Roczny urlop macierzyński - uprawnienie pracownicy-matki

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
rozwiń więcej
Roczny urlop macierzyński - uprawnienie pracownicy-matki. / Fot. Fotolia / fot. Fotolia
Pojęcie "roczny urlop macierzyński" jako uprawnienie pracownicy-matki nie istnieje w przepisach prawa pracy. Kobieta może przez 364 dni pobierać zasiłek macierzyński, jeśli po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego zdecyduje się na dodatkowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Dopiero te trzy rodzaje urlopu po zsumowaniu wynoszą prawie rok.

Roczny urlop macierzyński?

Kobiecie przysługuje szereg uprawnień związanych z rodzicielstwem. Urlop macierzyński nie jest jedynym urlopem, z którego może skorzystać. Kobieta-pracownica ma również prawo do skorzystania z nieobowiązkowych urlopów, jakimi są: dodatkowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Prawo do skorzystania z nieobowiązkowych urlopów zachowuje również ojciec- pracownik wychowujący dziecko (w pewnych wyjątkowych sytuacjach ojciec – pracownik wychowujący dziecko może również skorzystać z urlopu macierzyńskiego).

Autopromocja

Znowelizowane przepisy Kodeksu pracy, które weszły w życie 17 czerwca 2013 r. wprowadziły nowe pojęcie urlopu, jakim jest urlop rodzicielski i jednocześnie możliwość znacznego wydłużenia czasu opieki nad nowo narodzonym dzieckiem. Potocznie zaczęto posługiwać się pojęciem, tzw. „rocznego urlopu”, który ma odzwierciedlać długość przysługującego kobiecie urlopu, udzielanego w związku z urodzeniem jednego dziecka przy porodzie, jednak nie jest to pojęcie precyzyjne ani wynikające z przepisów prawa pracy.

Urlop macierzyński

W przypadku urodzenia jednego dziecka przy porodzie, kobiecie przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 20 tygodni. Oczywiście w przypadku urodzenia wieloraczków, urlop macierzyński ulega wydłużeniu od 31 do 37 tygodni.

Redakcja poleca produkt: KODEKS PRACY 2015 z komentarzem + CD

Pierwszym dniem urlop macierzyńskiego jest dzień porodu. Istnieje również możliwość skorzystania z tego urlopu w wymiarze nie przekraczającym 6 tygodni przez przewidywaną datą porodu. W tej sytuacji, konieczne jest złożenie do pracodawcy wniosku o udzielenie tego urlopu, ze wskazaniem daty rozpoczęcia korzystania z urlopu macierzyńskiego. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu.

Urlop macierzyński przysługuje z mocy prawa zatem nie ma konieczności składania wniosku o jego udzielenie do pracodawcy.

Dodatkowy urlop macierzyński

Dodatkowy urlop macierzyński udzielany jest w wymiarze do 6 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy porodzie i w wymiarze do 8 tygodni w przypadku urodzenia wieloraczków. Prawo do skorzystania z tego urlopu przysługuje pracownikom, zarówno matce jak i ojcu dziecka. Rodzice mogą dzielić się prawem do tego urlopu. Urlop ten jest urlopem nieobowiązkowym, zatem należy pamiętać, aby złożyć do pracodawcy wniosek o udzielenie tego urlopu w terminie co najmniej 14 dni przed datą rozpoczęcia tego urlopu.

Porozmawiaj o tym na FORUM

Urlop rodzicielski

Urlop rodzicielski trwa maksymalnie 26 tygodni, a jego długość nie jest uzależniona od liczby dzieci urodzonych przy porodzie. Urlop ten jest również uprawnieniem pracowniczym, z którego mogą skorzystać oboje rodzice. Co ciekawe, zarówno matka jak i ojciec dziecka mogą skorzystać z tego urlopu jednocześnie, przy czym łączny wymiar udzielonego im urlopu nie może przekroczyć wymiaru tego urlopu, czyli 26 tygodni.

Urlop ten, podobnie jak dodatkowy urlop macierzyński jest urlopem nieobowiązkowym. Pracodawca udziela tego urlopu na pisemny wniosek pracownika, który powinien być złożony do pracodawcy na co najmniej 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.

Złożenie wniosku tylko przez kobietę

Pracownica nie później niż w terminie 14 dni po porodzie może złożyć do pracodawcy pisemny wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim nieobowiązkowych urlopów, jakimi są: dodatkowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski w pełnym wymiarze. Korzystając z tej możliwości, pracownica deklaruje wykorzystanie wszystkich przysługujących jej urlopów związanych z urodzeniem dziecka w pełnym wymiarze, za czas których przysługuje wypłata zasiłku macierzyńskiego w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Poronienie a prawo do urlopu macierzyńskiego

Pojęcie tzw. rocznego urlopu

Pojęcie „rocznego urlopu” jest potocznie używanym pojęciem, którego definicja nie wynika z żadnych przepisów prawa. Rodzice często posługują się tym pojęciem, w celu zwrócenia uwagi na fakt korzystania przez matkę dziecka ze wszystkich przysługujących jej urlopów z tytułu urodzenia dziecka.

W przypadku, w którym kobieta zdecyduje się na wykorzystanie po urlopie macierzyńskim - dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, a także złoży pisemny wniosek do pracodawcy o udzielenie tych urlopów, ma możliwość opieki nad nowo narodzonym dzieckiem przez 364 dni (w przypadku urodzenia jednego dziecka przy porodzie). Wynika to z sumowania liczby tygodni wszystkich urlopów przysługujących pracownicy po urodzeniu dziecka.

20 tygodni urlopu macierzyńskiego + 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego + 26 tygodnie urlopu rodzicielskiego = 52 tygodni x 7 dni = 364

Rok kalendarzowy trwa 365 dni lub 366 w roku przestępnym.

„Roczny urlop” nie jest zatem urlopem, który trwa cały rok. Należy zwrócić na to uwagę przy ustalaniu daty zakończenia trwających urlopów umożliwiających kobiecie sprawowanie opieki nad nowo narodzonym dzieckiem.

Podstawa prawna:

Art. 180, Art. 1821, Art. 1821a Ustawy Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U.2014.1502 j.t. )

Kadry
Jaki temat rozprawki na maturze 2024?
04 maja 2024

Wiele abiturientów zastanawia się jaki będzie temat rozprawki na maturze 2024? Możliwości i motywów literackich jest bardzo dużo. Warto zwrócić jednak szczególną uwagę na motyw pracy i rolę człowieka pracującego w polskiej literaturze.

Od maja urlopy dla dużej grupy pracowników: jest już wykaz stanowisk
04 maja 2024

Od maja obowiązują nowe przepisy i urlopy dla dużej grupy pracowników. Konkretnie chodzi o wykaz stanowisk pracy uprawniających do urlopu oraz wzór zaświadczenia o okresie korzystania przez pracownika z urlopu. Rozporządzenie wchodzi w życie 10 maja 2024 r. Kto ma prawo do tych uprawnień urlopowych?

Kiedy matury 2024? Terminy, przedmioty i praca nauczycieli
04 maja 2024

Około 263 000 zdających, którzy ukończą szkołę ponadpodstawową w roku szkolnym 2023/2024, przystąpi do egzaminu maturalnego z przedmiotów obowiązkowych. Ogółem w 2024 r. przeprowadzonych zostanie ok. 556 885 egzaminów w części ustnej oraz ok. 1 405 725 egzaminów w części pisemnej. Kiedy matury 2024? Poniżej szczegółowe terminy, godziny, przedmioty i praca nauczycieli podczas matur.

5000 zł do 8000 zł zasadniczego wynagrodzenia od 30 kwietna 2024, z wyrównaniem od 1 stycznia, podwyżka o 20% - ale nie dla każdego
04 maja 2024

5000 zł do 8000 zł zasadniczego wynagrodzenia od 30 kwietna 2024, z wyrównaniem od 1 stycznia, podwyżka o 20% - ale nie dla każdego. Konkretna wysokość stawek zależy od kwalifikacji, posiadanego doświadczenia oraz od jednostki zatrudniającej. Która grupa zawodowa otrzyma takie podwyżki? 

Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa?
03 maja 2024

Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Poniżej wykaz niedziel handlowych na 2024 r.

5 maja: Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych
03 maja 2024

W dniu 5 maja przypada: Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych, a w Polsce to także Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną. Trzeba zwrócić uwagę na sytuację tych osób, szczególnie w kontekście społecznym, zawodowym ale i ekonomicznym. Przecież już zgodnie z Konstytucją RP: Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”. Musimy zatem wiedzieć, że uznając i popierając godność i prawa osób z niepełnosprawnościami, uznajemy własną godność i prawa.

4 maja to Dzień Św. Floriana - Święto Strażaków
03 maja 2024

Świętowaliśmy 1, 2, 3 maja teraz przyszedł czas na 4 maja -  Dzień Św. Floriana. To Wielkie Święto Strażaków. Zostało ustanowione w dniu imienia patrona tej grupy zawodowej czyli właśnie św. Floriana. W ten szczególny dzień warto wyrazić wdzięczność zarówno strażakom z Ochotniczych Straży Pożarnych jak i z Państwowej Straży Pożarnej za ich trud, ciężką i niebezpieczną służbę, gdzie często narażają swoje życie i zdrowie dla niesienia pomocy innym. 

Emerytura z ZUS: by zapewnić sobie nawet najniższą nie można zbyt często korzystać z zasiłków chorobowych, dlaczego
04 maja 2024

Częste przebywanie na zwolnieniu lekarskim, zwłaszcza tuż przed emeryturą ma wpływ na negatywny wpływ jej wysokość. A często na tym etapie życia bywa i tak, że dla poratowania zdrowia trzeba okresowo skorzystać z renty. Czy więc chorobowe wlicza się do emerytury? Nie tylko więc zbyt krótki staż pracy, ale i duży staż pracy, ale poprzerywany zwolnieniami lekarskimi może obniżyć emeryturę i pozbawić prawa do minimalnej gwarantowanej emerytury, bo formalnie takie okresy zwolnień, choć stażu pracy nie obniżają, w stażu ubezpieczeniowym uznawane są za okresy nieskładkowe.

Od 300 zł do 1200 zł - tyle wyniesie bon energetyczny w zależności od dochodu. Rząd rozpatrzy projekt ustawy o bonie energetycznym
02 maja 2024

Rada Ministrów na najbliższym posiedzeniu w dniu 7 maja 2024 r. zajmie się projektem ustawy o bonie energetycznym. Ustawa przewiduje dalsze zamrożenie cen energii elektrycznej i wprowadzenie jednorazowego bonu energetycznego. Świadczenie to będzie uzależnione od kryterium dochodowego.

Matura 2024: We wtorek, 7 maja, zaczyna się egzamin maturalny
02 maja 2024

W 2024 r. sesja główna egzaminu maturalnego potrwa od 7 maja do 24 maja. Część pisemna zacznie się 7 maja i skończy 24 maja, a część ustna potrwa od 11 maja do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja) oraz od 20 maja do 25 maja. Wyniki matury będą znane 9 lipca.

pokaż więcej
Proszę czekać...