Ten rodzaj urlopu można wykorzystać na dowolny cel: na wypoczynek, opiekę nad dzieckiem, a nawet w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy.
Jak uzyskać urlop bezpłatny
Jeśli chcesz skorzystać z urlopu bezpłatnego, musisz złożyć pisemny wniosek, w którym należy podać okres jego trwania. Nie ma obowiązku wskazywania z jakiego powodu składasz wniosek.
Pracodawca, po analizie sytuacji w firmie, sprawdzeniu czy udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego nie wpłynie na płynność wykonywania zadań, może: wyrazić zgodę, odmówić lub udzielić urlopu w innym terminie. Na decyzję pracodawcy nie powinien wpływać cel wnioskowanego urlopu. Warto, aby pracodawca swoją decyzję udokumentował na piśmie, na przykład pisząc na wniosku „wyrażam zgodę”, „nie wyrażam zgody” lub „wyrażam zgodę, ale w terminie od dnia... do dnia... ” - w ostatnim przypadku pracownik powinien zaakceptować zmianę terminu.
Z urlopu bezpłatnego może skorzystać każdy pracownik, niezależnie od tego, na podstawie jakiej umowy o pracę pracuje oraz jaki ma staż pracy - wniosek można złożyć nawet pierwszego dnia pracy.
Polecamy: Dokumentacja kadrowa. Prowadzenie i przechowywanie po zmianach od 1 stycznia 2019 r.
Jak długo może trwać urlop bezpłatny
Przepisy prawa pracy nie określają minimalnej i maksymalnej długości trwania urlopu bezpłatnego. Czas jego trwania uzależniony jest od ustaleń między pracownikiem a pracodawcą. Jeśli obie strony wyrażają na to zgodę i nic nie stoi na przeszkodzie, urlop bezpłatny może trwać kilka dni lub nawet kilka lat.
W przypadku urlopu dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć możliwość odwołania pracownika z urlopu, z ważnych przyczyn. Jeśli jednak klauzula taka nie została uwzględniona, odwołanie pracownika nie będzie możliwe, nawet gdyby zachodziły ważne przesłanki - chyba że za zgodą pracownika.
Uprawnienia pracownicze w trakcie urlopu bezpłatnego
Urlop bezpłatny stanowi przerwę w wykonywaniu pracy i w tym czasie nie przysługują uprawnienia pracownicze i socjalne. W związku z tym czas ten nie jest zaliczany do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, takie jak: okres, od którego zależy prawo do urlopu wypoczynkowego, nagrody jubileuszowe, odprawa przedemerytalna czy długość okresu wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony.
Urlop wypoczynkowy pracownika, który korzysta z urlopu bezpłatnego dłużej niż 30 dni, ulega proporcjonalnemu obniżeniu.
W czasie urlopu bezpłatnego nie są odprowadzane składki na ubezpieczenie chorobowe, nie przysługuje więc prawo do zasiłku chorobowego, opiekuńczego, macierzyńskiego i świadczenia rehabilitacyjnego.
Podczas urlopu bezpłatnego pracownik może świadczyć pracę na rzecz innych pracodawców - w kraju i za granicą. Nie ma też prawnych przeszkód co do tego, aby pracownik podczas urlopu wykonywał czynności na rzecz pracodawcy, na podstawie umowy cywilno-prawnej, pod warunkiem, że są one inne niż w ramach umowy o pracę.
Okres urlopu bezpłatnego, udzielonego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy, na podstawie porozumienia między pracodawcami, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.
Urlop bezpłatny a świadczenia z urzędu pracy
Zgodnie z Ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, okres urlopu bezpłatnego trwającego łącznie dłużej niż 30 dni nie jest wliczany do okresu uprawniającego do nabycia prawa do zasiłku.
Urlop bezpłatny pozbawia również dodatku aktywizacyjnego osoby, które uzyskały do niego prawo w związku z podjęciem zatrudnienia w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Pamiętaj, że urlop bezpłatny udzielany jest tylko i wyłącznie na wniosek pracownika. Pracodawca nie ma prawa bez zgody i wniosku podwładnego wysłać go na urlop bezpłatny. A po wykorzystaniu urlopu, pracownik ma prawo powrotu do pracy.