PROBLEM
Pracownik zatrudniony od 1 kwietnia 2014 r. zapomniał zgłosić córkę i żonę do ubezpieczenia zdrowotnego jako członków rodziny. Wypełniony formularz złożył dopiero 31 października br., podając datę nabycia uprawnień przez te osoby 1 kwietnia 2014 r. Czy powinniśmy zgłosić rodzinę pracownika z datą podaną przez pracownika, czyli 1 kwietnia 2014 r., czy z dniem złożenia stosownych druków, czyli z datą 31 października 2014 r.?
RADA
Zgłaszając żonę i córkę pracownika do ubezpieczenia zdrowotnego jako członków jego rodziny powinni Państwo podać datę uzyskania przez nie uprawnień do tego zgłoszenia, czyli 1 kwietnia br. Nie należy przy tym mylić daty nabycia uprawnień z datą przekazania przez pracownika informacji o uprawnionych do ubezpieczenia zdrowotnego członkach rodziny lub z datą faktycznego przekazania stosownego druku do ZUS.
UZASADNIENIE
Jeżeli dana osoba spełniała warunki do objęcia jej ubezpieczeniem zdrowotnym jako członek rodziny w dniu zgłoszenia do tego ubezpieczenia pracownika, to powinna zostać zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z tą datą. W sytuacji gdy pracownik nie dopełnił obowiązku poinformowania pracodawcy o konieczności zgłoszenia członków jego rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, to dokonując zgłoszenia żony i dzieci pracownika zakład pracy powinien wskazać datę nabycia uprawnień niezależnie od tego, kiedy nastąpiło faktyczne zgłoszenie członka rodziny do tego ubezpieczenia przez pracownika.
Nowość: Umowy zlecenia 2015
Data nabycia uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny nie może być wcześniejsza niż:
- dzień objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym osoby podlegającej temu ubezpieczeniu (obowiązkowo lub dobrowolnie), zgłaszającej danego członka rodziny oraz
- data spełnienia warunków określonych w ustawie (np. urodzenie się dziecka ubezpieczonego, zawarcie przez ubezpieczonego związku małżeńskiego z osobą, która nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu itp.).
Zbigniew R. rozpoczął współpracę na podstawie umowy zlecenia od 3 listopada 2014 r. Jest to jego jedyny tytuł do ubezpieczeń, dlatego podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zleceniobiorca zgłosił do ubezpieczenia zdrowotnego niepracującą żonę. Data nabycia uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny będzie datą rozpoczęcia współpracy przez Zbigniewa R.
Ewelina S., zatrudniona od 1 lutego 2006 r., zgłosiła do ubezpieczenia zdrowotnego jako członka rodziny swojego męża. Jako datę nabycia uprawnień wskazała 5 listopada 2014 r., gdyż od tego dnia mąż został wyrejestrowany z ubezpieczenia zdrowotnego jako zleceniobiorca. Takie postępowanie jest prawidłowe.
Płatnik składek dokonuje zgłoszenia członków rodziny na formularzu ZUS ZCNA. W polu 02 w bloku IVA lub VA należy podać datę uzyskania przez daną osobę statusu członka rodziny. Jeśli żona i córka Państwa pracownika spełniały inne warunki ustawowe, to datą uzyskania przez nie statusu członka rodziny jest 1 kwietnia 2014 r., czyli dzień objęcia pracownika obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Osoba ubezpieczona, która sama nie zgłasza się do ubezpieczenia zdrowotnego (np. pracownik, zleceniobiorca), ma obowiązek poinformowania właściwego podmiotu o członkach rodziny podlegających zgłoszeniu do tego ubezpieczenia. Taka informacja powinna być przekazana przez osobę ubezpieczoną płatnikowi składek w terminie 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających dokonanie zgłoszenia. Członek rodziny nabywa prawo do świadczeń zdrowotnych od dnia jego zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego.
Ubezpieczenie zdrowotne osób wykonujących umowy cywilnoprawne
Osoba ubezpieczona ma obowiązek poinformować płatnika składek o członkach rodziny podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od zaistnienia okoliczności uzasadniających zgłoszenie.
Osoba ubezpieczona, która zgłosiła członka rodziny do tego ubezpieczenia, jest również zobowiązana poinformować płatnika składek o okolicznościach powodujących utratę statusu członka rodziny w terminie 7 dni od zaistnienia tych okoliczności. Chodzi np. o sytuacje:
- ukończenia przez uczące się dziecko 26. roku życia,
- uzyskania innego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego.
Wówczas płatnik składek dokona wyrejestrowania członka rodziny z tego ubezpieczenia na druku ZUS ZCNA.
Osoba ubezpieczona, która nie informuje podmiotu właściwego do dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego o okolicznościach powodujących konieczność zgłoszenia lub wyrejestrowania członka rodziny, podlega karze grzywny (art. 193 pkt 6 ustawy zdrowotnej).
Podstawa prawna:
- art. 3 ust. 2 pkt 5 i pkt 6, art. 5 pkt 3, art. 67 ust. 3, art. 193 pkt 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1188
- § 1 ust. 2 pkt 2 i załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów – Dz.U. Nr 186, poz. 1444; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 1101
Więcej przeczytasz w Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń >>>