Opłaty sądowe – postępowanie sądowe z zakresu prawa pracy co do zasady jest bezpłatne. Ustawodawca przewidział jednak od tej reguły kilka wyjątków. W sprawach z zakresu prawa pracy (o których stanowi art. 476 § 1 k.p.c.) pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 zł wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Natomiast w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 zł, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową.
Pracownik i pracodawca uiszczają powyższą opłatę podstawową od pism podlegających opłacie, także w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy wytoczonej z powództwa inspektora pracy.
W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i w sprawach odwołań rozpoznawanych przez sąd pracy i ubezpieczeń społecznych również pobiera się opłatę w kwocie 30 zł wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Pracodawca występujący jako powód zawsze będzie ponosił opłatę, odpowiednią do zgłoszonego roszczenia (z reguły będzie to opłata stosunkowa).
Pracownik będący powodem jest zwolniony od opłat kancelaryjnych, pracodawca ma obowiązek je uiścić.
Nie ma obowiązku opłaty kosztów sądowych pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem powyższych reguł.
Pracodawca będący państwową jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej jest zwolniony od opłat. Na tej samej zasadzie jest zwolniona od opłat Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego niemająca osobowości prawnej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest ustawowo również zwolniony, jednak tylko w zakresie działalności określonej w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.
Wolna od kosztów sądowych jest również działalność inspektora pracy oraz związków zawodowych w sprawach z zakresu prawa pracy.
Do wszczęcia postępowania sądowego na rzecz pracownika uprawniona jest zakładowa organizacja związkowa, która także nie poniesie żadnych opłat.
W toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Sąd pracy w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji rozstrzyga o tych wydatkach, z tym że obciążenie nimi pracownika może nastąpić w wypadkach szczególnie uzasadnionych, np. w razie wniesienia oczywiście bezzasadnego powództwa.