Opieka nad dzieckiem – to ustawowy przywilej, z którego mogą korzystać osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, zarówno kobiety, jak i w ograniczonym zakresie mężczyźni.
Podstawowym prawem jest urlop macierzyński w wymiarze od 20 do 37 tygodni (w zależności od liczby dzieci urodzonych jednorazowo) oraz wychowawczy w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 4. roku życia, jeżeli pracownik zatrudniony jest co najmniej 6 miesięcy. Na wniosek pracownicy urlop macierzyński może być wydłużony w przewidzianych Kodeksem pracy granicach.
Poza nimi pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko przysługuje prawo do 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym związanych z wychowywaniem dziecka do lat 14 z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia nie wolno także bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, jak również delegować poza stałe miejsce pracy. Pracownica karmiąca dziecko nie może świadczyć pracy przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Przysługują jej także dodatkowe przerwy na karmienie.
Inne przywileje wiążą się z prawem do zasiłku opiekuńczego regulowanym przez ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Patrz też: Urlop macierzyński.