Zmienią się wzory imiennego raportu miesięcznego o przychodach ubezpieczonego/okresach pracy nauczycielskiej – o symbolu ZUS RPA oraz wzoru raportu informacyjnego – o symbolu ZUS RIA. Pojawią się też nowe kody tytułu ubezpieczenia. Trwają prace nad nowelizacją przepisów.
- Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wzorów zgłoszeń
- Przyczyny zmiany rozporządzenia
- Zmiany w ZUS RPA i ZUS RIA oraz nowe kody
- Wejście nowelizacji w życie
Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wzorów zgłoszeń
Zmieni się rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów.
Projekt rozporządzenia zmieniającego został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
Przyczyny zmiany rozporządzenia
Zmiana rozporządzenia wynika z nowelizacji Karty Nauczyciela przywracającej prawo do wcześniejszej emerytury dla niektórych nauczycieli. Nowelizacja została wprowadzona ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1672). Nauczyciele będą jednak musieli spełnić kilka warunków. Jednym z nich jest rozpoczęcie pracy jako nauczyciel, wychowawca, inny pracownik pedagogiczny w przedszkolu, szkole, placówce lub innej jednostce organizacyjnej przed 1 stycznia 1999 r. Ponadto należy rozwiązać stosunek pracy i udokumentować 30 lat stażu, w tym 20 lat faktycznego wykonywania pracy nauczycielskiej świadczonej w wymiarze przynajmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.
Konieczność zmiany rozporządzenia jest też konsekwencją wejścia w życie ustawy z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 863). Ustawa ta wprowadziła instytucję tzw. „wakacji składkowych” dla mikroprzedsiębiorców, tj. zwolnienie w jednym wybranym miesiącu w roku kalendarzowym z opłacania składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe (jeżeli przystąpili do nich dobrowolnie) jak również składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Składki te będą finansowane z budżetu państwa w ramach dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W czasie „wakacji składkowych” przedsiębiorcy będą mogli nadal prowadzić działalność gospodarczą, uzyskiwać przychody i wystawiać faktury.
Zmiany w ZUS RPA i ZUS RIA oraz nowe kody
Celem zmian wprowadzanych w nowelizowanym rozporządzeniu jest umożliwienie płatnikom składek prawidłowego wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych oraz rozliczania składek. Zostaną wprowadzone zmiany w dokumentach ubezpieczeniowych oraz dodane nowe kody tytułu ubezpieczenia.
Z tego powodu wprowadzana jest zmiana wzoru imiennego raportu miesięcznego o przychodach ubezpieczonego/okresach pracy nauczycielskiej – o symbolu ZUS RPA oraz wzoru raportu informacyjnego – o symbolu ZUS RIA.
Ponadto dodano nowe kody tytułu ubezpieczenia:
- 05 14 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego,
- 05 74 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia,
- 05 94 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od przychodu.
Wejście nowelizacji w życie
Projekt rozporządzenia zakłada, że zmiany dotyczące nauczycieli wejdą w życie z dniem 1 września 2024 r. Natomiast zmiany dotyczące mikroprzedsiębiorców wejdą w życie z dniem 1 listopada 2024 r.