Nad reformą emerytalną pracuje kilka zespołów, m.in. ministra Michała Boniego, a także Rada Gospodarcza przy premierze i Komisja Trójstronna. Propozycje przewidują m.in. wprowadzenie tzw. subfunduszy, obligacji emerytalnych czy obniżenie składki do OFE. Przygotowane założenia zmian nie przewidują wydłużenia wieku emerytalnego. Mówią o tym jednak m.in. eksperci.
Dwie kary za niepłacenie składek do ZUS >>
Podczas seminarium zorganizowanego przez fundację im. Konrada Adenauera i Instytut Spraw Publicznych Kotowska przekonywała, że podniesienie wieku emerytalnego jest konieczne. "Nie możemy kierować się tylko przyzwoleniem społecznym" - dodała.
"W najbliższych dwóch dekadach istotnie spadnie liczba osób w wieku produkcyjnym, a wzrośnie w wieku emerytalnym. Poza tym stan zdrowia osób starszych jest coraz lepszy i mogą dłużej pracować. Coraz później też wchodzimy na rynek pracy wydłużając okres kształcenia. Wszystkie te przyczyny wskazują na konieczność wydłużenia wieku emerytalnego" - powiedziała Kotowska.
Jej zdaniem, alternatywą dla nie wydłużania wieku emerytalnego może być podniesienie składek emerytalnych. "Temu jestem jednak przeciwna, bo obecnie są one już wysokie i stanowią barierę dla zwiększania liczby pracowników" - argumentowała.
Obligacje emerytalne - kolejny pomysł na reformę systemu emerytalnego >>
W opinii Kotowskiej jak najszybciej trzeba zrównać w Polsce wiek emerytalny kobiet i mężczyzn tak, by kobiety pracowały do 65. roku życia, jak mężczyźni. "Powinno to dotyczyć osób, które będą przechodziły na emeryturę za 5-10 lat" - dodała. Jej zdaniem, w perspektywie najbliższych 10 lat należy podwyższyć powszechny wiek emerytalny zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn do 67 lat. "Reforma musiałaby być przeprowadzona sukcesywnie i objąć osoby mające do 40 lat" - zaznaczyła.
Obecnie kobiety w Polsce mogą przechodzić na emeryturę w wieku 60 lat, a mężczyźni 65.
Według Kotowskiej osoby mające dziś 50, czy 55 lat znajdą miejsce na rynku pracy, jednak pod warunkiem, że pracodawcy zrozumieją, że są to dla nich cenni, doświadczeni pracownicy. "Pracodawcy muszą też sobie uzmysłowić, że lada moment będzie im brakowało pracowników" - dodała. Jednocześnie podkreśliła, że istotne jest pokonanie bariery mentalnej, "by ludzie zrozumieli, że dłuższe pozostawanie na rynku pracy jest koniecznością".
Dobrowolność wyboru między ZUS a OFE nie jest najlepszym rozwiązaniem >>
Minister pracy Jolanta Fedak powiedziała, że "nie może być mowy o wydłużaniu wieku emerytalnego, jeżeli OFE będą funkcjonowały w obecnym kształcie i jeżeli nadal będziemy przekazywali do OFE tak wysoką składkę". Wynosi ona 7,3 proc. pensji pracowników; do ZUS trafia 12,2 proc. pensji. "Polski nie stać na tak drogi system emerytalny, na obsługę tak dużego długu, którego źródłem są OFE" - powiedziała.
Podczas konferencji porównano polski system emerytalny z systemem niemieckim, który w ostatnich latach został istotnie zreformowany. W 2001 r. zrównano w Niemczech wiek emerytalny kobiet i mężczyzn, który wynosi teraz 65 lat. Od 1 stycznia 2012 r. ma wejść ustawa wydłużająca sukcesywnie wiek emerytalny dla wszystkich pracujących - do 67 lat.
Zgodnie z niemiecką reformą, 67 lat będą musiały pracować osoby urodzone w 1964 r. i później. Jednakże, jeśli ktoś zechce przejść na emeryturę wcześniej, w wieku 65 lat, to otrzyma świadczenie o 7,2 proc. niższe od emerytury w pełnym wymiarze. Gdyby chciał odejść w wieku 62 lat, byłaby ona niższa o 18 proc. Jak zaznaczył prof. Hans Joachim Reinhard z Instytutu Maxa Plancka w Monachium, "ta obniżka będzie miała charakter stały, gdyż nawet po osiągnięciu obowiązującego wieku emerytalnego, świadczenie osoby, która odeszła wcześniej, będzie niższe".
Jak uzyskać niemiecką emeryturę - porady ekspertów >>
Jak wyjaśnił Reinhard, zbliżająca się perspektywa wydłużenia wieku emerytalnego zaczyna wywoływać w Niemczech protesty, głównie związków zawodowych. Argumentują one, że wystarczyłoby podwyższenie składki emerytalnej o 0,5 proc., by uniknąć podwyższania wieku emerytalnego.
Składka emerytalna w Niemczech wynosi prawie 20 proc. pensji pracownika; z tego ok. 10 proc. płacą pracodawcy, a pozostałe ok. 10 proc. pracownicy.
Fedak zwróciła uwagę, że w Niemczech dopiero za 10 lat wiek emerytalny wyniesie 65 lat i 9 miesięcy. "Nie ma powodu, by młodsze polskie społeczeństwo miało za 10 lat pracować do 67. roku życia. Trzeba też zauważyć, że Niemcy żyją ok. 5 lat dłużej niż Polacy" - dodała.