynikają z ich złych intencji, a z niejasności przepisów prawa pracy.