Łączenie pracy ze studiami stało się jednym z najbardziej powszechnych, ale i korzystnych ekonomicznie sposobów zdobywania wykształcenia. Zmiana modelu studiowania to między innymi wynik drastycznie rosnących kosztów życia. To one często sprawiają, że studenci decydują się na łączenie pracy z edukacją. Dla jednych to warunek konieczny, by kontynuować naukę i opłacić studia, a dla innych to dodatkowe zajęcie, uzupełniające źródła dochodu, jak wsparcie rodziny czy stypendia. Pracowity, jak polski student? Okazuje się, że tak. Co ich motywuje?
- Łączenie pracy ze studiami. Kim jest pracujący student?
- Pasja czy pieniądze, czyli na co stawiają studenci?
- Gdzie studenci szukają pracy?
- Zerowy podatek dochodowy studenta
Badanie przeprowadzone na 268 polskich uczelniach zgromadziło odpowiedzi od 13 616 studentów, na podstawie których wykazano, że w Polsce 80 proc. z nich podejmowało pracę w trakcie nauki. To wynik zbliżony do średniej uzyskanej spośród 26 przebadanych europejskich krajów (78 proc.).[1]
Łączenie pracy ze studiami. Kim jest pracujący student?
Zaledwie kilka lat temu średnia wieku osób w Europie, które podjęły studia wynosiła mniej niż 25 lat (64 proc.). Dane te różnią się jednak w zależności od kraju. W Polsce zdecydowana większość studentów miała 18-24 lat (77 proc.), z czego ponad połowa (55 proc) miała mniej niż 22 lata. Najmniejszy odsetek stanowiły osoby w przedziale 25-29 i powyżej 30 lat.
Nie będzie zaskoczeniem fakt, że pracujący studenci to przede wszystkim osoby będące na drugiego stopniu studiów (studia magisterskie). Biorąc pod uwagę wiek, udział studentów pracujących wynosił we wspomnianym wcześniej badaniu 40 proc. w grupie poniżej 22 lat, z kolei 91 proc. w grupie powyżej 30 lat. Wyjątkiem była Dania, w której proporcje były odwrotne. Według raportu ponad 6 na 10 żaków, którzy podejmowali się pracy zarobkowej nie korzystało jednocześnie z krajowego wsparcia publicznego.
Pasja czy pieniądze, czyli na co stawiają studenci?
Podejmowanie pracy z jednej strony pozwala rozwijać kompetencje i umiejętności, zwiększając ich szanse i pozycje na początku zawodowej kariery, z drugiej strony ciągłe kursowanie między biurem a uczelnią może studentów odciągać od nauki i być dodatkowym obciążeniem. Czy da się to pogodzić? Badanie Eurostudent pokazuje, że tak i jest to powszechna praktyka wśród studentów w wielu krajach Europy. Co stanowi dla nich motywację do podjęcia pracy? 4 na 10 pracujących deklaruje, że pracuje głównie dla pieniędzy, z kolei ponad połowa traktuje na równi kwestię wynagrodzenia i możliwości zdobycia doświadczenia.
- W zależności czy dany student mieszka z rodzicami i studiuje w swojej rodzinnej miejscowości czy też wyjechał na studia do innego miasta ta motywacja może się nieco różnić. Ci drudzy znacznie częściej decydują się na podjęcie pracy, żeby pokryć koszty utrzymania. Dla wielu taka praca warunkuje możliwość studiowania, co również stanowi silną motywację. Z drugiej strony Ci, którzy nadal mieszkają z rodzicami często dorabiają, by pozwolić sobie na kupno dodatkowych rzeczy, na które w innym przypadku nie byłoby ich stać. Z drugiej strony ponad połowa studentów, którzy wzięli udział w badaniu Eurostudent zdecydowała się na drugie zajęcie, by zdobyć doświadczenie. To co widać na rynku pracy studentów to ich zwiększone zainteresowanie ofertami pracy na portalach, takich jak nasz – z drugiej strony pracodawcy nadal chętnie przyjmują ich do swoich firm z racji wielu korzyści wynikających choćby z atrakcyjnej formy zatrudnienia – mówi Izabela Foltyn, Aplikuj.pl.
Gdzie studenci szukają pracy?
Młodzi ciekawych ofert szukają głównie w sieci. Do najbardziej popularnych miejsc, z których korzystają należą m.in. serwisy z ofertami pracy (45 proc.) – według SW Research. Na drugim miejscu pozostają media społecznościowe (38 proc.) i polecenia znajomych (36 proc.).
Zerowy podatek dochodowy studenta
Zatrudnianie osób do 26 roku życia, które studiują wiąże się z wieloma korzyściami dla pracodawcy, jak niższe koszty utrzymania takiego pracownika, brak konieczności opłacania ubezpieczeń społecznych czy w końcu – zerowy podatek dochodowy. Czy to przekonuje przedsiębiorców, żeby inwestować w młodych i niedoświadczonych pracowników, biorąc pod uwagę, że w lipcu tego roku minimalna stawka godzinowa na umowę zlecenie wzrosła do 23,50 zł?
- Dzisiaj możemy wskazać przynajmniej na dwie tendencje w branży zatrudnienia. Ze względu na obecne realia firmy często decydują się na cięcia i ograniczają przyjmowanie do pracy studentów lub redukują ich liczbę godzin w miesiącu. Z drugiej strony od kilku lat można również dostrzec pozytywną zmianę w podejściu przedsiębiorców do pracy wykonywanej przez studentów, a także w powierzonych im zadaniach, które często są znacznie bardziej odpowiedzialne. Widać to, szczególnie w globalnych firmach, które szukają młodych talentów i decydują się w nich inwestować, by w krótkiej perspektywie stali się ważną częścią organizacji – stwierdza Magdalena Trojak, Aplikuj.pl.
[1] Eurostudent VII – raport krajowy, 2019-2021