Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
14-dniowy urlop wypoczynkowy
Zasadą prawa pracy jest korzystanie z urlopu w całości czyli wykorzystanie w jednym czasie pełnej puli dni urlopowych (20 lub 26 dni). Natomiast art. 162 Kodeksu pracy pozwala na rozdrobnienie urlopu na kilka części:
Art. 162. [Podział urlopu na części]
Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Prawem pracowniczym jest więc wnioskowanie o urlop wypoczynkowy w krótszych okresach czasu i w różnych terminach. Ustawodawca zastrzegł jednak, że przynajmniej jedna część z 20-dniowego lub 26-dniowego urlopu powinna wynosić 14 kolejnych dni kalendarzowych. Chodzi tu więc nie o 14 dni urlopowych (dni urlopu udziela się na dni robocze), ale ogólnie o wypoczynek obejmujący wszystkie dni następujące po sobie (także święta, soboty i niedziele). W związku z tym przepisem prawnym powstaje pytanie: czy skorzystanie z 14 dni urlopu jest obowiązkiem, a pracodawca może zmusić do tego pracownika?
Czy trzeba wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego?
Często zdarza się, że pracodawca nie pozwala pracownikowi na 14-dniową nieobecność w pracy albo pracownik sam składa wnioski o krótsze okresy urlopu. Czy jest to zgodne z prawem? Odpowiedź na to pytanie można znaleźć w wypowiedzi Państwowej Inspekcji Pracy. PIP stwierdza, że niewykorzystanie urlopu w taki sposób, aby pracownik miał wolnych 14 dni kalendarzowych z rzędu, nie stanowi wykroczenia przeciwko prawom pracownika, o którym mowa w art. 282 § 1 pkt 2 KP. Jest to naruszenie przepisu kodeksowego, ale pracodawca nie ponosi żadnej odpowiedzialności za nieprzestrzeganie tego przepisu. W praktyce zapis ten traktowany jest raczej jak prawo pracownika, a nie jego obowiązek.
Takie skonstruowanie przepisu ma na celu zapewnienie pracownikowi właściwej regeneracji psychicznej i fizycznej, która jest niemożliwa w krótszych okresach czasu wolnego. Warto mieć to na uwadze przy planowaniu urlopów.