Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia
Ubezpieczonemu, który jest niezdolny do pracy z powodu choroby, przysługuje zasiłek chorobowy. Warto pamiętać, że pracownik może otrzymać zasiłek chorobowy nie tylko w czasie obowiązywania umowy o pracę, lecz także po jej rozwiązaniu. Niezdolność do pracy z powodu choroby musi jednak trwać nieprzerwanie w czasie ubezpieczenia i po jego ustaniu albo powstać w ściśle określonym przepisami terminie i trwać co najmniej 30 dni.
Rekomendowany produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik w prezencie
Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy
Zgodnie z zapisami zawartymi w Kodeksie pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika po 50. roku życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego.
Co istotne, poszczególne okresy niezdolności do pracy w roku kalendarzowym się sumuje, nawet jeśli między nimi występują przerwy i jeśli pracownik w danym roku był zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. Pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego finansowanego ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, począwszy od 34. dnia lub odpowiednio 15. dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym.
Zapraszamy na wideoszkolenie: Zmiany w zasiłkach i e-zwolnienia
Pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu. Ubezpieczenie to trwa od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania. Rozwiązanie umowy o pracę powoduje zatem ustanie ubezpieczenia chorobowego. Po utracie pracy można otrzymać świadczenia z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby, jednak w dwóch konkretnych sytuacjach: gdy niezdolność do pracy powstanie podczas zatrudnienia i trwa po ustaniu stosunku pracy oraz gdy niezdolność do pracy powstanie już po rozwiązaniu umowy.
Nabycie prawa do zasiłku chorobowego
Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu lub po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie. Jest to okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy. Od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych; jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy; ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy, co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego; posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
Kiedy nie przysługuje zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia
Zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego, albo nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, jeśli okres jej wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby. W tym przypadku niezdolność do pracy z powodu choroby musi trwać także nieprzerwanie co najmniej 30 dni. Zasiłek chorobowy przysługuje, jeżeli w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności do pracy zamieszczony jest kod literowy „E”.
Zasiłek chorobowy po ustaniu stosunku pracy
Jeśli pracownik zachoruje w czasie trwania stosunku pracy i choruje bez przerwy po jego rozwiązaniu, wówczas pracodawca, który jest płatnikiem świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, wypłaca pracownikowi należne świadczenie (wynagrodzenie za czas choroby albo zasiłek chorobowy) do dnia rozwiązania umowy o pracę włącznie. Po wypłacie przysługującego świadczenia pracodawca pozostawia w dokumentacji zasiłkowej kserokopię zaświadczenia lekarskiego, a oryginał tego zaświadczenia przekazuje do oddziału ZUS, właściwego według miejsca zamieszkania pracownika.
Zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia
Aby przybliżyć stosowanie przepisów o zasiłku chorobowym, podamy kilka przykładów.
Anna pracowała w firmie X od 1 stycznia 2010 do 31 grudnia 2011 roku. W czasie trwania zatrudnienia zachorowała i przedłożyła pracodawcy zwolnienie lekarskie obejmujące okres od 19 grudnia 2011 roku do 8 stycznia 2012 roku, a więc okres zwolnienia wykraczał poza czas trwania umowy o pracę. W tym przypadku pracodawca wypłacił pracownicy zasiłek chorobowy za okres od 19 do 31 grudnia 2011 r. Za okres od 1 do 8 stycznia 2012 r. (czyli za okres po ustaniu ubezpieczenia chorobowego) zasiłek chorobowy wypłacił jej oddział ZUS, właściwy według miejsca zamieszkania.
Tomasz był niezdolny do pracy z powodu choroby po raz pierwszy w 2011 r. w okresie od 9 do 20 maja (12 dni) i otrzymał wynagrodzenie za czas choroby. Następnie chorował od 28 lipca do 7 sierpnia 2011 r. Rozwiązano z nim umowę o pracę z dniem 31 lipca 2011 r. Pracodawca dokonał więc wypłaty wynagrodzenia za czas choroby za okres od 28 do 31 lipca 2011 r. (czyli za 4 dni). Zasiłek chorobowy za okres od 1 do 8 sierpnia 2011 r. wypłacił już odpowiedni oddział ZUS.
Z pracownikiem rozwiązano umowę o pracę 31 marca 2011 r. Po ustaniu zatrudnienia osoba ta była chora od 1 do 4 kwietnia 2011 r. i od 11 kwietnia do 13 maja 2011 r. i wystąpiła o wypłatę zasiłku chorobowego do ZUS. ZUS odmówił wypłaty zasiłku chorobowego za okres od 1 do 4 kwietnia 2012 r., ponieważ niezdolność do pracy, pomimo że powstała w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia, nie trwała bez przerwy co najmniej 30 dni. ZUS wypłacił jednak zasiłek chorobowy za drugi okres niezdolności do pracy, ponieważ powstała ona w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia i trwała bez przerwy co najmniej 30 dni, a zatem oba warunki do przyznania zasiłku chorobowego zostały spełnione.
Brak prawa do zasiłku
Za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego (po rozwiązaniu umowy) zasiłek chorobowy nie przysługuje osobie, która ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nie nabyła prawa do zasiłku chorobowego w czasie trwania ubezpieczenia z powodu nieprzepracowania wymaganego okresu (30 dni w przypadku pracowników).
Więcej na temat prawa do zasiłku chorobowego można przeczytać w poradniku ZUS.