Urlop podczas pierwszej pracy
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy każdy pracownik posiada niezbywalne prawo do urlopu. Pracownik, który podjął pracę po raz pierwszy, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy (z dołu), w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku (1,66 dnia przy 20 dniach pełnego urlopu lub 2,16 przy 26 dniach pełnego urlopu). Przepisy nie nakładają na pracodawcę obowiązku zaokrąglania urlopu w górę, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracodawca z dobrej woli wyrównywał ustalony urlop do pełnych dni lub godzin.
Miesiąc pracy należy liczyć:
- z upływem ostatniego dnia miesiąca, gdy pracownik pozostaje w zatrudnieniu od pierwszego dnia danego miesiąca,
- z upływem dnia w następnym miesiącu kalendarzowym, który datą poprzedza dzień nawiązania stosunku pracy, jeżeli do nawiązania stosunku pracy doszło w trakcie miesiąca kalendarzowego,
- z upływem 30 dni, jeżeli pracownik u kolejnych pracodawców był zatrudniony krócej niż miesiąc kalendarzowy lub obrachunkowy.
Pracownik podjął pracę 3 listopada 2014 r., czyli w pierwszym dniu roboczym miesiąca kalendarzowego. Okres miesiąca pracy upłynie mu więc z dniem 30 listopada 2014 r.
Kiedy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu?
Dłuższe urlopy wypoczynkowe - 35 dni urlopu
Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. Różnicą pomiędzy pierwszym a każdym następnym urlopem wypoczynkowym dotyczy ich sposobu nabywania i liczenia. Pierwszy urlop liczony jest po przepracowaniu każdego miesiąca. Zaś każdy kolejny urlop liczony i nabywany jest na zasadach ogólnych.
Wymiar urlopu wypoczynkowego
Liczba dni wolnych od pracy, jaka przysługuje pracownikowi, uzależniona jest od jego stażu pracy. Wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę wymiary urlopów przedstawionych powyżej. Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i jego wymiar, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia.
Kiedy udzielić urlopu?
Zgodnie z art. 1542 Kodeksu pracy urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Urlop powinien być udzielony w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Przy udzielaniu urlopu jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Gdyby jednak dzień pracy danego pracownika wynosił mniej niż 8 godzin, co wynikałoby z odrębnych przepisów, wówczas jeden dzień urlopu jest równy jednemu dniowi pracy takiego pracownika. Dla przykładu dobowa norma czasu pracy lekarza wynosi 7 godzin i 35 minut. Oznacza to, że jeden dzień urlopu lekarza jest tożsamy z 7 godzinami i 35 minutami.
Udzielenie pracownikowi urlopu w wymiarze niższym niż dobowa norma czasu pracy, czyli np. 4 godziny, jest możliwe tylko wyjątkowo. Dotyczy to sytuacji skorzystania z prawie całego urlopu wypoczynkowego, kiedy to pozostała do wykorzystania część urlopu jest niższa niż dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, w którym urlop ma zostać udzielony.
Urlop wypoczynkowy powinien zostać udzielony w roku kalendarzowym nabycia prawa do urlopu zgodnie ze sporządzonym planem urlopów. Gdyby tak się nie stało, pracownik ma prawo do wykorzystania urlopu zaległego do końca września roku następnego.
Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)